giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 10

Tham khảo tài liệu giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 10, khoa học xã hội, thư viện thông tin phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 10 153 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNG Ñeå xaây döïng muïc luïc chuû ñeà, döïa treân noäi dung kho tölieäu ngöôøi ta nhoùm thaønh caùc chuû ñeà töø caùc ñeà muïc chuû ñeàñöôïc ñònh ra khi mieâu taû taøi lieäu, thöù töï saép xeáp caùc chuû ñeàchính theo ñuùng traät töï vaàn chöõ caùi, nhöng caùc chuû ñeà phuï coùtheå saép xeáp hoaëc theo chöõ caùi hoaëc theo caùc daáu hieäu khaùcnhö ñòa lí, thôøi gian, hình thöùc... Trong moãi chuû ñeà chính hayphuï, caùc phieáu mieâu taû vaãn ñöôïc saép xeáp theo thöù töï vaàn chöõcaùi caùc tieâu ñeà mieâu taû hoaëc teân taøi lieäu ñaûm baûo tính nhaátquaùn cuûa nguyeân taéc saép xeáp. Phieáu höôùng daãn, chæ choã trong muïc luïc chuû ñeà coù hailoaïi: Loaïi thöù nhaát chæ daãn baèng chöõ xem duøng ñeå chæ choã chonhöõng ñeà muïc coù nhieàu teân goïi khaùc nhau ñeán moät teân goïithoáng nhaát; cho caùc thuaät ngöõ dòch, vieát taét... loaïi thöù hai laøchæ daãn tham khaûo, duøng chöõ cuõng xem, nhaèm giôùi thieäu caùcchuû ñeà coù lieân quan.III.2 BOÄ MAÙY TRA CÖÙU HIEÄN ÑAÏI III.2.1 Nguoàn tra cöùu ñieän töû Taát caû caùc loaïi taøi lieäu tra cöùu ñeàu ñaõ ñöôïc xuaát baûn döôùicaû hai daïng, daïng in aán truyeàn thoáng vaø daïng taøi lieäu ñieän töû. 154NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN Baïn ñoïc coù theå tra tìm caùc nguoàn tra cöùu treân ñóa quang (CD- ROM) hoaëc tröïc tuyeán (online). Döôùi ñaây laø moät soá nguoàn taøi lieäu tra cöùu ñieän töû. Baùch khoa toaøn thö. Beân caïnh caùc boä baùch khoa toaøn thö vaø töø ñieån baùch khoa ñöôïc in aán thaønh saùch, hieän nay ñaõ coù caùc “cuoán” baùch khoa toaøn thö treân CD-ROM. Ñóa CD-ROM caûi tieán goïi laø CD-I (Compact Disk Interative) cho pheùp cung caáp hình aûnh vaø aâm thanh ñaõ taïo ñieàu kieän cho vieäc saûn xuaát caùc baùch khoa toaøn thö treân CD-ROM, ñaëc bieät hieäu quaû ñoái vôùi nhöõng baùch khoa toaøn thö veà aâm nhaïc. Dung löôïng cuûa CD-ROM raát lôùn, toaøn boä noäi dung cuûa 3 boä baùch khoa toaøn thö lôùn nhö boä Americana, boä Britanica vaø boä World Book coù theå chöùa goïn trong moät ñóa CD-ROM. Ngoaøi ra moät soá baùch khoa toaøn thö cô sôû ñöôïc trôû thaønh moät boä phaän cuûa bao goùi thoâng tin tröïc tuyeán. Coù theå tra tìm tröïc tuyeán boä New Ency- clopedia Britanica qua dòch vuï cuûa Mead Data Center vôùi NEXIS baát kì thôøi ñieåm naøo trong ngaøy hay ñeâm, giaù trung bình laø 100 USD /1 giôø. Tuy nhieân vieäc tra tìm baùch khoa toaøn thö tröïc tuyeán laø khoâng kinh teá. Ñoàng thôøi cho tôùi luùc naøy vieäc truyeàn hình aûnh tröïc tuyeán chöa ñöôïc thöïc hieän. Ñóa CD-ROM baùch khoa toaøn thö coù hai öu ñieåm cho caùc thö vieän: Caùc taäp leû khoâng bò maát hoaëc ñeå laãn taïi vò trí khaùc; cuøng moät luùc nhieàu ngöôøi coù theå tra tìm cuøng moät “taäp” baùch khoa toaøn thö. Nhöng ñoái vôùi ngöôøi duøng caù nhaân, chi phí vaãn coøn quaù cao. Ví duï CD-ROM Compton’s Multimedia Encyclopedia giaù laø 895 USD trong khi giaù cuûa boä naøy döôùi hình thöùc saùch in laø 699 USD. Nguoàn tra cöùu nhanh. Tra cöùu tröïc tuyeán ñaëc bieät coù yù nghóa vôùi nguoàn tra cöùu thoâng tin cuûa caùc thö vieän. Noù hoã trôï ñaéc löïc cho vieäc traû lôøi caùc caâu hoûi trong moät khoaûng thôøi gian raát ngaén. Nhôø ñoù thö vieän khoâng chæ tieát kieäm ñöôïc ngaân saùch maø coøn tieát kieäm ñöôïc caû thôøi gian vaø dieän tích. Ñóa CD-ROM raát phuø hôïp vôùi yeâu caàu ñöôïc caäp nhaät haøng quyù, haøng thaùng cuûa loaïi taøi lieäu 155 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNGnaøy. Ñóa CD New York Telephone taäp hôïp treân 10 trieäu soáñieän thoaïi cuûa hai thaønh phoá New York vaø Boston. Töø ñieån. Moät soá töø ñieån ñaõ coù theå söû duïng tröïc tuyeán vaø CD-ROM. Trong ñoù thaønh coâng nhaát vaø ñöôïc söû duïng nhieàu nhaátlaø Smart Translator cung caáp dòch vuï dòch töï ñoäng trong lónhvöïc taøi lieäu kó thuaät töø tieáng Anh sang tieáng Phaùp, tieáng Taâyban nha, tieáng Italia vaø tieáng Ñöùc. Ngoaøi ra coù nhieàu chöông trình xöû lí phaàn meàm maùy tínhcung caáp dòch vuï kieåm tra chính taû vaø töø goác. Ví duï: ChoiceWords goàm 80.000 töø trong boä Webster’s Ninth New Colle-giate Dicti ...