HẠ GLUCOSE MÁU (Kỳ 1)

Hạ glucose máu còn được gọi là hạ đường huyết, để diễn đạt những biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng xảy ra đối với cơ thể người khi nồng độ glucose huyết tương tĩnh mạch dưới 50 mg/dl (2,7 mmol/l). Hạ glucose máu là một trong những cấp cứu nội khoa thường gặp trên lâm sàng, là một trong những nguyên nhân gây tử vong ở bệnh nhân đái tháo đường sử dụng insulin hoặc sulfamide hạ đường huyết, trong đó tỷ lệ tử vong 3-7% ở bệnh nhân đái tháo đường týp 1.Tuy nhiên thực tế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HẠ GLUCOSE MÁU (Kỳ 1) HẠ GLUCOSE MÁU (Kỳ 1) I. ĐỊNH NGHĨA Hạ glucose máu còn được gọi là hạ đường huyết, để diễn đạt những biểuhiện lâm sàng và cận lâm sàng xảy ra đối với cơ thể người khi nồng độ glucosehuyết tương tĩnh mạch dưới 50 mg/dl (2,7 mmol/l). Hạ glucose máu là một trong những cấp cứu nội khoa thường gặp trên lâmsàng, là một trong những nguyên nhân gây tử vong ở bệnh nhân đái tháo đường sửdụng insulin hoặc sulfamide hạ đường huyết, trong đó tỷ lệ tử vong 3-7% ở bệnhnhân đái tháo đường týp 1. Tuy nhiên thực tế lâm sàng giới hạn nồng độ đường máu nói trên có thểthay đổi do tình huống lâm sàng cấp hay mạn tùy thuộc vào độ tuổi cũng như bệnhlý đi kèm nhất là bệnh nhân đái tháo đường có thời gian mắc bệnh kéo dài. II. BỆNH NGUYÊN 1. Hạ đường huyết lúc đói kèm cường insulin: 1.1. Phản ứng insulin: - Chế độ ăn không đầy đủ về số lượng và chất lượng hoặc là do quên bữa ănở bệnh nhân đái tháo đường điều trị. - Hoạt động thể lực quá mức: ở người không bị đái tháo đường lượng thunhận glucose của cơ vân (tăng 20-30 lần trên mức căn bản) được bù tân sinhđường ở gan. Điều này là do giảm insulin lưu hành do tăng catecholamine do vậnđộng làm ức chế tế bào β. Điều hòa này bị giảm ở bệnh nhân đang điều trị insulin.Khi các nơi lắng đọng thuốc dưới da tiếp tục phóng thích insulin trong quá trìnhhoạt động và tăng hấp thu insulin ở những vùng cơ gần gốc. - Hệ thống điều hòa glucose bị tổn thương ở bệnh nhân đái tháo đường bịbệnh lâu ngày. Phần lớn bệnh nhân đái tháo đường týp 1 có sự kém đáp ứngglucagon khi hạ đường huyết - Quá liều insulin. Do không nhìn rõ hoặc do thay đổi nồng độ Insulin tronglọ thuốc (40 UI/ml thay thế 100 UI/ml). - Quá liều sulfamide hạ đường máu, thuốc có tác dụng kéo dài(Chlopropamide có thời gian bán hủy trên 35 giờ...) Đặc biệt bệnh nhân có thươngtổn gan, thận, người lớn tuổi dễ có nguy cơ hạ đường huyết. - Các nguyên khác: + Stress: Khi bị stress (bệnh tật, nhiễm trùng, phẫu thuật...) thường tăngliều Insulin để cân bằng đường máu. Khi stress chấm dứt cần phải giảm liều. + Suy vỏ thượng thận (bệnh Addison) gây hạ đường huyết vì thế cần giảmliều Insulin. + Bệnh lý dạ dày đái tháo đường: Bệnh lý thần kinh thực vật các tạng làmdạ dày giảm trương lực làm chậm đưa thức ăn từ dạ dày vào ruột, nguy cơ hạđường sau ăn ở bệnh nhân sử dụng Insulin. + Thai nghén. Nhu cầu tiêu thụ đường tăng trong thai nghén vì thế cần giảmliều Insulin trong 3 tháng đầu. + Suy thận: Làm giáng hóa Insulin và thuốc hạ đường huyết bị kéo dài. + Thuốc dùng phối hợp: Bệnh nhân đái tháo đường có phối hợp thuốc điềutrị như: Allopurinol, ức chế beta, clofibrate, cimetidine, thuốc chống đông,hydralazine, indomethacine, Maleate de perhexilline, miconazole, phenolbarbitalephenylbutazole, probenecide, salycile, sulfamide chống nhiễm khuẩn, IMAO,quinine, quinidine, ức chế men chuyển, disopyramide, tricycliques, propoxyphene,octreotide, tetracycline, mebendazole, cibenzoline, stanozolol, fluoxetine, ethanol,sertaline, tromethamirne, gancilovir, lithium, temafloxacilline. + Hạ đường huyết giả (dùng lén lút Insulin và các thuốc hạ đường huyết):liên quan đến bệnh nhân có bệnh lý tâm thần phối hợp. + Hạ đường huyết tự miễn. Có kháng thể kháng Insulin. Hạ đường huyếtxảy ra 3-4 giờ sau ăn và được quy cho sự phân ly giữa phức hợp miễn dịch khángthể và Insulin làm phóng thích Insulin tự do... Hạ đường huyết tự miễn do tích lũysố lượng kháng thể lớn có khả năng phản ứng với Insulin nội sinh, đã được ghinhận ở bệnh nhân điều trị methimazole trong bệnh Basedow tại Nhật Bản, cũngnhư một số bệnh nhân lymphoma, đa u tủy, hội chứng lupus, trong đó paraproteinvà kháng thể phản ứng chéo với Insulin. Hạ đường huyết do kháng thể kháng thụ thể Insulin tương đối hiếm, bệnhnhân này có thời kỳ đề kháng Insulin và chứng gai đen (acanthosis nigricans). Hạ glucose máu cũng được ghi nhận sự đáp ứng với điều trị glucocorticoidmà không thấy trong lọc huyết tương và ức chế miễn dịch. - Hạ đường huyết do dùng Pentamydine: Loại thuốc dùng điều trị nhiễmkhuẩn Pneumocystic carinii ở bệnh nhân AIDS, thuốc làm tăng Insulin cấp do tácdụng trên tế bào β (10-20% bệnh nhân). - U tế bào beta tuyến tuỵ. 1.2. Hạ đường huyết lúc đói không cường insulin. 1.2.1. Các rối loạn phối hợp với giảm lưu lượng glucose ở gan. - Do mất một số lượng tế bào gan như teo gan vàng cấp, nhiễm độc gancấp. - Do rối loạn cung cấp acid amin đến gan (chán ăn thần kinh, nhịn đói lâungày, hội chứng uree máu cao, suy vỏ thượng thận). - Do bất thường chuyển hóa glucose ở trẻ sơ sinh (thiếu men thoái biếnglycogen, men tân sinh glucose). ...