GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN I - Phần II Máy biến áp - Chương 5

Chương 5 CÁC LOẠI MÁY BIẾN ÁP ĐẶC BIỆT Giới thiệu chung về máy biến áp: Chương này trình bày về các loại máy biến áp đặc biệt (MBAĐB), các loại máy biến áp này không chỉ chuyển đổi năng lượng điện như các loại máy biến áp thông thường mà còn biến đổi các thông số của năng lượng điện mà chúng chuyển đổi. Các thông số đó là: tần số, số pha hay dạng sóng điện áp. Ngoài ra, chúng còn đáp ứng một số yêu cầu đặc biệt như: ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN I - Phần II Máy biến áp - Chương 5 Chöông 5 CAÙC LOAÏI MAÙY BIEÁN AÙP ÑAËC BIEÄT Giôùi thieäu chung veà maùy bieán aùp: Chöông naøy trình baøy veà caùc loaïi maùy bieán aùp ñaëc bieät (MBAÑB), caùcloaïi maùy bieán aùp naøy khoâng chæ chuyeån ñoåi naêng löôïng ñieän nhö caùc loaïi maùybieán aùp thoâng thöôøng maø coøn bieán ñoåi caùc thoâng soá cuûa naêng löôïng ñieän maøchuùng chuyeån ñoåi. Caùc thoâng soá ñoù laø: taàn soá, soá pha hay daïng soùng ñieän aùp.Ngoaøi ra, chuùng coøn ñaùp öùng moät soá yeâu caàu ñaëc bieät nhö: ñieàu chænh ñieän aùpmoät caùch lieân tuïc, taïo ra nguoàn cung caáp coù ñieän aùp cao, caùch ly thöù caáp cuûamaùy bieán aùp vôùi taûi trôû khaùng, cung caáp ñieän aùp phía thöù caáp hoaëc doøng ñieänphía thöù caáp caân xöùng vôùi ñieän aùp hoaëc doøng ñieän phía sô caáp. Caùc loaïi MBAÑB naøy thöôøng ñöôïc öùng duïng trong caùc thieát bò ño löôøngvaø ñieàu khieån töï ñoäng. Trong ño löôøng chuùng coù nhieäm vuï bieán ñoåi giaù trò ñieänaùp hoaëc doøng ñieän phía sô caáp thaønh giaù trò ñieän aùp hoaëc doøng ñieän maø caùcthieát bò ño coù theå chòu ñöïng ñöôïc vôùi moät tyõ leä chính xaùc. Trong ñieàu khieån töïñoäng MBAÑB coù nhieäm vuï taïo ra nguoàn aùp hoaëc nguoàn doøng vôùi caùc giaù tròchuaån vaø chaát löôïng cao. 5.1 Maùy bieán aùp ño löôøng: Trong thöïc teá haàu heát caùc heä thoáng ñeàu vaän haønh vôùi ñieän aùp vaø doøngñieän raát lôùn. Caùc giaù trò naøy neáu ñöa tröïc tieáp vaøo thieát bò ño seõ laøm hoûng thieátbò ño. Do ñoù, caùc thieát bò ño naøy caàn phaûi ñöôïc noái giaùn tieáp vôùi ñieän aùp hoaëcdoøng ñieän caàn ño thoâng qua caùc maùy bieán aùp ño löôøng. Caùc maùy bieán aùp loaïinaøy coøn ñöôïc duøng trong ñieàu khieån ñoäng löïc, rôle an toaøn, vaø caùc thieát bò töïñoäng ñieàu khieån khaùc. Maùy bieán aùp ño löôøng goàm hai loaïi laø: maùy bieán ñieän aùpvaø maùy bieán doøng ñieän. 5.1.1 Maùy bieán ñieän aùp: Maùy bieán ñieän aùp trong ño löôøng haàu heát laø maùy bieán aùp giaûm aùp. Chuùngñöôïc thieát keá ñeå laø giaûm ñieän aùp cuoän thöù caáp xuoáng coøn khoaõng 100 (V) (ñaâylaø giaù trò ñieän aùp thích hôïp vôùi haàu heát caùc thieát bò ño). Caáu taïo cuûa maùy bieánñieän aùp nhö sau: Caáu taïo: Maùy bieán ñieän aùp laø moät maùy bieán aùp caùch ly vôùi cuoän sô caáp coù soá voønglôùn vaø cuoän thöù caáp coù ít voøng. Moät vaøi hình daïng beân ngoaïi cuûa maùy bieán ñieänaùp ñöôïc trình baøy ôû hình 1.4.1. Ñaëc ñieåm caáu taïo ñöôïc trình baøy ôû hình 1.4.2. 149 Hình 5.1 Hình daïng beân ngoaøi cuûa maùy bieán ñieän aùp. Hình 5.2 Ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa maùy bieán ñieän aùp. Nguyeân lyù laøm vieäc cuûa maùy bieán ñieän aùp: Maùy bieán ñieän aùp ñöôïc thieát keá sao cho ñieän aùp daây quaán thöù caáp ít thayñoåi khi taûi thay ñoåi töø luùc khoâng taûi ñeán ñaày taûi (taûi ñònh möùc). Theo lyù thuyeát maùy ñieän ta coù: • • − V1 .Z V2 ≈ Z2 + ZTrong ñoù: • V2 laø giaù trò ñieän aùp thöù caáp qui ñoåi. • V1 ñieän aùp hai ñaàu cuoän sô caáp. Z laø giaù trò toång trôû qui ñoåi. Z 2 laø giaù trò toång trôû thöù caáp. 150 • • V2 δV − V2 (a) • V1 • • − I 2 I2 δi • (b) I1 Hình 5.3 Ñoä leäch pha cuûa maùy bieán aùp ño löôøng. • • ’ Khi Z >> Z2 thì V2 = − V1 , luùc ñoù tó soá giöûa ñieän aùp sô caáp vaø thöù caáp luoân luoânnhö nhau vaø ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc: • • • (1.4.2) V 2 = − V1 .W2 / W1 = − V1 .n 21Trong ñoù: W2 s ...