giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 3

Tham khảo tài liệu giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 3, kỹ thuật - công nghệ, kĩ thuật viễn thông phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
giáo trình nhập môn khoa học thư viện thông tin phần 3 33 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNGHoaøng cuoái ñôøi Thöông (Theá kyû XVII - XI tröôùc coângnguyeân) ñaõ duøng loaïi vaät lieäu naøy. Hoï ñem nhöõng maûnhxöông thöôøng vaø xöông oáng chaân suùc vaät vaø mai ruøa gia coângtheo yù ñònh, roài duøng dao nhoïn khaéc chöõ loõm vaøo. Treân caùcloaïi vaät lieäu naøy, ngöôøi ta thöôøng chæ ghi nhöõng ñieàu boùitoaùn, meâ tín, caùc ñieàu laønh, ñieàu döõ, hoaëc luaät leä... Do beà maëtcuûa oáng xöôùng, mai ruøa nhoû neân soá chöõ ghi treân ñoù chæ coùhaïn.I.3.1.5 Saùch baèng ñoàng: Trong thôøi chieám höõu noâ leä, khaùi nieäm tö “cuûa anh”,“cuûa toâi” ra ñôøi. Töø ñoù ñaõ thaáy xuaát hieän nhöõng taám ñoàng ghichia taøi saûn cho ngöôøi naøo ñoù. Trong nhöõng coâng trình khieántruùc lôùn, caùc chuøa chieàn ngöôøi ta cuõng khaéc nhöõng baøi vaên,bia, hoaëc khaéc treân khaùnh, treân chuoâng, khaùnh ñoàng teânnhöõng ngöôøi xaây döïng, coâng ñöùc...I.3.1.6 Saùch baèng ñaù: Ñoù laø moät nguyeân lieäu coù nhieàu nôi treân traùi ñaát. Ñaù coùöu ñieåm deã beà khaéc hôn so vôùi kim loaïi cöùng. Chöõ khaéc treânñaù coù khaû naêng baûo quaûn laâu daøi. 34NHAÄP MOÂN KHOA HOÏC THÖ VIEÄN VAØ THOÂNG TIN Ngöôøi AÁn Ñoä coå ñaïi, ngöôøi Ai Caäp coå ñaïi ñaõ coù vaên töï ghi treân ñaù. Taïi nhaø thôø Phíp (Hy Laïp) vuøng Trung Caän Ñoäng ngöôøi ta ñaõ khaéc cuoán söû bieân nieân töø thôøi coå ñaïi treân nhöõng phieán ñaù, moãi phieán 40 m2. Taïi nhaø thôø Maêng ña lay (Mieán Ñieän) ñaõ ñaët 728 phieán ñaù, moãi phieán naëng 1 taán, treân ñoù khaéc noäi dung boä kinh Phaät... ÔÛ Vieät Nam, naêm Quyù daäu 973, Ñinh Lieãn con trai cuûa Ñinh Boä Lónh ñaõ cho khaéc boä kinh Ñaïi Taïng treân 100 coät ñaù taïi kinh thaønh Hoa Lö. Boä bia ñaù trong Quoác Töû Giaùm laø nhöõng trang saùch ghi laïi lòch söû khoa cöû cuûa daân toäc töø 1442 - 1779. Chuùng ta coù theå laáy nhieàu ví duï saùch baèng ñaù thôøi Xuaân Thu (770 -475 tröôùc Coâng nguyeân) ôû Trung quoác... I.3.1.7 Saùch baèng tre: Tre laø moät loaøi caây moïc nhieàu ôû vuøng Ñoâng Nam AÙ, tre coù ñaëc tính deûo, dai, nheï, neáu baûo quaûn toát coù theå giöõ ñöôïc laâu...Nhaân daân vuøng löu vöïc soâng Hoaøng ñaõ sôùm duøng vaät lieäu naøy ñeå laøm saùch. Töø ñôøi Thöôïng ñaõ thaáy xuaát hieän loaïi saùch naøy. Ñôøi Chu saùch baèng tre ñöôïc duøng töông ñoái phoå bieán32. Töø thôøi chieán quoác (475 - 221 tröôùc CN) ñeán ñôøi 32 Löu Quoác Quaân.- Sô giaûn lòch söû saùch Trung quoác.- Baéc Kinh, 1958, tr.25 35 PGS. TS. PHAN VAÊN THS. NGUYEÃN HUY CHÖÔNGÑoâng Haùn (Theá kyû III) nhaân daân söû duïng vaät lieäu tre ñeå ghicheùp laø chính. Ngöôøi ta goïi noù laø giaûn saùch. Giaûn ñoù laø nhöõngthanh tre daøi 3,40 cm. Moãi giaûn vieát moät haøng chöõ, moãi haøngcoù 8 chöõ. Cuõng coù giaûn vieát ñeán 22, 25 chöõ. Nhöõng giaûn saùchñöôïc ñaùnh soá thöù töï, duøng daây xuyeân laïi thaønh boù, thaønhquyeån saùch.I.3.1.8 Saùch baèng goã: Goã laø loaïi vaät lieäu duøng ñeå khaéc chöõ, goã laïi nheï, töôngñoái beàn. Caùc vua chuùa xöa kia thöôøng duøng goã ñeå khaéc saécchæ. Nhöõng saéc chæ naøy ñöôïc buoäc laïi, gaén xi ñaùnh daáu. Luùcbaáy giôø goïi laø Baûn ñoäc. Saùch baèng goã coøn goïi laø phöông saùch.Trong nhaân daân chuùng ta thaáy xuaát hieän nhieàu hình thöùc ghicheùp treân goã. Ñoù laø hoaønh phi caâu ñoái, ghi cheùp nhöõng lyùtöôûng soáng, nhöõng öôùc nguyeän mong moûi ñaït ñöôïc. Ñoù laø caùcbieåu treân caùc kieán truùc ñình, chuøa... Ngoaøi vaên töï coù moät soábaûn khaéc goã baèng hình aûnh mieâu taû cuoäc soáng, sinh hoaït xaõhoäi, sinh hoaït vaên hoùa, leã hoäi cuûa nhaân daân, coù giaù trò lòch söûvaø ngheä thuaät cao.I.3.1.9 Saùch baèng luïa: Luïa laø moät loaïi vaät lieäu quyù hieám, ñeïp, beàn, deã vieát, deã veõ. Luïa coù theå cuoän laïi thaønh cuoän deã baûo quaûn. Vì vaäy ngöôøi ta ñaõ duøng luïa ñeå laøm ...