Giáo trình Vẽ kỹ thuật điện: Phần 2

Giáo trình Vẽ kỹ thuật điện cung cấp cho học sinh những hiểu biết cơ bản về bản vẽ sơ đồ điện, bồi dưỡng cho họ năng lực đọc và lập các loại bản vẽ sơ đồ điện, bồi dưỡng tư duy kỹ thuật. Giáo trình mang tính chất thực hành cao, nguyên tắc hoạt động của các mạch điện các máy công cụ của môn lý thuyết chuyên môn nghề. Sau đây là phần 2 giáo trình với nội dung chương 3. Mời các bạn tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Vẽ kỹ thuật điện: Phần 2 VÏ ®iÖn Ch­¬ng 3 VÏ c¸c s¬ ®å ®iÖn Bµi 3.1: Më ®Çu 1- Kh¸i niÖm - C¸c m¸y mãc hiÖn nay lµm viÖc b»ng tæ hîp c¸c hÖ thèng truyÒn ®éng c¬ khÝ, hÖ thèng ®iÖn, hÖ thèng thñy lùc vµ khÝ nÐn ... - §Ó thuËn tiÖn cho viÖc nghiªn cøu nguyªn lý lµm viÖc vµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña c¸c hÖ thèng ®ã ng­êi ta dïng c¸c b¶n vÏ s¬ ®å. - S¬ ®å ®­îc vÏ b»ng nh÷ng ®­êng nÐt ®¬n gi¶n, nh÷ng h×nh biÓu diÔn qui ­íc cña c¸c c¬ cÊu, c¸c bé phËn ®­îc qui ®Þnh trong c¸c tiªu chuÈn. - Ng­êi ta cßn dïng s¬ ®å ®Ó nghiªn cøu c¸c ph­¬ng ¸n thiÕt kÕ, trao ®æi ý kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt vµ ghi chÐp ë hiÖn tr­êng. - S¬ ®å ®iÖn lµ h×nh biÓu diÔn hÖ thèng ®iÖn b»ng nh÷ng kÝ hiÖu qui ­íc thèng nhÊt. Nã chØ râ nguyªn lý lµm viÖc vµ sù liªn hÖ gi÷a c¸c khÝ cô, c¸c thiÕt bÞ cña hÖ thèng m¹ng ®iÖn. C¸c ký hiÖu nµy b»ng h×nh vÏ trªn s¬ ®å ®iÖn ®­îc qui ®Þnh trong TCVN 1614 - 87. 2- VÝ dô : S¬ ®å nguyªn lý hÖ thèng ®iÖn cña m¸y tiÖn T616 C C BB1 PH 2 0 1 2 0 1 2 3 K 4 KC P KP 5 6 KP 1 2 K  PH 7 P KC KP K KC TP BM BO BMO O 3 M1 M2 M3 BB1 : C«ng t¾c chÝnh ®ãng c¾t ®iÖn cho toµn m¹ch BO : C«ng t¾c b¬m n­íc BM : C«ng t¾c ®ãng c¾t ®iÖn cho m¸y biÕn ¸p. BMO : C«ng t¾c ®ãng c¾t cho ®Ìn soi. M1: §éng c¬ trôc chÝnh Khoa §iÖn- §iÖn tö 27 Tr­êng C§ NghÒ N§ VÏ ®iÖn M2: §éng c¬ b¬m dÇu M3 : §éng c¬ b¬m n­íc KP & K : C«ng t¾c t¬ ®ãng c¾t ®éng c¬ trôc chÝnh. KC : C«ng t¾c t¬ ®ãng c¾t cho ®éng c¬ b¬m dÇu vµ b¬m n­íc. PH : R¬ le trung gian. C : TiÕp ®iÓm tay g¹t TP : BiÕn ¸p ®Ìn soi O : §Ìn soi 1 : CÇu ch× b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho ®éng c¬ trôc chÝnh. 2 : CÇu ch× b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho ®éng c¬ b¬m dÇu vµ b¬m n­íc. 3 : CÇu ch× b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho m¹ch ®iÒu khiÓn. 3- Ph©n lo¹i Dùa vµo néi dung, nguyªn t¾c x©y dùng vµ c«ng dông ng­êi ta ph©n lo¹i c¸c lo¹i s¬ ®å sau : - S¬ ®å nguyªn lý - S¬ ®å l¾p r¸p - S¬ ®å ®Êu d©y - S¬ ®å khèi chøc n¨ng * C©u hái : 1- Tr×nh bµy c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ c¸ch vÏ c¸c s¬ ®å ®iÖn ? 2- Nªu c¸ch ph©n lo¹i c¸c s¬ ®å ®iÖn ? Khoa §iÖn- §iÖn tö 28 Tr­êng C§ NghÒ N§ VÏ ®iÖn Bµi 3.2: S¬ ®å nguyªn lý 1- Kh¸i niÖm S¬ ®å nguyªn lý lµ mét s¬ ®å biÓu diÔn ®Çy ®ñ c¸c cùc, b»ng nh÷ng kÝ hiÖu qui ­íc thèng nhÊt theo TCVN 1614 - 87. Nã tãm t¾t quan hÖ vÒ m¹ch ®iÖn cña tÊt c¶ c¸c phÇn tö hoÆc bé phËn cña c¸c linh kiÖn ®iÖn, kh«ng kÓ ®Õn kÕt cÊu c¬ khÝ vµ vÞ trÝ kh«ng gian thùc tÕ cña chóng. 2- Nguyªn t¾c x©y dùng s¬ ®å - Nguån ®iÖn ®­îc biÓu diÔn b»ng thanh c¸i hoÆc b»ng cùc tÝnh. - Nguån ®iÖn ®­îc biÓu diÔn ë phÝa trªn hoÆc bªn tr¸i, m¹ch ph¸t triÓn vÒ phÝa d­íi hoÆc bªn ph¶i. - BiÓu diÔn ®Çy ®ñ c¸c cùc, c¸c kÝ hiÖu, h×nh vÏ cã thÓ biÓu diÔn chi tiÕt hoÆc ®¬n gi¶n hãa. - M¹ch ®éng lùc biÓu diÔn bªn tr¸i, m¹ch ®iÒu khiÓn biÓu diÔn bªn ph¶i. 3- VÝ dô BiÓu diÔn s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®éng c¬ quay 1 chiÒu dïng nót bÊm ®¬n. CD D K M K M * C¸c thiÕt bÞ ®iÖn : - §éng c¬ M - C«ng t¾c t¬ K ®ãng c¾t ®iÖn cho ®éng c¬ M. - CÇu ch× CC ®Ó b¶o vÖ ng¾n m¹ch cho m¹ch ®éng lùc, m¹ch ®iÒu khiÓn - Nót Ên D dõng. - Nót M më m¸y ®éng c¬. Khoa §iÖn- §iÖn tö 29 Tr­êng C§ NghÒ N§ VÏ ®iÖn * Ho¹t ®éng cña s¬ ®å : Ên nót M cuén d©y K ®­îc cÊp ®iÖn theo ®­êng pha B  CC  D  M  Cuén K  C. C«ng t¾c t¬ K cã ®iÖn, ®ãng tiÕp ®iÓm K ë m¹ch ®éng lùc cÊp ®iÖn cho ®éng c¬ M. §ång thêi ®ãng tiÕp ®iÓm K1 ®ãng l¹i ®Ó tù duy tr× . Muèn dõng Ên nót D cuén K mÊt ®iÖn  ®éng c¬ M dõng. 4- C«ng dông cña s¬ ®å : S¬ ®å nguyªn lý cho biÕt kÕt cÊu cña m¹ch ®iÖn, dïng ®Ó gi¶i thÝch nguyªn lý lµm viÖc, nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña mét m¹ch ®iÖn. * C©u hái luyÖn tËp Tr×nh bµy c¸c nguyªn t¾c x©y dùng s¬ ®å nguyªn lý? LÊy vÝ dô minh häa (Thµnh lËp s¬ ®å nguyªn lý m¹ch ®iÒu khiÓn ®éng c¬ quay 2 chiÒu dïng nót bÊm kÐp) Khoa §iÖn- §iÖn tö 30 Tr­êng C§ NghÒ N§ VÏ ®iÖn Bµi 3.3: S¬ ®å mÆt b»ng, s¬ ®å vÞ trÝ (l¾p r¸p) 1- Kh¸i niÖm S¬ ®å mÆt b»ng lµ b¶n vÏ thÓ hiÖn mÆt b»ng l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®­îc dïng nhiÒu trong l¾p ®Æ ®iÖn chiÕu s¸ng vµ trong cung cÊp ®iÖn S¬ ®å l¾p r¸p lµ lo¹i s¬ ®å biÓu diÔn c¸ch bè trÝ c¸c linh kiÖn, thiÕt bÞ ( chØ vÞ trÝ ) vµ c¸ch thøc nèi d©y ë bªn trong tõ chi tiÕt nµy ®Õn chi tiÕt kh¸c hoÆc tõ linh kiÖn nµy ®Õn linh kiÖn, thiÕt bÞ kh¸c. Trong s¬ ®å l¾p r¸p c¸c linh kiÖn, thiÕt bÞ ®iÖn th­êng ®­îc bè trÝ trªn hai b¶ng : B¶ng ®iÒu khiÓn vµ b¶ng c«ng t¾c t¬. - B¶ng ®iÒu khiÓn gåm c¸c c«ng t¾c, cÇu dao, nót bÊm, cÇu ch×, m¹ch ®iÒu khiÓn vµ c¸c ...