Hai C-Glycosid flavonoid phân lập từ lá cây Xuyên tiêu (Zanthoxylum nitidum (Roxb.) DC. Rutaceae)

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm phân lập và xác định cấu trúc các hợp chất trong cao ethyl acetat chiết từ lá Xuyên tiêu, làm tiền đề cho các thử nghiệm sinh học và tiêu chuẩn hóa dược liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hai C-Glycosid flavonoid phân lập từ lá cây Xuyên tiêu (Zanthoxylum nitidum (Roxb.) DC. Rutaceae)Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học HAI C-GLYCOSID FLAVONOID PHÂN LẬP TỪ LÁ CÂY XUYÊN TIÊU (ZANTHOXYLUM NITIDUM (ROXB.) DC. RUTACEAE) Lê Thị Ngọc Hiệp*, Chung Khánh Linh*, Lê Văn Huấn*TÓM TẮT Đặt vấn đề: Xuyên tiêu từ lâu đã được sử dụng ở nhiều quốc gia trên thế giới để trợ tiêu hóa, đaurăng, đau dây thần kinh, phong thấp… Tại Việt Nam, Xuyên tiêu được sử dụng chủ yếu với bộ phận dùnglà quả. Các công trình khoa học trước đó đã cho thấy dược liệu này rất đa dạng về mặt hóa học, gồm cóalkaloid, flavonoid, triterpenoid, lignan… Những nghiên cứu về được lý cũng chỉ ra rằng các bộ phận kháccũng sở hữu tiềm năng dược lý trong giảm đau, kháng viêm. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm phânlập và xác định cấu trúc các hợp chất trong cao ethyl acetat chiết từ lá Xuyên tiêu, làm tiền đề cho các thửnghiệm sinh học và tiêu chuẩn hóa dược liệu. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Lá Xuyên tiêu (Zanthoxylum nitidum (Roxb.) DC.,Rutaceae) thu hái tại tỉnh Quảng Ngãi tháng 10 năm 2016. Dược liệu được chiết với cồn 96%, rồi lắc phânbố lỏng lỏng với các dung môi có độ phân cực tăng dần. Các kỹ thuật sắc ký (sắc ký cột chân không, sắc kýcột cổ điển, sắc ký cột Sephadex LH-20) được sử dụng cho mục đích phân tách và phân lập hợp chất tinhkhiết. Các hợp chất phân lập được xác định cấu trúc bằng kỹ thuật phổ UV, MS, NMR. Kết quả: Dược liệu chiết với cồn 96%, cao cồn toàn phần được lắc phân bố lần lượt với các dung môin-hexan, cloroform, ethyl acetat và nước, thu được 4 cao phân đoạn. Từ cao ethyl acetat, bằng các kỹ thuậtsắc ký đã phân lập được 2 hợp chất C-glycosid flavon: vitexin và isoorientin. Kết luận: Từ phân đoạn ethyl acetat chiết từ lá Z. nitidum đã phân lập được 2 hợp chất C-glycosidflavon. Trong đó, vitexin lần đầu tiên công bố phân lập từ dược liệu này. Các chất phân lập sẽ là tiền đề chocác thử nghiệm về sinh học cũng như làm chất chuẩn trong tiêu chuẩn hóa dược liệu. Từ khóa: Zanthoxylum nitidum, Xuyên tiêu, flavonoid, vitexin, isoorientin.ABSTRACT TWO FLAVONOID C-GLYCOSIDES FROM THE LEAVES OF ZANTHOXYLUM NITIDUM (ROXB.) DC., RUTACEAE Le Thi Ngoc Hiep, Chung Khanh Linh, Le Van Huan * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 2- 2019: 1 – 5 Background: Zanthoxylum nitidum (Roxb.) DC. has been used in many countries for su pportingintestinal problems, treating toothache, neuralgia, rheumatoid arthritis… In Vietnam, fruits of Z.nitidum are considered to be the main pharmacognostical resource for medicine. Recent studies haveshown that other parts of this plant also possessed potential bioactivities, especially in pain-relief andanti-inflammation. This study was conducted to identify the chemical constituents of ethyl acetateextract from the leaves of Z. nitidum as a first step for further pharmacological study andstandardization of this herbal medicine. Materials and methods: The leaves of Z. nitidum, collected in Quang Ngai Province, Vietnam inOctober, 2016. Plant material was macerated with ethanol 96%. The crude extract was separated by liquid-liquid distribution. The isolations of pure compounds were carried out by different means of column*Trung tâm Khoa học Công nghệ Dược Sài Gòn, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí MinhTác giả liên lạc: ThS. Lê Văn Huấn ĐT: 0934126086 Email: lvhuan@ump.edu.vnChuyên Đề Dược 1Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019chromatography (vaccum liquid chromatography, classical column chromatography, Sephadexchromatography…). The structures of isolated compounds were identified by MS, NMR methods. Results: Plant material (3.5 kg) was macerated with 96% ethanol. The ethanol extract was evaporatedto a concentrated residue under reduced pressure, then dissolved in water and partitioned with polarityascending solvents (n-hexane, chloroform and ethyl acetate) to yield 4 fractions. The ethyl acetate fractionwas separated by different means of chromatography to give 2 flavone C-glycosides: vitexin and isoorientin. Conclusion: The chemical study of ethyl acetate fraction extracted from the leaves of Z. nitidum led tothe isolation of two flavone C-glycosides: vitexin and isoorientin. Moreover, vitexin was successfullyisolated from the leaves of Z. nitidum for the first time. The compound should be used as marker compoundsfor quality measurement Z. nitidum’s leaves and for futher pharmacological studies. Key words: Zanthoxylum nitidum, vitexin, isoorientinĐẶT VẤNĐ ...