Giáo trình trồng rừng - Chương 6

Quế là cây đặc sản có giá trị, lá, hoa và vỏ Quế dùng để sản xuất tinh dầu. Tinh dầu Quế dùng trong công nghiệp dược phẩm, thực phẩm và là nguyên liệu quý dùng để xuất khẩu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình trồng rừng - Chương 6ngoại trừ một số mô hình thâm canh tùng mặt hoặc một số mặt như giống, làm đất,bón phân chủ yếu cho nguyên liệu giấy tập trung ở vùng Trung tâm Bắc Bộ, và vùngĐông Nam Bộ. Ngoài ra cũng còn có một số mô hình trình diễn về các kỹ thuật lâmsinh đã được cải thiện tại vùng Đông Bắc (Quảng Ninh) và Bắc Trung Bộ (Quảng Trị).Tuy nhiên tất cả vẫn còn để đó chưa được tổng kết và đánh giá một cách đầy đủnghiêm túc. Vì vậy có thể nói rằng thâm canh rừng trồng nói chung và rừng trung ởViệt Nam nói riêng là rất cấp thiết và cũng giàu tiềm năng nhưng vẫn còn là một mảngtrống lớn, một cánh cửa đang được rộng mở có lẽ không phải cho ai khác mà trước hếtlà cho các cán bộ kỹ thuật lâm sinh và các nhà khoa học lâm nghiệp cần góp sức vàotháo gỡ. Chương VI KỸ THUẬT GÂY TRÒNG MỘT SÓ LOÀI CÂY THÔNG DỤNG6.1. KỸ THUẬT GÂY TRÒNG MỘT SÓ LOÀI CÂY ĐẶC SẢN RỪNG VÀCÂY LẤY QUẢ6.1.1. Cây Quế (Tên khoa bọc: Cinnamomum cassia Neesex Blume) 6.1.1.1. Giá trị sử dụng Quế là cây đặc sản có giá trị, lá, hoa và vỏ Quế dùng để sản xuất tinh dầu. Tinhdầu Quế dùng trong công nghiệp dược phẩm, thực phẩm và là nguyên liệu quý dùngđể xuất khẩu. Gỗ lúc nhỏ có thể làm gỗ trụ mỏ, gỗ lớn dùng trong xây dựng, có thể làm gỗ dánlạng, vỏ bút chì, hoặc làm nguyên liệu giấy và các đồ mộc thông thường. Là cây trồngtrong cải tạo rừng và vườn rừng. 6.1.1.2 Đặc điểm hình thái Cây thân gỗ sống lâu năm, cao trung bình 18 - 20m, đường kính ngang ngực cóthể tới 40-45 cái, thân thẳng tròn, tán lá tương đối hẹp, vỏ mầu xám nâu, vỏ và lá cómùi thơm dễ chịu. Lá đơn mọc cách hoặc gần đối, thuôn dài có thể tới 20 cái, rộng 4-6cm, phiến lácứng có ba đường vân đặc trưng của lá quế. Hoa tự chùm sim, đầu cành nhánh mang những hoa trắng nhỏ, cuống dài 1,4 -2;5cm. Quả dài 12-15cm. 6.1.1.3. Đặc điểm sinh thái Quế là loài cây nhiệt đới thích hợp ở những vùng ẩm, mưa nhiều, lượng mưa hàng 153năm trên 1800mm. Nhiệt độ bình quân năm 20-210C. Độ ẩm không khí trên 80%. Độcao so với mặt nước biển: ở nhcm Bắc: 200m, miền Trung 500m, miền Nam 700m. Quế có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau (trừ đất đá vôi, đất cát, đất ngậpúng) đất phát triển trên đá mẹ phiến thạch sét, phiến thạch mica, có độ dầy tầng đấttrên 80cm, độ pa từ 4,5 - 5,5, phát triển không tốt trên đất phù sa quá xốp. Trong 2 năm đầu, Quế là cây cần được che bóng, sau đó ưa sáng hoàn toàn. Trongrừng tự nhiên cây tái sinh dưới tán cây mẹ. Trạng thái thực bì thích hợp với việc trồngquế là các dạng rừng thứ sinh nghèo kiệt, rừng phục hồi, rừng nứa hoặc cây bụi có câygỗ rải rác, nương rẫy mới. Không trồng Quế trên đất trống đồi núi trọc, nơi chỉ cóthảm cỏ cây bụi chịu hạn, cỏ tranh xấu, nơi không có hoàn cảnh rừng. * Phân bố Cây mọc tự nhiên ở Trung Quốc, ở Việt Nam Quế phân bố nhiều ở các tỉnh:Quảng Nam, Quảng Ngãi (Tuy Phước, Trà Mỹ, Tam Kỳ, Thăng Bình, Quế Sơn), NghệAn (Quỳ Châu, Quỳ Hợp, Quế Phong), Thanh Hoá (Thường Sơn, Ngọc Lạc), Yên Bái,Quảng Ninh (Quảng Hà). 6.1.1.4. Kỹ thuật gây trồng * Kỹ thuật thu hái hạt giống Cây trồng 5 -6 năm bắt đầu ra hoa, thường thu hái giống ở những lâm phần giốngtừ 15 - 30 tuổi. Chọn cây mẹ ở những lâm phần giống đã được chuyển hoá. Ớ nhữngnơi chưa có rừng giống, có thể chọn cây mẹ từ những cây mọc phân tán và thoả mãnnhững tiêu chuẩn sau đây: Cây sinh trưởng tốt, tán đều, cành lá xum xuê, chưa bị bóc vỏ, thân thẳng vàkhông bị sâu bệnh. Chu kỳ sai quả 2 -3 năm, ở những năm này tỷ lệ cây ra hoa có thể đạt 80-90 %, sốcây đậu quả 45 - 55%. Những năm mất mùa tỷ lệ này chỉ đạt 5 - 10%. Sản lượng trungbình của lâm phần 15 tuổi là 20 - 30kglha/năm. Thời gian thu hai quả chín từ tháng 1 đến tháng 3, khi Vỏ quả chuyển từ mầu xanhsang mầu tím sẫm. Có thể thu hái bằng nhiều cách như trèo cây hái quả, dùng các dụngcụ thu hái hoặc phát dọn sạch xung quanh tán cây giống trước mùa thu hái một thángđể nhặt hạt rơi rụng. Không chặt cành để hái quả, không thu hái quả non. Sử dụng giống để trồng rừng: Quế Yên Bái trồng ở phía Bắc, Quế Thanh Hoá -Nghệ An trồng ở Thanh Hoá - Quảng Bình, Quế Quảng Nam - Quảng Ngài trồng ởphía Nam. * Tách hạt ra khỏi quả Quả Quế thu hái về phải phân loại, những quả chưa thật chín được ủ lại thànhđống từ 1 -3 ngày để quả chín đều, đống ủ không cao quá 50cm và phải thông gió, mỗi 154ngày đảo lại một lần. Khi quả chín đen đem sát và đài lớp vỏ thịt trong nước sạch đểthu hạt, hong khô hạt ở nơi râm mát khi hạt đã ráo nước cho vào bảo quản. Một số thông tin cơ bản: Tỷ lệ chế biến: 2 - 2,5 kg quả/1kg hạt Trọng lượng 1000 hạt: 263, 16g Số lượng hạt trong 1kg: 3000 - 5000 hạt Tỷ lệ nảy mầm: 80% Độ thuần: > 95% * Bảo quản hạt giống Bảo quản trong cát ẩm ở nhiệt độ bình thường: Độ ẩm củ ...