Giáo trình Trắc địa (Ngành: Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng - Cao đẳng liên thông) - Trường Cao đẳng Xây dựng số 1

Giáo trình "Trắc địa (Ngành: Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng - Cao đẳng liên thông)" được biên soạn với mục tiêu nhằm giúp sinh viên nắm được các kiến thức về: Vai trò của trắc địa trong kiến trúc và xây dựng; nguyên lý đo góc; nguyên lý đo độ dài; bản đồ địa hình; đo đạc công trình;... Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Trắc địa (Ngành: Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng - Cao đẳng liên thông) - Trường Cao đẳng Xây dựng số 1 BỘ XÂY DỰNG TRƯỜNG CAO ĐẲNG XÂY DỰNG SỐ 1 GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN: TRẮC ĐỊA NGÀNH/NGHỀ: NGHÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CÔNGTRÌNH XÂY DỰNG, CHUYÊN NGÀNH XÂY DỰNG DÂN DỤNG &CÔNG NGHIỆP TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG LIÊN THÔNGBan hành kèm theo Quyết định số: 368ĐT/QĐ-CĐXD1 ngày 10 tháng 8 năm 2021 của Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Xây dựng số 1. Hà Nội, năm 2021 LỜI MỞ ĐẦU Trong lĩnh vực xây dựng, Trắc địa chiếm một ví trí đặc biệt quan trọng và khôngthể thiếu nó ảnh hưởng xuyên suốt từ khâu khảo sát, quy hoạch, thi công và sử dụng mộtcông trình. Môn học góp phần không nhỏ đến chất lượng và tuổi thọ của một công trìnhxây dựng. Do đó trong chương trình đào tạo ngành Xây dựng kiến thức về trắc địa đã trởthành yêu cầu bắt buộc. Vì vậy yêu cầu những cán bộ kỹ thuật cần được trang bị kiếnthức và kỹ năng cơ bản về trắc địa để đảm bảo hoàn thành được các công việc được giaocủa một cấn bộ kỹ thuật xây dựng. Giáo trình Trắc địa do Ths nguyễn Thị Thảo Minh làm chủ biên và Th.s DươngThị Oanh; Ths Đào Thị Thu biên soạn theo đề cương chương trình đào tạo Cao đẳng xâydựng do Bộ xây dựng ban hành. Giáo trình được giới thiệu gồm có 07 chương: - Chương I: Khái niệm chung - Chương II: Đo góc - Chương III: Đo độ dài - Chương IV: Đo độ cao - Chương V: Lưới khống chế - Chương VI: Bản đồ địa hình - Chương VII: Đo đạc công trình Trong quá trình biên soạn dù rất cố gắng song trong khuôn khổ một giáotrình cũng không thể đề cập đầy đủ các vấn đề chuyên sâu trong lĩnh vực Trắcđịa công trình và không tránh khỏi những thiếu sót. Các tác giả mong nhậnđược sự đóng góp của người đọc và đồng nghiệp để lần tái bản sau được hoànthiện. Mọi sự đóng góp xin gửi về Bộ môn Trắc địa - Khoa xây dựng -Trường Cao đẳng xây dựng số 1. Xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Bộ xây dựng và các Vụ chức năng đã tạo điều kiện và giúp đỡ để giáo trình sớm được hoàn thành. Các tác giả Chương I KHÁI NIỆM CHUNG§I.1. VAI TRÒ CỦA TRẮC ĐỊA TRONG KIẾN TRÚC VÀ XÂY DỰNG1. Khái niệm Trắc địa là một trong những môn khoa học nghiên cứu về trái đất. Trắc địa cónhiệm vụ nghiên cứu, xác định hình dạng, kích thước trái đất lên bản đồ, đồng thờinghiên cứu các công tác đo đạc, tính toán, xử lý số liệu nhằm biểu diễn hình dáng củatrái đất và các địa vật ở trên mặt đất phục vụ các yêu cầu kỹ thuật, xây dựng, kinh tế, anninh, quốc phòng.2. Lịch sử phát triển của Trắc địa Dựa vào kết quả nghiên cứu của các nhà khảo cổ, ngày nay chúng ta có thể biếtkhá rõ về lịch sử phát triển của Trắc địa.2.1.Thế giới: Trước công nguyên khoảng 3000 năm, việc tranh giành, chiếm hữu đất đai ở AiCập đã xuất hiện với nhiều hình thức. Lại thêm hằng năm sau các trận lũ của dòng sôngNin, người ta phải xác định lại ranh giới chiếm hữu đất. Từ đó thúc đẩy con người sángtạo ra các dụng cụ và các phương pháp thích hợp để phân chia, đo đạc đất đai. Đâychính là điều kiện khởi đầu việc phát triển khoa học đo đất. Sau thời Ai Cập cổ đại, xuấthiện nền văn minh Hy Lạp cổ đại. Người Hy Lạp đã đề ra thuyết Trái Đất là một khốicầu từ khoảng thế kỷ thứ IV trước công nguyên. Vào thế kỷ thứ III trước công nguyênnhà thiên văn học Aratosten đã dùng các phương pháp đo đạc để xác định chiều dài củamột cung kinh tuyến và đưa ra kích thước gần đúng của trái đất. Các kiến thức về đo đạcđã góp phần xây dựng thành công các công trình kiến trúc độc đáo ở Ai Cập, Hy Lạp,Trung Quốc, .. Trải qua nhiều thời đại, vùng với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹthuật và nền sản xuất xã hội, ngành trắc địa cũng ngày càng phát triển. Những phát minhra kính viễn vọng, thước logarit, lý thuyết tam giác lượng mặt cầu, phóng các tầu vệ tinhnhân tạo, thành lập bản đồ từ những ảnh chụp máy bay và từ ảnh vệ tinh. Nhiều ngànhcông nghệ chính xác đã cung cấp cho trắc địa những máy móc đo đạc có độ chính xáccao, ứng dụng xác định vị trí điểm qua hệ thống định vị vệ ting toàn cầu GPS…đã tạođiều kiện vững chắc cho sự phát triển của khoa học kỹ thuật.2.2.Việt Nam Từ thời Âu lạc bằng kiến thức Trắc địa như dựa vào hướng mặt trời và vị trí cácchòm sao mà con người đã tìm ra đường đi trên biển để đến Indonexia trao đổi hànghoá. Dựa vào Trắc địa con người đã xây dựng các thành như: Thành Cổ loa, Hoa lư,Thăng Long, thành nhà Mạc cũng như các hệ thống kênh chống lũ dài hàng trăm km.Đặc biệt năm 1469 ở Việt Nam vua Lê Thánh Tông đã ra lệnh vẽ bản đồ đất nước, nhờvậy mà tập bản đồ “Đại Việt Hồng Đức”. Thời Pháp thuộc, người Pháp đã lập “Sở ĐạcĐiền Đông Dương”. Tháng 10 năm 1959 Thủ tướng Chính phủ ra quyết định thành lậpCục đo đạc bản đồ trực thuộc phủ Thủ tướng. Ngày 22/2/1994 Chính phủ ra quyết định 1số 12/CP về việc thành lập tổng cục Địa chính trên cơ sở hợp nhất Tổng cục quản lýruộng đất và cục đo đạc bản đồ Nhà nước. Ngày 12 tháng 4 năm 2008 động cơ tên lửa sau khi được kích hoạt đã rời bệphóng, mang theo vệ tinh Vinasat-1 của Việt Nam và Star One C2 của Brazil lên quỹđạo. Vệ tinh Vinasat-1 của ViệtKim Tự Tháp Vạn Lý Trường Thành Nam3. Phân ngành đo đạc Trắc địa bao gồm nhiều bộ môn khoa học và kỹ thuật quan hệ chặt chẽ với nhau,mỗi bộ môn có chức năng riêng. Trắc địa Trắc địa ...