Hàn và cắt kim loại_chương 3

Hàn là một quá trình nối liền các chi tiết lại với nhau thành một khối không thể rời được một cách:+ Nung chúng đến trạng thái nóng chảy (nhiệt độ lớn hơn nhiệt độ nóng chảy kim loại đó)
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hàn và cắt kim loại_chương 3Ch−¬ng 3 Hµn vµ c¾t kim lo¹i3.1 Kh¸i niÖm chung3.1.1 Kh¸i niÖmHµn lµ mét qu¸ tr×nh nèi liÒn c¸c chi tiÕt l¹i víi nhau thµnh mét khèi kh«ng thÓ th¸orêi ®−îc b»ng c¸ch :• Nung chóng ®Õn tr¹ng th¸i nãng ch¶y (nhiÖt ®é lín h¬n nhiÖt ®é nãng ch¶y cña kim lo¹i ®ã) sau ®ã kÕt tinh l¹i t¹o thµnh mèi hµn gäi lµ hµn nãng ch¶y• Cã thÓ nung ®Õn tr¹ng th¸i dÎo (nhiÖt ®é nung nhá h¬n nhiÖt ®é nãng ch¶y) hoÆc cã thÓ kh«ng nung ®èi víi c¸c kim lo¹i cã tÝnh dÎo cao) råi dïng ¸p lùc lín Ðp chóng dÝnh ch¾c vµo nhau t¹o nen mèi hµn gäi lµ hµn ¸p lùc.• Cã thÓ dïng kim lo¹i trung gian nãng ch¶y råi nhê sù hoµ tan, khuyÕt t¸n kim lo¹i hµn vµo vËt hµn mµ t¹o nªn mèi ghÐp gäi lµ hµn v¶y. HiÖn nay cßn cã thÓ dïng keo ®Ó d¸n c¸c chi tiÕt l¹i víi nhau ®Ó t¹o nªn c¸c mèi nèi ghÐpøng dông : Hµn ®ãng mét vai trß quan träng trong chÕ t¹o vµ söa ch÷a c¸c laäi m¸y mãc vµc¸c kÕt cÊu tõ c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau.3.1.2 §Æc ®iÓm cña hµn kim lo¹i (−u vµ nh−îc ®iÓm) :TiÕt kiÖm kim lo¹i: • So víi t¸n ri vª: TiÕt kiÖm kho¶ng tõ 10 - 15 % kim lo¹i (do kh«ng cã phÇn ®Çu ®inh tan, kh«ng cÇn mÊt kim lo¹i læ khoan, phÇn kim lo¹i bÞ ch«ng lªn nhau) H×nh 3-1 So s¸nh mèi ghÐp nèi hµn vµ t¸n rivª • So víi ®óc kim lo¹i tiÕt kiÖm kho¶ng tõ 30 - 50 % do kh«ng cã hÖ thèng ®Ëu h¬i, ®Ëu ngãt vµ hÖ thèng rãt; chiÒu dµy vËt ®óc th−êng lín h¬n,... • TiÕt kiÖm kim lo¹i hiÕm : vÝ dô khi chÕ t¹o dao tiÖn ta chØ cÇn dïng thÐp hîp kim lµm mòi dao vµ hµn vµo th©n dao ®−îc chÕ t¹o tõ thÐp c¸c bon th«ng th−êng. Hîp kim cøng H×nh 3- 2 CÊu t¹o mét d¹ng mòi dao tiÖn • ChÕ t¹o ®−îc thiÕt bÞ cã ®é bÒn cao, kÝn, chÞu ¸p lùc, • Gi¶m thêi gian chÕ t¹o, gi¶m gi¸ thµnh chÕ t¹o • ThiÕt bÞ hµn nãi chung ®¬n gi¶n trong vËn hµnh, gi¸ rÎ,...Nh−îc ®iÓm :Tæ chøc kim lo¹i vïng mèi hµn vµ gÇn mèi hµn kh«ng ®ång nhÊt, chøanhiÒu khuyÕt tËt, dÔ sinh øng suÊt nhiÖt g©y nªn øg suÊt vµ biÕn d¹ng cho kÕt cÊu hµn.3.1.3 - Ph©n lo¹i c¸c ph−¬ng ph¸p hµn Dùa vµo tr¹ng th¸i nhiÖt ®é kim lo¹i vïng mèi hµn , ng−êi ta ph©n lo¹i hµnra c¸c nhãm chÝnh sau ®©y : 97Nhãm c¸c ph−¬ng ph¸p hµn nãng ch¶yNhãm c¸c ph−¬ng ph¸p hµn ¸p lùcHµn v¶y, d¸n kim lo¹iHiÖn nay cã kho¶ng trªn 100 ph−¬ng ph¸p hµn. S¬ ®å ph©n lo¹i c¸c ph−¬ng ph¸phµn chÝnh: Hµn nãng ch¶y Hµn hå quang ®iÖn Hµn hå quang tay Hµn hå quang tù ®éng Hµn h.quang b¸n t. ®éngHµn kim lo¹i Hµn khÝ Hµn b»ng nguån n¨ng l−îng tËp trung cao Chïm tia ®iÖn tö Chïm tia Laser Hå quang plasma Hµn ®iÖn xû Hµn ¸p lùc Hµn tiÕp xóc Hµn ®iÖn tiÕp xóc gi¸p mèi Hµn ®iÖn tiÕp xóc ®iÓm Hµn ®iÖn tiÕp xóc ®−êng Hµn næ Hµn siªu ©m Hµn ma s¸t Hµn khuyÕch t¸n Hµn v¶y vµ d¸n kim lo¹i H×nh 3-3 S¬ ®å ph©n lo¹i c¸c ph−¬ng ph¸p hµn3.1.3. Tæ chøc kim lo¹i mèi hµn vµ vïng phô cËn Sau khi hµn, kim lo¹i láng ë vòng hµn sÏ nguéi vµ kÕt tinh t¹o thµnh mèi hµn. Do¶nh h−ëng cña t¸c dông nhiÖt nªn cã sù thay ®æi tæ chøc vµ tÝnh chÊt cña vïng mèihµn. Quan s¸t tæ chøc kim lo¹i vïng mèi hµn h×nh ch÷ V cã thÓ ph©n biÖt ba vïngkh¸c nhau: vïng vòng hµn (1), vïng viÒn ch¶y (2) vµ vïng ¶nh h−ëng nhiÖt (3).a/ Vïng mèi hµn Trong vïng nµy, kim lo¹i nãng ch¶y hoµn toµn, thµnh phÇn bao gåm c¶ kim lo¹ivËt hµn vµ kim lo¹i bæ sung tõ ngoµi vµo, ë líp biªn cã h¹t nhá mÞn, líp tiÕp theo cãh¹t h×nh nh¸nh c©y kÐo dµi vµ vïng t©m cã h¹t lín vµ cã lÉn chÊt phi kim (xÜ v.v...). 98 PhÇn phi kim ViÒn ch¶y Vïng KL kÕt tinh cã Vïng KL kÕt tinh ®é h¹t nhá Vïng KL ch¶y kh«ng cã ®é h¹t lín hoµn toµn H×nh 3 -4 S¬ ®å cÊu t¹o vµ tæ chøcvïng mèi hµnb/ Vïng viÒn ch¶y Trong vïng nµy kim lo¹i nãng ch¶y kh«ng hoµn toµn, do sù thÈm thÊu qua l¹icña kim lo¹i vïng vòng hµn vµ kim lo¹i vËt hµn nªn vïng nµy cã thµnh phÇn trunggian gi÷a kim lo¹i vòng hµn vµ kim lo¹i vËt hµn. ChiÒu dµy cña vïng nµy rÊt hÑp.c/ Vïng ¶nh h−ëng nhiÖt Vïng ch¶y ...