Giáo trình quy hoạch và thiết kế hệ thống thủy lợi - Chương 16

Sử dụng nước thải để tưới ruộngSự gia tăng dân số, các nhà máy công sở, các khu vui chơi giải trí, các dịch vụ xã hội trong quá trình đô thị hóa đã làm cho l-ợng n-ớc thải tăng rất nhanh tại các đô thị, đặc biệt là các đô thị lớn. Với l-ợng n-ớc thải gia tăng và hiện trạng các cơ sở hạ tầng về thoát n-ớc xuống cấp, bị xâm hại, lấn chiếm dẫn tới tình trạng quá tải của hệ thống thoát n-ớc đô thị và tình trạng này xảy ra tại hầu các đô...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình quy hoạch và thiết kế hệ thống thủy lợi - Chương 16196 Quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ hÖ thèng thuû lîi Ch−¬ng 16 sö dông n−íc th¶i ®Ó t−íi ruéng Sù gia t¨ng d©n sè, c¸c nhµ m¸y c«ng së, c¸c khu vui ch¬i gi¶i trÝ, c¸c dÞch vô x· héitrong qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa ®· lµm cho l−îng n−íc th¶i t¨ng rÊt nhanh t¹i c¸c ®« thÞ, ®Æc biÖtlµ c¸c ®« thÞ lín. Víi l−îng n−íc th¶i gia t¨ng vµ hiÖn tr¹ng c¸c c¬ së h¹ tÇng vÒ tho¸t n−ícxuèng cÊp, bÞ x©m h¹i, lÊn chiÕm dÉn tíi t×nh tr¹ng qu¸ t¶i cña hÖ thèng tho¸t n−íc ®« thÞvµ t×nh tr¹ng nµy x¶y ra t¹i hÇu c¸c ®« thÞ ë ViÖt Nam hiÖn nay. VÊn ®Ò qu¸ t¶i dÉn ®Õn t×nh tr¹ng tÊt yÕu ®ã lµ t×nh tr¹ng « nhiÔm do n−íc th¶i. Sù «nhiÔm nµy kh«ng chØ x¶y ra trong ph¹m vi néi ®« mµ nã cßn lµ ¸p lùc rÊt lín ®èi víi vïngven ®« thÞ n¬i tiÕp nhËn nguån n−íc nµy. V× vËy n−íc cho s¶n xuÊt còng bÞ ¶nh h−ëng theonh−: N−íc cña c¸c hÖ thèng thuû lîi, n−íc ao hå, n−íc s«ng suèi… Theo ph©n tÝch cña nhiÒu nhµ khoa häc trong vµ ngoµi n−íc, n−íc th¶i cã hµm l−îngthµnh phÇn dinh d−ìng rÊt cao ®èi víi c©y trång, c¸c thµnh phÇn dinh d−ìng nµy th−êng ëd¹ng hoµ tan rÊt thuËn lîi cho c©y trång hÊp thu. Nh− vËy n−íc th¶i lµ nguån ph©n bãn tèt,thÝch hîp víi sù ph¸t triÓn cña thùc vËt. ViÖc sö dông n−íc th¶i t−íi ruéng kh«ng chØ cã t¸c dông nh− nguån n−íc t−íi, cungcÊp ph©n bãn, mµ cßn lµ mét ph−¬ng ph¸p rÊt hiÖu qu¶ ®Ó xö lý n−íc th¶i, gi¶m thiÓu «nhiÔm m«i tr−êng. HiÖu suÊt xö lý n−íc th¶i b»ng ph−¬ng ph¸p nµy cã thÓ gi¶m ®−îc tíi90% ÷ 99% thµnh phÇn chÊt h÷u c¬ cã trong n−íc th¶i. §èi víi c¸c khu vùc hoÆc quèc gia khan hiÕm n−íc, n−íc th¶i lµ nguån chñ yÕu cungcÊp cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Víi c¸c khu vùc cã nguån n−íc tõ hÖ thèng thuû lîi dåi dµo,th× viÖc sö dông n−íc th¶i ®Ó t−íi còng rÊt kinh tÕ, bëi l−îng n−íc th¶i còng gãp phÇn ®iÒutiÕt nguån n−íc cña hÖ thèng, gi¶m c¨ng th¼ng n−íc. Nh− vËy viÖc tÝnh to¸n thiÕt kÕ c¸c hÖthèng xö lý vµ cung cÊp n−íc cho c©y trång cã kÓ ®Õn n−íc th¶i, lµ nguån bæ sung h÷u Ých,sÏ lµm gi¶m nhá bít quy m« kÝch th−íc c«ng tr×nh, chi phÝ x©y dùng hÖ thèng còng nhá ®i.ChÝnh hiÖu Ých nµy mµ c¸c nhµ thuû lîi chóng ta cÇn quan t©m khi x©y dùng c¸c hÖ thèngcung cÊp n−íc t−íi cho vïng cã kh¶ n¨ng tËn dông n−íc th¶i ®Ó t−íi ruéng, ®Æc biÖt lµ c¸cvïng ven ®« thÞ.16.1. Thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña n−íc th¶i Kh¸i niÖm n−íc th¶i vµ ph©n lo¹i n−íc th¶i. 197Ch−¬ng 16 - sö dông n−íc th¶i ®Ó t−íi ruéng Ng−êi ta ®Þnh nghÜa n−íc th¶i lµ chÊt láng ®−îc th¶i ra sau qu¸ tr×nh sö dông cña conng−êi vµ ®· thay ®æi tÝnh chÊt ban ®Çu cña nã. Th«ng th−êng n−íc th¶i ®−îc ph©n lo¹i theonguån gèc ph¸t sinh ra chóng, bao gåm: N−íc th¶i sinh ho¹t ®ã lµ n−íc th¶i tõ c¸c khu vùc sinh ho¹t, th−¬ng m¹i, c«ng së,tr−êng häc vµ c¸c c¬ së t−¬ng tù kh¸c. N−íc th¶i c«ng nghiÖp: lµ n−íc th¶i tõ c¸c nhµ m¸y ®ang ho¹t ®éng. N−íc thÊm qua: lµ l−îng n−íc m−a thÊm vµo c¸c hÖ thèng cèng b»ng nhiÒu c¸ch kh¸cnhau qua c¸c khíp nèi, c¸c èng cã khiÕm khuyÕt hoÆc thµnh cña c¸c hè ga. N−íc th¶i tù nhiªn: lµ l−îng n−íc thu ®−îc sau c¸c trËn m−a, ë nh÷ng thµnh phè hiÖn®¹i chóng ®−îc thu gom theo mét hÖ thèng tho¸t n−íc riªng. N−íc th¶i ®« thÞ: lµ thuËt ng÷ chung ®Ó chØ chÊt láng trong hÖ thèng cèng tho¸t n−íccña thµnh phè, ®ã lµ hçn hîp cña c¸c lo¹i n−íc kÓ trªn. 16.1.1. §Æc tÝnh cña n−íc th¶i sinh ho¹t [35] N−íc th¶i sinh ho¹t ®−îc t¹o ra tõ c¸c ho¹t ®éng th−êng ngµy ë n¬i c− tró cña con ng−êibao gåm: s¶n phÈm bµi tiÕt, n−íc th¶i ra tõ qu¸ tr×nh söa so¹n b÷a ¨n, lau röa dông cô nhµbÕp, lµm vÖ sinh s©n b·i vµ n−íc th¶i tõ c¸c chuång tr¹i ch¨n nu«i… C¸c t¹p chÊt tån t¹i trongn−íc th¶i víi c¸c d¹ng kh¸c nhau: Hoµ tan vµ kh«ng hoµ tan trong n−íc, l¬ löng… Theo tµi liÖu cña Arceivala , n−íc th¶i sinh ho¹t cã chøa nhiÒu chÊt h÷u c¬ dÔ ph©n huûsinh häc (cacbonhy®rat, protein, mì), chÊt dinh d−ìng (nit¬, photphat), cã nhiÒu vi trïng vµcã mïi h«i thèi. Mçi ngµy mét ng−êi dïng 80 ÷ 300 lÝt n−íc ®· th¶i vµo m«i tr−êng víi l−îngc¸c chÊt nh− sau: 45 ÷ 50g 6 ÷ 12g - BOD5: - Nit¬ tæng: 170 ÷ 200g 4 ÷ 8g - ChÊt r¾n tæng hîp: - Photpho tæng: 20 ÷ 30g 4 ÷ 8g - KiÒm: - Clorua: NhiÒu nghiªn cøu ë Israen vµ ë Mü, n−íc th¶i sinh ho¹t ë c¸c vïng kh¸c nhau sÏ cãthµnh phÇn vµ tÝnh chÊt kh¸c nhau (b¶ng 16.1). B¶ng 16.1 - Tiªu chuÈn th¶i chÊt bÈn ë Israen (g/ng−êi/ngµy-®ªm) Th«ng sè Vïng ®« thÞ Vïng n«ng th«n + NH ...