Giáo trình Nguyên lý phá hủy đất đá (Nghề: Khoan khai thác dầu khí - Trình độ: Trung cấp) - Trường Cao Đẳng Dầu Khí (năm 2020)

Giáo trình Nguyên lý phá hủy đất đá cung cấp cho người đọc những kiến thức như: Tính chất cơ học của đất đá; Xác định tính chất cơ học của đất đá bằng phương pháp ấn đột; Trạng thái ứng suất và cơ chế phá hủy khi ấn đột; Các yếu tố ảnh hưởng tới tính chất cơ học đất đá và cơ chế phá huỷ sơ cấp; Các quá trình phá hủy phức tạp; Tính mài mòn của đá. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Nguyên lý phá hủy đất đá (Nghề: Khoan khai thác dầu khí - Trình độ: Trung cấp) - Trường Cao Đẳng Dầu Khí (năm 2020) TẬP ĐOÀN DẦU KHÍ VIỆT NAM TRƯỜNG CAO ĐẲNG DẦU KHÍ  GIÁO TRÌNH MÔN HỌC : NGUYÊN LÝ PHÁ HỦY ĐẤT ĐÁ NGHỀ : KHOAN KHAI THÁC DẦU KHÍ TRÌNH ĐỘ : CAO ĐẲNG (Ban hành kèm theo Quyết định số: 193/QĐ-CĐDK ngày 25 tháng 3 năm 2020 của Trường Cao Đẳng Dầu Khí) Bà Rịa-Vũng Tàu, năm 2020 (Lưu hành nội bộ) Trang 1 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm. Trang 1 LỜI GIỚI THIỆU Giáo trình “Nguyên lý phá hủy đất đá” được biên soạn theo chương trình đào tạo nghề “Khoan khai thác dầu khí” của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. Các kiến thức trong toàn bộ giáo trình có mối liên hệ lôgic chặt chẽ. Tuy vậy, giáo trình cũng chỉ là một phần trong nội dung của chuyên ngành đào tạo cho nên người dạy, người học cần tham khảo thêm các giáo trình có liên quan đối với ngành học để việc sử dụng giáo trình có hiệu quả hơn. Khi biên soạn giáo trình chúng tôi đã cố gắng cập nhật những kiến thức mới liên quan đến môn học “Nguyên lý phá hủy đất đá” phù hợp với đối tượng sử dụng cũng như cố gắng gắn những nội dung lý thuyết với những vấn đề thực tế thường gặp trong sản xuất, đời sống để giáo trình có tính thực tiễn cao. Nội dung của giáo trình được biên soạn gồm 6 chương: Chương 1: Tính chất cơ học của đất đá Chương 2: Xác định tính chất cơ học của đất đá bằng phương pháp ấn đột Chương 3: Trạng thái ứng suất và cơ chế phá hủy khi ấn đột Chương 4: Các yếu tố ảnh hưởng tới tính chất cơ học đất đá và cơ chế phá huỷ sơ cấp Chương 5: Các quá trình phá hủy phức tạp Chương 6: Tính mài mòn của đá Giáo trình sẽ phục vụ tốt cho việc nghiên cứu, giảng dạy và học tập của giáo viên và sinh viên trong Trường. Với lòng mong muốn giáo trình này có thể góp phần nâng cao chất lượng học tập môn học “Nguyên lý phá hủy đất đá”, chúng tôi xin chân thành cảm ơn và tiếp nhận những ý kiến đóng góp của các em sinh viên và đồng nghiệp về những thiếu sót không thể tránh khỏi trong nội dung và hình thức để giáo trình hoàn thiện hơn. Trân trọng cảm ơn./. Bà rịa - Vũng Tàu, tháng 3 năm 2020 Tham gia biên soạn 1. Chủ biên: Ks. Lê Thùy Dung 2. Ks. Phạm Thế Anh 3. ThS. Hoàng Trọng Quang Trang 2 MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1: TÍNH CHẤT CƠ HỌC CỦA ĐẤT ĐÁ..............................................15 1.1. KHÁI NIỆM VỀ TÍNH CHẤT CƠ HỌC CỦA ĐẤT ĐÁ VÀ KHOÁNG VẬT.16 1.2. TÍNH CHẤT CƠ HỌC CỦA ĐẤT ĐÁ KHI BIẾN DẠNG ĐƠN GIẢN............22 1.2.1. Tính chất đàn hồi ................................................................................................22 1.2.2. Tính dẻo ..............................................................................................................24 1.2.3. Độ bền của đất đá khi biến dạng đơn giản .........................................................25 1.3. TÍNH CHẤT CƠ HỌC CỦA ĐẤT ĐÁ KHI CĂNG KHỐI ...............................30 1.3.1. Trạng thái ứng suất đất đá trong tự nhiên ...........................................................31 1.3.2. Trạng thái đất đá khi nén ba chiều cân bằng ......................................................32 1.3.3. Trạng thái đất đá khi nén ba chiều không cần bằng ...........................................33 CHƯƠNG 2: XÁC ĐỊNH TÍNH CHẤT CƠ HỌC CỦA ĐẤT ĐÁ BẰNG PHƯƠNG PHÁP ẤN ĐỘT .........................................................................................38 2.1. KHÁI NIỆM .......................................................................................................39 2.2. PHƯƠNG PHÁP THÍ NGHIỆM ........................................................................40 2.3. PHÂN LOẠI ĐẤT ĐÁ THEO TÍNH CHẤT CƠ HỌC KHI ẤN ĐỘT ..............46 CHƯƠNG 3: TRẠNG THÁI ỨNG SUẤT VÀ CƠ CHẾ PHÁ HUỶ KHI ẤN ĐỘT...............................................................................................................................48 3.1. KHÁI NIỆM .......................................................................................................49 3.2. TRẠNG THÁI ỨNG SUẤT KHI TÁC DỤNG LỰC TẬP TRUNG (BÀI TOÁN BOUSSINESG) .............................................................................................................49 3.3. ÁP SUẤT PHÂN BỐ VÀ TRẠNG THÁI ỨNG SUẤT KHI ẤN ĐỘT..............53 3.3.1. Đột hình trụ phẳng ..............................................................................................53 3.3.2. Đột chữ nhật phẳng .............................................................................................55 3.3.3. Đột mặt cầu .........................................................................................................56 3.4. CƠ CHẾ BIẾN DẠNG PHÁ HUỶ KHI ẤN ĐỘT .............................. ...