GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN - PHẦN I - MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU - CHƯƠNG 4

CHƯƠNG 4: MÁY PHÁT ĐIỆN MỘT CHIỀUI. CÁC LOẠI MÁY PHÁT ĐIỆN MỘT CHIỀUTrong nền kinh tế quốc dân, nhiều ngành sản xuất như luyện kim, hóa chất, giao thông vận tải… đòi hỏi phải dùng nguồn điện một chiều và ngày nay vẫn không thể thay thế được dòng điện một chiều mặc dù việc sử dụng dòng điện xoay chiều trong công nghiệp đã rất phổ biến. Thông thường để có nguồ n điện một chiều có thể dùng các máy phát điện một chiều quay bằng các động cơ sơ cấp như động cơ điệ n xoay...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH MÁY ĐIỆN - PHẦN I - MÁY ĐIỆN MỘT CHIỀU - CHƯƠNG 4Truong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn CHÖÔNG 4: MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU I. CAÙC LOAÏI MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU Trong neàn kinh teá quoác daân, nhieàu ngaønh saûn xuaát nhö luyeän kim, hoùa chaát, giao thoâng vaän taûi… ñoøi hoûi phaûi duøng nguoàn ñieän moät chieàu vaø ngaøy nay vaãn khoâng theå thay theá ñöôïc doøng ñieän moät chieàu maëc duø vieäc söû duïng doøng ñieän xoay chieàu trong coâng nghieäp ñaõ raát phoå bieán. Thoâng thöôøng ñeå coù nguoà n ñieän moät chieàu coù theå duøng caùc maùy phaùt ñieän moät chieàu quay baèng caùc ñoäng cô sô caáp nhö ñoäng cô ñieä n xoay chieàu, ñoäng cô ñoát trong, tuabin… Tuøy theo caùch kích thích cöïc töø chính, maùy phaùt ñieän moät chieà u ñöôïc phaân loaïi nhö sau: M P. HC uat T y th K pham Hình 4-1. Sô ñoà nguyeân lyù cuûa maùy phaùt H Su moät chieàu kích thích ñoäc laäp (a), ñieän ngi D p (c), kích thích hoãn hôïp (d) kích thích song song (b), kích thíchonoá tieá Tru © (caùc muõi teân ñöùtuneùen u thò chieàu doøng ñieän ôû cheá ñoä ñoäng cô ñieän) q y t bieå Ban 1. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH ÑOÄC LAÄP (hình 4.1a) Bao goàm maùy phaùt kích thích baèng nam chaâm vónh cöûu vaø maùy phaùt kích thích ñieän töø. Loaïi ñaàu chæ ñöôïc cheá taïo vôùi coâng suaát nhoû. Loaïi thöù hai coù daây quaán kích thích laáy doøng ñieän töø aéc quy, löôùi ñieän moät chieàu hoaëc maùy phaùt ñieän moät chieàu phuï vaø ñöôïc duøng nhieàu trong caùc tröôøng hôïp caàn ñieàu chænh ñieän aùp trong phaïm vi roäng, coâng suaát lôùn, ñieän aùp thaáp (4  24) V hoaëc ñieän aùp cao hôn 600 V. Doøng ñieä n trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö , doøn g ñieän taûi I , doøn g ñieän kích töø It coù quan heä vôùi nhau theo: I = Iö It = Ut/Rt ; Vôùi Ut vaø Rt laø ñieän aùp vaøñieän trôû cuûa daây quaán kích töø 2. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH SONG SONG Maùy phaùt coù doøng ñieän kích thích laáy töø baûn thaân maùy phaùt ñieän( hình 4.1b). Doøng ñieän trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö, doøng ñieän taûi I , doøng ñieän kích töø It coù quan heä vôùi nhau theo: I = Iö – It 3. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH NOÁI TIEÁP (hình 4.1c). Doøng ñieä n trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö , doøn g ñieän taûi I , doøn g ñieän kích töø It coù quan heä vôùi nhau theo: 37 Thu vien DH SPKT TP. HCM - http://www.thuvienspkt.edu.vnTruong DH SPKT TP. HCM http://www.hcmute.edu.vn I = Iö = It. 4. MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU KÍCH THÍCH HOÃN HÔÏP (hình 4.1d). Doøng ñieä n trong daây quaán phaàn öùng maùy phaùt Iö , doøn g ñieän taûi I , doøn g ñieän kích töø coù quan heä vôùi nhau theo: It I = Iö – It trong ñoù :doøng taûi I cuõng ñoàng thôøi laø doøng kích töø noái tieáp Itn (I = Itn) , It laø doøng kích töø song song( Its =It) Trong moïi tröôøng hôïp, coâng suaát kích thích chieám 0,3  5% coâng suaát ñònh möùc cuûa maùy. II. CAÙC ÑAËC TÍNH CUÛA MAÙY PHAÙT ÑIEÄN MOÄT CHIEÀU Maùy phaùt ñieän moät chieàu coù boán ñaïi löôïng ñaëc tröng laø U, Iö , It vaø n. Tröø toác ñoä n ñöôïc ñoäng cô sô caáp giöõ khoâng ñoåi, ba ñaïi l ...