Giáo trình Ung thư tế bào gan - Nguyên Nhân và Triệu chứng

Carcinom tế bào gan (Hepatocellular carcinoma=HCC) là ung thư của gan. Carcinom tế bào gan (HCC) là một trong những ung thư thường gặp nhất ở người lớn, đàn ông nhiều hơn phụ nữ với tỉ lệ từ 2-4/1. Trên thế giới, mỗi năm có trên 1 triệu trường hợp tử vong do HCC (khoảng 10% của tất cả các trường hợp tử vong ở người lớn).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Ung thư tế bào gan - Nguyên Nhân và Triệu chứng Ung thư tế bào gan - Nguyên Nhân và Triệu chứng Ung thư tế bào gan Carcinom tế bào gan (Hepatocellular carcinoma=HCC) là ung thư của gan.Carcinom tế bào gan (HCC) là một trong những ung thư thường gặp nhất ở người lớn,đàn ông nhiều hơn phụ nữ với tỉ lệ từ 2-4/1. Trên thế giới, mỗi năm có trên 1 triệutrường hợp tử vong do HCC (khoảng 10% của tất cả các trường hợp tử vong ở ngườilớn). Độ xuất hiện của HCC thay đổi nhiều tuỳ vị trí địa lý. Ở các nước Phương Tâytỉ lệ này là < 2/100.000 đàn ông, trong khi ở Châu Phi và một số vùng ở Đông Á, tỉ lệnày là 40-60/100.000. Tại Mỹ, HCC thường gặp ở người gốc Đông Á. Trong tương lai, HCC có thể sẽ tăng nhiều ở Mỹ và Châu Âu do tỉ lệ viêm ganC tăng cao. Đồng thời, nhiều chuyên gia hy vọng rằng tỉ lệ HCC sẽ giảm ở vùng ĐôngÁ do đang có những chiến dịch tiêm phòng viêm gan B đại trà ở trẻ em. Tổng Quan về Ung Thư Tế Bào Gan (HCC) 1. Ung thư tế bào gan là gì? Đa số các ung thư nguyên phát ở gan được phân loại là ung thư tế bào gan(HCC). Ung thư tế bào gan là một u ác tính gồm những tế bào giống tế bào gan. Tuynhiên sự tương đồng còn thay đổi tuỳ theo độ biệt hoá. HCC thường đi kèm với xơgan. Ung thư tế bào gan Loại ung thư này có thể cắt bỏ bằng phẫu thuật. Tuy nhiên chỉ mổ ở nhữngtrường hợp tổn thương còn khu trú ở gan. Tiên lượng tuỳ thuộc vào những rối loạn vềchức năng gan và sự lan toả của khối u. 2. Triệu Chứng - Đa số các trường hợp HCC đều được phát hiện qua theo dõi và điều trị cácbệnh gan sẵn có. Bệnh nhân thường đến khám với các triệu chứng của bệnh gan. Theomột báo cáo ở Hong Kong, 76% bệnh nhân HCC có triệu chứng trướng bụng và khóchịu. - Các triệu chứng ít gặp hơn bao gồm sụt cân (4,4%), xuất huyết tiêu hoá(4,4%), và vàng da (2,6%). Chỉ 2% là không có triệu chứng. Hiếm khi HCC biểu hiện bằng tình trạng đau bụng cấp do vỡ tự phát khối u ganvào khoang phúc mạc. HCC cần được đưa vào chẩn đoán phân biệt khi dịch cổ trướngcó máu. 3. Ung thư tế bào gan - Giải phẫu học Giải Phẫu - Gan là bộ phận lớn nhất và cũng phức tạp nhất trong ổ bụng. - Gan hình thành từ rất nhiều đơn vị chức năng nhỏ gọi là tiểu thuỳ (lobules). - Gan thực hiện nhiều chức năng đa dạng bao gồm: thanh lọc các chất nội sinhvà ngoại sinh ra khỏi máu, các quy trình chuyển hoá phức tạp như sản xuất ra mật,điều hoà lượng carbohydrate, chuyển hoá lipid, sản sinh ra urê và các chức năng miễndịch. - Gan hình thành từ phần bụng của màng treo dạ dày (ventral mesogastrium) vàchỉ có mặt sau-trên của gan là nằm ngoài cấu trúc này mà thôi. Dây chằng tròn và dâychằng hình liềm nối gan với thành bụng trước. - Mạc nối nhỏ nối gan với dạ dày, dây chằng hình vành và dây chằng tam giácnối gan với cơ hoành. Mặt hoành của gan mịn và đều đặn trong khi mặt tạng có nhiềuchỗ lõm ở những vị trí tiếp xúc với thận phải, tuyến thượng thận, tĩnh mạch chủ dưới,dây chằng gan-tá tràng và dạ dày. Gan nhận máu nuôi từ tĩnh mạch cửa và động mạch gan, trong đó tĩnh mạchcửa cung cấp 75% của tổng lưu lượng 1500 ml máu/phút. Nhiều nhánh mạch máu nhỏ từ tĩnh mạch và động mạch giao nhau tại nangtuyến gan (acinus) ở bộ ba cửa (portal triad). Sau đó máu sẽ chảy về các xoang nhỏ(sinusoids) giữa các đĩa (plates) và tế bào gan để trao đổi dưỡng chất. Tĩnh mạch ganmang máu “đi” đến tĩnh mạch chủ dưới và một hệ thống bạch mạch dẫn bạch dịch rakhỏi gan. Tế bào chủ mô hoặc tế bào gan bao gồm phần lớn nhất của tạng và thực hiệnnhiều chức năng chuyển hoá phức tạp. Tế bào gan chịu trách nhiệm chính về chức năng chuyển hoá của gan. Các tếbào này tạo ra mật và bài tiết mật; điều hoà hằng định nội mô (homeostasis) của chấtcarbohydrat; chuyển hoá mỡ và bài tiết lipoproteins huyết thanh; kiểm soát chuyển hoácholesterol; tạo ra urea, albumin huyết thanh, các yếu tố đông máu, các enzymes, vàrất nhiều loại protein. Gan cũng hỗ trợ trong việc chuyển hoá và giải độc đối với thuốc và các chấtngoại lai. Các tế bào Kupffer lót mặt trong của các xoang gan (hepatic sinusoids) và làmột phần của hệ thống lưới nội mô (reticuloendothelial system), chúng thanh lọc từngchất độc ngoại lai, các vi khuẩn, và những độc tố từ ruột. Chúng cũng góp phần trongchức năng miễn dịch của gan. Đường mật khởi đầu từ những kênh nhỏ (canaliculi) do các tế bào gan tạothành. Những cấu trúc có lót nhung mao này tiến triển thành những ống nhỏ(ductules), rồi những ống mật liên phân thuỳ, và thành những ống gan lớn hơn. Khi rakhỏi khoảng cửa, ống gan chính hợp với ống túi mật để hình thành ống mật chủ, đổvào tá tràng. 4. Ung thư tế bào gan- Nguyên Nhân a. Viêm gan B và C - Hai nguyên nhân quan trọng nhất gây HCC là viêm gan B và viêm gan C. Tạinhiều nơi ở Trung Quốc và Đài Loan, có đến 80% trường hợp HCC là do viêm gan B.Ở Mỹ và Châu Âu, viêm gan C và viêm gan B là những nguyên nhân gây HCC với tỉlệ tương đương. Ở Nhật, nơi có tỉ lệ viêm gan B và viêm gan C bằng nhau, tần xuấtHCC cao hơn ở bịnh nhân viêm gan C so với viêm gan B (10,4% so với 3,9%). - Bệnh sinh của HCC khi có sự hiện diện của virus viêm gan B có thể do xáotrộn hoạt động tế bào do viêm gan mãn tính, hoặc sự kết hợp những quy trình chuyênbiệt của virus HBV. Có thể do sự tích hợp của genome DNA của HBV vào genomecủa ký chủ từ đó gây gián đoạn những yếu tố điều hoà chu kỳ tế bào, hoặc do hoạt hoáchéo (transactivation) những chất sinh ung thư của ký chủ do protein HBx hoặc mộtprotein cắt cụt (truncated protein) dẫn xuất từ vùng pre-S2/S của genome HBV. - Bệnh sinh HCC trong viêm gan C ít được biết rõ hơn. Có thể là do một sốtrong những bệnh nhân này đã có phơi nhiễm trước đây với virus viêm gan B. b. Xơ gan Xơ gan do bất cứ nguyên nhân nào cũng là một yếu tố nguy cơ gây H ...