Giáo trình Mô học (Ngành: Kỹ thuật xét nghiệm y học - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Thanh Hoá

Mô học là môn khoa học nghiên cứu hình thái vi thể và siêu vi thể của tế bào, mô, cơ quan cơ thể người bình thường, trong mối liên hệ chặt chẽ với ý nghĩa chức năng của chúng. Mục tiêu của môn học là giúp sinh viên nắm được cấu tạo hình thái vi thể, hóa học của các mô và các cơ quan chủ yếu trong cơ thể người bình thường; giải thích được mối liên quan giữa cấu tạo, chức năng của các mô và các cơ quan; vận dụng được kiến thức mô học vào các môn học khác và công tác chăm sóc sức khỏe người bệnh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Mô học (Ngành: Kỹ thuật xét nghiệm y học - Trình độ: Cao đẳng) - Trường Cao đẳng Y tế Thanh Hoá ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH THANH HÓA TRƯỜNG CAO ĐẲNG Y TẾ GIÁO TRÌNH MÔN HỌC: Mô học NGÀNH: KỸ THUẬT XÉT NGHIỆM Y HỌC TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNGBan hành kèm theo Quyết định số: 549 /QĐ-CĐYT ngày 9 tháng 8 năm 2021 của Hiệu trưởng trường Cao đẳng y tế Thanh Hóa. Thanh Hóa, năm 2021 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể đượcphép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanhthiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. 1 LỜI NÓI ĐẦU Trường Cao đẳng Y tế Thanh Hóa có bề dày lịch sử hơn 60 năm đào tạo cácthế hệ cán bộ Y tế. Hiện nay, Nhà trường đã và đang đổi mới về Phương phápgiảng dạy tích cực, nội dung giảng dạy và lượng giá học tập của học sinh, sinh viênnhằm không ngừng duy trì và nâng cao chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu thựctiễn của xã hội và yêu cầu của ngành Y tế. Tập bài giảng Mô học dùng cho đào tạo hệ cao đẳng Kỹ thuật xét nghiệm yhọc được các giảng viên Bộ môn Y cơ sở biên soạn dựa trên chương trình khungcủa Bộ Y tế, TT số 03 ngày 01/3/2017 của Bộ Lao động Thương binh Xã hội vàchương trình đào tạo chi tiết môn học/học phần mà Nhà trường đã quy định. Mô học là môn khoa học nghiên cứu hình thái và siêu vi của tế bào, mô, cơquan của cơ thể người bình thường trong mối liên hệ chặt chẽ với ý nghĩa và chứcnăng của chúng. Tế bào là đơn vị cấu tạo và thực hiện chức năng cơ bản của cơ thểsống. Mô gồm quần thể tế bào đã chuyên môn hóa và những sản phẩm của tế bàođảm nhiệm một hoặc nhiều chức phận nhất định. Cơ thể người có 04 mô cơ bản là:Biểu mô, Mô liên kết, Mô cơ, Mô thần kinh. Mô học được xác định gồm 03 phầnchính: Tế bào học nghiên cứu tế bào; Mô học đại cương nghiên cứu về các mô; Môhọc cơ quan còn gọi là giải phẫu hiển vi nghiên cứu cấu trúc các cơ quan và hệ cơquan. Tế bào học, mô học ra đời và phát triển nhờ vào sự phát minh và ngày cànghoàn thiện của phương tiện nghiên cứu đó là kính hiển vi và các kỹ thuật chuẩn bịcác mẫu tế bào và mô để quan sát. Sự phát triển của mô học gắn với tên tuổi Nhàsáng lập ngành Mô học đó là ông Marcello Manpighi (1628 – 1694) và Nhà khoahọc cùng thời với ông như Swmmerdan, Leeuwenhoek người đầu tiên đưa ra thuậtngữ tế bào (cell) vào năm 1665. Tuy nhiên, lần đầu tiên biên soạn tập bài giảng nên có thể có thiếu sót. Tậpthể biên soạn xin ghi nhân ý kiến đóng góp xây dựng của đồng nghiệp, các thầy côgiáo, học sinh, sinh viên và những người sử dụng cuốn sách này. Thanh Hóa, năm 2021 Tham gia biên soạn 1. Chủ biên: Mai Văn Bảy 2. Trịnh Thu Hiền 3. Nguyễn Quốc Thịnh 4. Nguyễn Thị Thanh 5.Vũ Thị Nguyệt Minh 6. Nguyễn Thị Hằng 7. Lê Thị Mai 2 MỤC LỤCLỜI NÓI ĐẦU .......................................................................................................... 1MỤC LỤC ................................................................................................................. 1GIÁO TRÌNH MÔN HỌC ....................................................................................... 3Bài mở đầu ................................................................................................................ 4Bài 2: BIỂU MÔ ....................................................................................................... 8Bài 3: MÔ LIÊN KẾT ............................................................................................. 25Bài 4: MÔ CƠ ......................................................................................................... 46Bài 5: MÔ THẦN KINH......................................................................................... 55Bài 6: MÔ HỆ THẦN KINH .................................................................................. 64Bài 7. MÔ HỆ TUẦN HOÀN ................................................................................. 72Bài 8. MÔ HỆ HÔ HẤP ......................................................................................... 81Bài 9. MÔ HỆ TIÊU HOÁ ...................................................................................... 89Bài 10. MÔ HỆ TIẾT NIỆU ................................................................................ 113Bài 11. MÔ HỆ NỘI TIẾT .................................................................................... 121 3 GIÁO TRÌNH MÔN HỌCTên môn học: Mô họcMã môn học: MH13Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học:- Vị trí: Môn học mô học được bố trí sau các môn học chung: giải phẫu sinh lý,hóa sinh.- Tính chất: môn học nghiên cứu cấu trúc vi thể, siêu vi thể của tế bào, mô và cáccơ quan trong mối quan hệ với các chức năng của nó.- Ý nghĩa và vai trò : có kiến thức về mô học, người học có cơ sở tiếp thu các môny cơ sở khác cũng như các môn bệnh học và lâm sàng.Mục tiêu của môn học: -Về kiến thức+ Mô tả được cấu tạo hình thái vi thể, hóa học của các mô và các cơ quan chủ yếutrong cơ thể người bình thường.+ Giải thích được mối liên quan giữa cấu tạo, chức năng của các mô và các cơquan.+ Vận dụng được kiến thức mô học vào các môn học khác và công t ...