Thông tin tài liệu:
Bài viết nghiên cứu lý thuyết về hàm sóng của điện tử trong dị cấu trúc bán dẫn pha tạp GaN/AlGaN đồng nhất. Trong quá trình tìm hàm sóng của điện tử, giải phương trình sóng Fang-Howard trong mô hình giếng tam giác sâu hữu hạn có tính đến sự ảnh hưởng của các nguồn giam giữ chính từ các thể cho ion hóa, các điện tích phân cực bề mặt, các tạp chất ion hóa và khí điện tử hai chiều (2DEG).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hàm sóng của điện tử trong dị cấu trúc bán dẫn GaN/AlGaN đồng nhất
HÀM SÓNG CỦA ĐIỆN TỬ TRONG DỊ CẤU TRÚC
BÁN DẪN GAN/ALGAN ĐỒNG NHẤT
TRẦN ĐẠI CƯỜNG
TRẦN THỊ LAN - PHẠM THỊ THANH TẤN LIÊN
Khoa Vật lý
Tóm tắt: Trong bài báo này chúng tôi nghiên cứu lý thuyết về hàm sóng của điện tử trong
dị cấu trúc bán dẫn pha tạp GaN/AlGaN đồng nhất. Trong quá trình tìm hàm sóng của
điện tử, chúng tôi giải phương trình sóng Fang-Howard trong mô hình giếng tam giác sâu
hữu hạn có tính đến sự ảnh hưởng của các nguồn giam giữ chính từ các thể cho ion hóa,
các điện tích phân cực bề mặt, các tạp chất ion hóa và khí điện tử hai chiều (2DEG). Kết
quả cho thấy rằng sự phân bố của điện tử chủ yếu nằm trong giếng thế và đỉnh sóng nằm
trong vùng kênh gần với rào thế. Khi mật độ thành phần Al tăng, thì đỉnh sóng có xu hướng
dịch chuyển về gần với rào thế, đỉnh sóng và xác suất tìm thấy điện tử trong giếng thế cũng
cao hơn. Điều này có nghĩa là xác suất để điện tử truyền qua rào thế giảm đi.
1 GIỚI THIỆU
Trong suốt 3 thập kỉ qua, sự phát triển của vật liệu bán dẫn nhóm III-N là rất ấn
tượng, với những sự đột phá có tính chất cách mạng diễn ra vào những năm của thập niên
90. Chúng được xem như là những vật liệu đầy hứa hẹn cho những ứng dụng điện tử và
quang điện tử.
Vật liệu nhóm III-N có tính ứng dụng cao và đang thu hút sự quan tâm của các
nhà nghiên cứu. Các dị cấu trúc dựa trên hợp chất Nitơ nhóm III thu hút hàng loạt các
nghiên cứu chuyên sâu do những tiềm năng đầy hứa hẹn trong khoa học – công nghệ. Điều
hấp dẫn của các dị cấu trúc này là sự hiện diện của khí điện tử với mật độ cao (cỡ 1013
hạt/cm2 ). Đặc biệt, do hiệu ứng giam giữ lượng tử, độ linh động của khí điện tử hai chiều
trong giếng lượng tử cao hơn so với trong bán dẫn khối. Một trong các dị cấu trúc thu hút
nhiều nghiên cứu chuyên sâu của các nhà khoa học là GaN/AlGaN.
Độ linh động của khí điện tử hai chiều là đại lượng có ảnh hưởng mạnh lên khả năng
hoạt động của các transitor có độ linh động điện tử cao, và độ linh động này là một hàm
của nhiệt độ, mật độ khí điện tử hai chiều và thành phần hợp kim. Mật độ khí điện tử
hai chiều được xác định bởi hàm sóng của điện tử trong dị cấu trúc tương ứng. Vì vậy, tại
thời điểm ban đầu nghiên cứu hàm sóng của điện tử đóng một vai trò hết sức quan trọng.
Tuy nhiên, trong các kết quả tính toán trước đây người ta chỉ xem các điện tích phân
cực bề mặt như là một nguồn cung cấp hạt tải mà thường bỏ qua vai trò là một nguồn
giam giữ và tán xạ của chúng. Các tạp chất bị ion hóa cũng bị bỏ qua vai trò như một
nguồn giam giữ. Đây là một số hạn chế trong tính toán trước đây [1].
Kỷ yếu Hội nghị Khoa học Sinh viên năm học 2014-2015
Trường Đại học Sư phạm Huế, tháng 12/2014: tr. 44-51
HÀM SÓNG CỦA ĐIỆN TỬ TRONG DỊ CẤU TRÚC BÁN DẪN GAN/ALGAN. . . 45
Vì vậy, mục tiêu của bài báo này là trình bày nghiên cứu lý thuyết về hàm sóng của
điện tử trong dị cấu trúc bán dẫn pha tạp GaN/AlGaN có tính đến sự ảnh hưởng của tất
cả các nguồn giam giữ có thể. Bài báo được trình bày như sau. Mục 2, 3, 4 trình bày hàm
sóng của điện tử trong dị cấu bán dẫn pha tạp đồng nhất GaN/AlGaN. Ở mục 5 là kết
quả nghiên cứu và thảo luận. Cuối cùng chúng tôi nêu ra kết luận ở mục 6.
2 HÀM SÓNG BIẾN PHÂN TRONG DỊ CẤU TRÚC ỨNG VỚI RÀO THẾ HỮU
HẠN
Ở nhiệt độ thấp, 2DEG được giả định chiếm chủ yếu vùng con thấp nhất. Đối với
một giếng thế tam giác sâu hữu hạn, 2DEG có thể được mô tả rất tốt bằng hàm sóng
Fang-Howard [4] được đưa ra bởi Ando [2]:
(
Aκ1/2 eκz/2 z0
trong đó k và κ lần lượt là một nửa số sóng trong kênh dẫn và tầng rào. A, B và c là các
tham số không thứ nguyên được xác định thông qua các điều kiện biên tại mặt tiếp xúc
(z = 0) và điều kiện chuẩn hóa. Hàm sóng (1) đạt cực đại tại ζpeak = ζ(zpeak ) với
2−c
zpeak = , (2.2)
k
Hàm sóng của vùng con thấp nhất, mà cụ thể các vectơ sóng của nó là k và κ, được xác
định khi cực tiểu hóa tổng năng lượng ứng với một điện tử, được xác định bởi Hamiltonian:
H = T + Vtot (z), (2.3)
Với T là động năng, và Vtot (z) thế giam giữ toàn phần.
3 CÁC THẾ GIAM GIỮ TRONG DỊ CẤU TRÚC BÁN DẪN PHÂN CỰC
Việc giam giữ các hạt tải trong dị cấu trúc được gây ra bởi tất cả các thế giam giữ
dọc theo chiều nuôi cấy, gồm rào thế, điện tích phân cực mặt tiếp xúc, thế Hartree gây ra
bởi tạp chất ion hóa và khí điện tử hai chiều.
Vtot (z) = Vb (z) + Vσ (z) + VH (z). (3.1)
Rào thế với độ cao hữu hạn V0 tại z = 0 được ...