Giáo trình văn học phương tây III - 3

George Bernard Shaw (26.7.1856 – 2.11.1950) là nhà soạn kịch lỗi lạc nhất của Anh sau Shakespeare (1564 – 1616). Gần sáu mươi vở hài kịch ông để lại là một kho tàng vô giá. Tuy cuộc sống gần trăm tuổi của ông giống như một cây cầu dài vắt ngang giữa hai thế kỷ, nhưng cuộc đời , hài kịch mang đậm hơi thở của thế kỉ XX. Nội dung nêu lên trong các vở hài kịch cũng như những tìm tòi đổi mới nghệ thuật hài kịch của ông đến nay vẫn giữ nguyên giá trị hiện đại....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình văn học phương tây III - 3 1.3. Bernard Shaw nhà viết kịch Anh (1856 – 1950) George Bernard Shaw (26.7.1856 – 2.11.1950) là nhà soạn kịch lỗi lạc nhất của Anhsau Shakespeare (1564 – 1616). Gần sáu mươi vở hài kịch ông để lại là một kho tàng vôgiá. Tuy cuộc sống gần trăm tuổi của ông giống như một cây cầu dài vắt ngang giữa hai thếkỷ, nhưng cuộc đời , hài kịch mang đậm hơi thở của thế kỉ XX. Nội dung nêu lên trongcác vở hài kịch cũng như những tìm tòi đổi mới nghệ thuật hài kịch của ông đến nay vẫngiữ nguyên giá trị hiện đại. Những tranh luận về ông đã dần dần lắng xuống, nhưng takhông quên nhà văn đoạt giải thưởng Nobel về văn học năm 1925, tác giả của Ngôi nhà tráitim tan vỡ, Nữ thánh Jeanne, Nghề nghiệp của bà Warren, Tư lệnh Bacbara… từng gâysóng gió triền miên trên kịch trường. Có người cho rằng không có g ì đặc biệt về phương diện tiểu sử. Ý kiến ấy chỉ đúngnếu hiểu tiểu sử theo một nghĩa hạn hẹp nào đấy. Ngược lại, có thể nói trên các bình diệncon người xã hội, con người văn chương và cả con người riêng tư, là cả một khối phức tạpnhư thời đại của ông. Chẳng thế mà đã có bao nhiêu ý kiến đánh giá hết sức trái ngượcnhau về ông. Thậm chí có người như Frenk Harix, từng quen biết nhà văn, cho rằng nhữnghiện tượng trái ngược tồn tại ngay ở bản thân ông:“Ông là người chống chủ nghĩa t ư bản,chống ăn thịt, chống hút thuốc, chống uống rượu, chống bạo hành, chống dân chủ, chốnggiải phẫu sinh thể… F.Harix viết: ông vừa tán thành vừa chống nhiều thứ, tán thành chiếntranh và chống chiến tranh, tán thành nền dân chủ và chống chế độ đại nghị, tán thành tiếnhoá và chống Darwin tán thành chủ nghĩa dân tộc và chống chủ nghĩa yêu nước, tán thànhthận trọng và chống kiểm duyệt, cứ thế đến vô tận”. Hiểu như vậy có đúng không? 1.3.1. Cuộc đời “trong bão táp” Chứng kiến một thời đại đầy sóng gió và đấu tranh quyết liệt ở châu Âu nói riêng vàtoàn thế giới nó i chung giữa hai lực lượng chính phân chia xã hội hiện đại là giai cấp tư sảnvà giai cấp vô sản. Đó là lúc chủ nghĩa tư sản bước vào một giai đoạn mới đầy mâu thuẫndẫn đến Đại chiến I (1914-1918), cuộc khủng hoảng kinh tế cuối những năm 20, sự ra đờicủa chủ nghĩa phát xít, rồi tiếp đến là Đại chiến II (1939-1945). Mặt khác, đó là thời kìTuyên ngôn Đảng Cộng sản mới ra mắt (1848), Công xã Paris nổ ra (1871), Cách mạngtháng Mười Nga thành công (1917), rồi hàng loạt các đảng Cộng sản ra đời ở nhiều nước,trong đó có Đảng Cộng sản Anh (1920), hệ thống thuộc địa lần lượt tan rã và ngày càng cóthêm nhiều nước làm cách mạng thắng lợi. Sinh ở Dublin, nay là thủ đô nước Ailen, trong một gia đình theo đạo Tin lành. Chamẹ ông đều là người Ailen, nhưng không phải gốc gác ở đây mà tổ tiên lại mang dòng máunửa Anh, nửa Xcôtlen từ nơi khác đến sinh cơ lập nghiệp. Cha ông có thời kì làm viên chứcở tòa án, sau chuyển sang kinh doanh lúa mì. Rời ghế nhà trường bước vào đời rất sớm.Mười lăm tuổi, ông làm nhân viên tập sự rồi sau đó làm thủ quỹ cho một hãng bất độngsản. Có sách cho rằng vì nhà nghèo không đủ tiền ăn học nên ông phải đi làm để kiếmsống. Nhưng theo nhiều tài liệu khác có lẽ đúng hơn, ông lười học, ghét các trường học vôcùng, vì nhà trường chỉ đào tạo những khối óc rập khuôn. Ông thích đến thư viện đọc sách,đi thăm viện bảo tàng hoặc dự các buổi hòa nhạc. Ngay cả khi đã đi làm rồi, tâm hồn ôngvẫn để cả ở những nơi đó và tự trao dồi kiến thức cho mình. Năm 1876, cha mất, và hai chị theo mẹ chuyển sang ở Luân Đôn để sinh sống. Làmthư kí cho hãng Edison. Đây là khoảng thời gian gần mười năm sống khá chật vật. Hơn 64nữa, cũng như trước kia, ông không phải là một viên chức cần cù với công việc của sở, màdành nhiều thời gian học hỏi về khoa học tự nhiên, đồng thời tiếp tục đến các thư viện vàbảo tàng nghệ thuật. Năm 1879, ông bỏ việc để đi vào sự nghiệp văn chương. “Tôi tạo lậpcon người của riêng tôi (vốn sống nhờ vào mẹ tôi) thay cho kiếp nô lệ” - ông viết. Mấycuốn tiểu thuyết viết xong nhưng chẳng đâu in. Cuộc sống bắt đầu ổn định từ năm 1885 khiông tham gia hoạt động báo chí, viết những bài phê bình âm nhạc cho tờ Star (Ngôi sao), tờWorld (Thế giới), rồi trở thành nhà phê bình sân khấu cho tờ Saturday Review (Tạp chí ThứBảy) và một số tờ báo khác. Ailen từ lâu là một bộ phận của Vương quốc Anh. Anh bắt đầu chinh phục Ailen từthế kỉ XII và hoàn thành cuộc chinh phục vào thế kỉ XVII sau cuộc khởi nghĩa thất bại củaAilen năm 1798. Cuộc bỏ phiếu năm 1800 dẫn đến việc Anh và Ailen sát nhập thành Liênhiệp Vương quốc Anh (United Kingdom). Tuy vậy, Ailen vẫn không tránh khỏi t ình trạngnửa thuộc địa và trở thành mảnh đất nông nghiệp phụ thuộc vào nước Anh vì Anh pháttriển rất nhanh trên con đường công nghiệp hóa mà Ailen lại thiếu những mỏ than. Suố t thếkỉ XIX, đời sống của nhân dân Ailen gặp rất nhiều khó khăn. Sau nạn đói nă ...