Giáo trình Quản lý chương trình dân số kế hoạch hóa gia đình: Phần 2 - CĐ Y tế Hà Đông

Phần 2 Giáo trình Quản lý chương trình dân số kế hoạch hóa gia đình trình bày các nội dung: Quản lý các dịch vụ dân số kế hoạch hóa gia đình; quản lý đối tượng thực hiện kế hoạch hóa gia đình và các dịch vụ dân số; giám sát, đánh giá trong chương trình dân số, kế hoạch hóa gia đình tại cơ sở.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Quản lý chương trình dân số kế hoạch hóa gia đình: Phần 2 - CĐ Y tế Hà Đông Bài 4. QUẢN LÝ CÁC DỊCH VỤ DÂN SỐ- KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH MỤC TIÊU: - Quản lý và phân loại được các đối tượng cần thực hiện kế hoạch hoá gia đình (KHHGĐ) trong địa bàn xã để cung cấp các dịch vụ DS-KHHGĐ. - Trình bày được cách lập dự trù, quản lý, phân phối các phương tiện tránh thai tại địa bàn. Quản lý các dịch vụ về DS-KHHGĐ. - Nắm được các chức năng, nhiệm vụ, tiêu chuẩn cơ bản của một cộng tác viên dân số-KHHGĐ ở tuyến cơ sở. - Phân tích được vai trò của văn bản kế hoạch hoạt động về DS-KHHGĐ tuyến cơ sở trong công tác quản lý. NỘI DUNG: QUẢN LÝ CÁC DỊCH VỤ DÂN SỐ- KẾ HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH 1. Khái niệm Dịch vụ dân số - KHHGĐ là các hoạt động phục vụ công tác dân số, bao gồm dịch vụ thông tin, tuyên truyền, giáo dục, vận động, hướng dẫn và tư vấn về dân số (gọi chung là tuyên truyền, tư vấn); cung cấp biện pháp chăm sóc sức khoẻ sinh sản, kế hoạch hoá gia đình, nâng cao chất lượng dân số và các hoạt động khác theo quy định của pháp luật1. 2. Phân loại 2.1. Phân loại theo nội dung cơ bản của quá trình dân số Theo các đặc trưng cơ bản của quá trình dân số, có thể phân loại dịch vụ dân số-KHHGĐ như sau: 2.1.1. Cung cấp thông tin, số liệu; các phương tiện và sản phẩm phục vụ công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục và tư vấn về dân số. 2.1.2. Cung cấp phương tiện tránh thai; dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản, kế hoạch hoá gia đình; kiểm tra sức khoẻ trước khi kết hôn; kiểm tra các bệnh hoặc các vấn đề sức khoẻ có liên quan đến yếu tố di truyền. 2.1.3. Các dịch vụ nâng cao chất lượng dân số: kiểm tra sức khoẻ trước khi đăng ký kết hôn (bao gồm những nội dung liên quan đến bệnh di truyền; bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm HIV/AIDS). Kiểm tra sức khoẻ 1 Khoản 13 Điều 3 Pháp lệnh Dân số Việt Nam năm 2003 51 bệnh di truyền (người có tiền sử gia đình có người mắc bệnh tâm thần, bệnh di truyền, người có nguy cơ bị khuyết tật về gen; người bị nhiễm chất độc hoá học; người thường xuyên tiếp xúc với hoá chất độc hại và các bệnh lây nhiễm cần được vận động đi kiểm tra sức khoẻ trước khi có ý định sinh con). Xét nghiệm chẩn đoán sàng lọc trước sinh, sàng lọc sơ sinh. Hỗ trợ sinh sản nhằm giúp đỡ người vô sinh, người triệt sản và những người có nhu cầu theo quy định của pháp luật. 2.1.4. Các dịch vụ xã hội chăm sóc người cao tuổi (Hướng dẫn, tư vấn, giúp đỡ các thành viên gia đình thực hiện nghĩa vụ phụng dưỡng, chăm sóc và giúp đỡ người cao tuổi trong gia đình mình. Phổ biến kiến thức, kỹ năng chăm sóc người cao tuổi. Thực hiện các dịch vụ nuôi dưỡng, khám bệnh, chữa bệnh, tổ chức sinh hoạt, giải trí và các dịch vụ khác đối với người cao tuổi…). 2.1.5. Dịch vụ liên quan đến Di dân: Bao gồm dịch vụ tuyên truyền, tư vấn, chăm sóc SKSS/KHHGĐ, khám sức khỏe, cung cấp phương tiện tránh thai … cho người di cư đến. 2.2. Phân loại theo chủ sở hữu của người cung cấp dịch vụ 2.2.1. Dịch vụ của nhà nước: Các dịch vụ DS-KHHGĐ tại các cơ sở cung cấp dịch vụ do Nhà nước quản lý. 2.2.2. Dịch vụ của tư nhân: Các dịch vụ DS-KHHGĐ do tư nhân quản lý dưới sự theo dõi, giám sát của các cơ quan quản lý Nhà nước. 2.2.3. Dịch vụ của nước ngoài: Các dịch vụ DS-KHHGĐ do tổ chức nước ngoài quản lý như Tổ chức DKT, MSIVN, Gedon-Richter, Organon... cung cấp các phương tiện tránh thai phi lâm sàng. 2.3. Phân loại theo chế độ cung cấp 2.3.1. Dịch vụ miễn phí: Dịch vụ đặt dụng cụ tử cung, viên uống tránh thai, tiêm tránh thai, cấy tránh thai, khám chữa phụ khoa trong các chiến dịch truyền thông lồng ghép dịch vụ KHHGĐ, cung cấp bao cao su cho đồng bào dân tộc các vùng sâu, vùng xa, khó khăn và đặc biệt khó khăn. 2.3.2. Dịch vụ miễn phí có khuyến khích: Triệt sản nam, triệt sản nữ. Ngoài việc cung cấp miễn phí các dịch vụ, khách hàng còn được cấp thể bảo hiểm y tế có giá trị trong vòng hai năm, được cấp tiền để bù đắp các thu nhập do phải nghỉ việc để thực hiện triệt sản. 2.3.3. Dịch vụ có trả tiền, giá rẻ: Tư vấn qua điện thoại, cung cấp Bao cao su, viên uống tránh thai tiếp thị xã hội với sự trợ giá của Nhà nước cho những chi phí sản xuất, nhập khẩu phương tiện tránh thai. 52 2.3.4. Dịch vụ của thị trường: Bán bao cao su, viên uống tránh thai theo giá tự do trên thị trường. 3. Quản lý dịch vụ Dân số-KHHGĐ 3.1. Hệ thống dịch vụ DS-KHHGĐ Hệ thống dịch vụ DS-KHHGĐ là một hệ thống bao gồm các kênh cung ứng dịch vụ DS-KHHGĐ để cung ứng các dịch vụ theo một cách thức nhất định: Cung cấp miễn phí, phục vụ có phí, phục vụ tại nhà, tại các cơ sở y tế… Như vậy, hệ thống phân phối và cung ứng dịch vụ DS-KHHGĐ là một tổ chức cung ứng dịch vụ theo các kênh và phương thức nhất định nhằm thỏa mãn các nhu cầu dịch vụ của khách hàng. a) Các cơ sở y tế N ...