GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN II - PHẦN III CÁC VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CHUNG CỦA MÁY ĐIỆN XOAY CHIỀU - CHƯƠNG 2

CHƯƠNG II: DÂY QUẤN PHẦN ỨNG MÁY ĐIỆN XOAY CHIỀU§ 2.1 ĐẠI CƯƠNG Dây quấn máy điện xoay chiều có nhiệm vụ cảm ứng được sức điện động (s.đ.đ) nhất định đồng thời cũng tham gia vào việc tạo nên từ trường cần thiết cho sự biến đổi năng lượng điện từ trong máy. Kết cấu của dây quấn phải đảm bảo các yêu cầu kỹ thuật sau: + Tiết kiệm dây quấn (phần đầu nối). + Bền về cơ, nhiệt, điện. + Chế tạo đơn giản, lắp ráp, sửa chữa dễ dàng. Phân loại dây quấn: ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN II - PHẦN III CÁC VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CHUNG CỦA MÁY ĐIỆN XOAY CHIỀU - CHƯƠNG 2 CHÖÔNG II: DAÂY QUAÁN PHAÀN ÖÙNG MAÙY ÑIEÄN XOAY CHIEÀU § 2.1 ÑAÏI CÖÔNG Daây quaán maùy ñieän xoay chieàu coù nhieäm vuï caûm öùng ñöôïc söùc ñieän ñoäng(s.ñ.ñ) nhaát ñònh ñoàng thôøi cuõng tham gia vaøo vieäc taïo neân töø tröôøng caàn thieátcho söï bieán ñoåi naêng löôïng ñieän töø trong maùy.Keát caáu cuûa daây quaán phaûi ñaûm baûo caùc yeâu caàu kyõ thuaät sau: + Tieát kieäm daây quaán (phaàn ñaàu noái). + Beàn veà cô, nhieät, ñieän. + Cheá taïo ñôn giaûn, laép raùp, söûa chöõa deã daøng.Phaân loaïi daây quaán: + Theo soá pha: m = 1, 2, 3. + Theo soá raõnh cuûa moät pha döôùi moãi böôùc cöïc q. + Theo lôùp: 1 lôùp, 2 lôùp. + Theo hình daïng phaàn ñaàu noái: daây quaán ñoàng khuoân, ñoàng taâm, xeáp, soùng.v.v.v... Thöôøng thì soá raõnh cuûa 1 pha döôùi moät cöïc q laø soá nguyeân nhöng trong moätsoá tröôøng hôïp caàn thieát q coù theå laø phaân soá. Daây quaán maùy ñieän xoay chieàu coùtheå ñaët trong raõnh thaønh 1 lôùp hoaëc 2 lôùp vaø töông öùng laø daây quaán 1 lôùp vaø 2lôùp. Trong thöïc teá raát nhieàu loaïi daây quaán, trong phaàn naøy ta ñeà caäp ñeán 1, 2 loaïiphoå bieán thöôøng gaëp vaø moãi loaïi chæ neâu phöông phaùp phaân tích vaø sô ñoà noáidaây. § 2.2. DAÂY QUAÁN 3 PHA COÙ Q LAØ SOÁ NGUYEÂN 1. Daây quaán 1 lôùp: Thöôøng ñöôïc duøng cho caùc ñoäng cô ñieän coù coâng suaát < 7kW. Trong moãiraõnh chæ ñaët 1 caïnh taùc duïng neân soá boái daây S = Z/2. Thí duï: Veõ sô ñoà khai trieån daây quaán kieåu ñoàng khuoân taäp trung 1 lôùp, Z = 24, 2p = 4. • Trình töï xaây döïng sô ñoà daây quaán 1 lôùp vôùi q laø soá nguyeân:- Xaùc ñònh goùc ñoä ñieän giöõa 2 raõnh lieân tieáp: p.360 0 2.360 0 αñ = = = 30 0 Z 24 Neân caïnh taùc duïng töø 1 ñeán 12 döôùi ñoâi cöïc thöù nhaát laøm thaønh hình saos.ñ.ñ coù 12 tia nhö hình 2 -1a. Do vò trí caùc caïnh 13 ñeán 24 döôùi ñoâi cöïc thöù 2hoaøn toaøn gioáng vò trí cuûa caùc caïnh 1 ñeán 12 döôùi ñoâi cöïc thöù nhaát neân s.ñ.ñ cuûachuùng ñöôïc bieåu thò baèng hình sao s.ñ.ñ truøng vôùi hình sao s.ñ.ñ thöù nhaát.- Soá raõnh cuûa 1 pha döôùi 1 cöïc: Z 24 q= = =2 2mp 2.3.2 11- Soá phaàn töû daây quaán: Z 24 S= = = 12 2 2 S 12- Soá phaàn töû daây quaán trong moät pha: S fa = = =4 m3 S 12- Soá nhoùm boái daây trong moät pha: n= = =2 mq 3.2 Hình 2.1 Hình sao söùc ñieän ñoäng 12 tiaSo saùnh vôùi soá ñoâi cöïc 2p ta suy ra daây quaán ñaáu cöïc giaû.- Pha A caùch pha B laø 1200 ñieän töông ñöông vôùi: 120 0 120 0 = 4 raõnh. = αñ 30 0- Böôùc daây quaán y = τ = 6. - Giaûn ñoà khai trieån daây quaán: 12 Hình 2.2 Sô ñoà khai trieån daây quaán 3 pha 1 lôùp ñoàng khuoân taäp trung vôùi Z = 24; 2p = 4; q = 2. 2. Daây quaán 2 lôùp: Laø loaïi daây quaán maø trong moãiraõnh ñaët 2 caïnh taùc duïng, neân soá phaàntöû baèng soá raõnh cuûa loõi theùp ⇒ S = Z.so vôùi daây quaán 1 lôùp daây quaán 2 lôùpcoù nhöõng öu ñieåm sau: - Loaïi naøy coù theå thöïc hieän ñöôïcböôùc ngaén laøm giaûm söùc ñieän ñoäng Hình 2.3 Hình tia söùc ñieän ñoängbaäc cao, caûi thieän ñöôïc daïng soùng söùcñieän ñoäng, ñaëc tính laøm vieäc cuûa maùytoát hôn. - Ñaàu noái cuûa caùc boái daây chaécchaén, goïn, ít choaùn choã, traùnh ñöôïcphaàn ñaàu noái chaïm vaøo naép maùy.Tuy nhieân vieäc loàng daây cuõng nhö söûa chöõa gaëp nhieàu khoù khaên hôn trong daâyquaán 1 lôùp. Coù 2 kieåu daây quaán: Quaán xeáp vaø quaán soùng, ña soá duøng daây quaán xeáp.Daây quaán soùng chæ duøng vôùi rotor daây quaán cuûa ñoäng cô ñieän khoâng ñoàng boä. a) Daây quaán xeáp:Thí duï: Veõ sô ñoà khai trieån daây quaán xeáp 3 pha, 2 lôùp vôùi Z = 24, 2p = 4. • Trình töï xaây döïng sô ñoà daây quaán xeáp 3 pha 2 lôùp vôùi q laø soá nguyeân:1. Veõ hình tia söùc ñieän ñ ...