Hãy mang dân ca đến gần hơn với trẻ mẫu giáo

Đặt vấn đề Như chúng ta đã biết, âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rất sớm trong lịch sử loài người, nó gắn bó với con người và trở thành nhu cầu không thể thiếu. Âm nhạc phản ánh cuộc sống con người bằng những hình tượng âm nhạc. Âm nhạc còn phản ánh niềm vui, nổi buồn, khát vọng, ước mơ của con người. Đối với trẻ mầm non, âm nhạc có vai trò vô cùng quan trọng. Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngôn ngữ, quan...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hãy mang dân ca đến gần hơn với trẻ mẫu giáo Hãy mang dân ca đến gần hơn với trẻ mẫu giáoPHẦN MỞ ĐẦULÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI1/. Đặt vấn đề Như chúng ta đã biết, âm nhạc là loại hình nghệ thuật xuất hiện rấtsớm trong lịch sử loài người, nó gắn bó với con người và trở thành nhu cầukhông thể thiếu. Âm nhạc phản ánh cuộc sống con người bằng những hìnhtượng âm nhạc. Âm nhạc còn phản ánh niềm vui, nổi buồn, khát vọng, ướcmơ của con người. Đối với trẻ mầm non, âm nhạc có vai trò vô cùng quan trọng. Âmnhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển ngônngữ, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm, âm nhạc của trẻ là thế giới kỳdiệu đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc từ lúc còn trong nôi.Những lời ru của bà, của mẹ, những câu hát mộc mạc, gần gũi đã nuôi lớntâm hồn trẻ thơ của trẻ. Tình yêu gia đình, quê hương cũng lớn lên từ tiếnghát, lời ru đó. Trẻ mầm non dể xúc cảm, ngây thơ trong sáng nên rất dể tiếpxúc với âm nhạc. Thế giới âm nhạc muôn màu, muôn sắc tạo điều kiện chotrẻ phát triển toàn diện: thể chất, trí tuệ, tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ,… Để hun đúc cho các bé có tâm hồn dân tộc, giáo dục nghệ thuật cổtruyền đóng vai trò hết sức quan trọng. Những cái hay, cái đẹp, những nétđặc sắc của dân tộc từ đời này qua đời khác đã theo các làn điệu dân ca tácđộng đến nhiều thế hệ. Những làn điệu dân ca, những sáng tác mang sắcthái dân tộc phải được đến sớm với tuổi thơ, lứa tuổi hồn nhiên trong sáng. Trẻ mầm non tiếp xúc dân ca quá muộn hoặc không được nghe dânca thì khi trưởng thành trẻ sẽ thờ ơ với dân ca hoặc có ưa thích thì cũng chỉlà âm nhạc tầm thường. Dân ca đối với trẻ là tiếp xúc nghệ thuật tổng hợp, thỏa mãn tínhhình tượng đang phát triển mạnh ở trẻ. Dân ca nhằm mục đích cho trẻ tiếp thu với nền văn hóa truyền thốngmột cách tích cực, phù hợp hoạt động của trẻ. Đồng thời lời của những bàihát dân ca cho trẻ những nhận biết về đời sống sinh hoạt dân gian mà trongnhững sáng tác hiện đại ít gặp. Trong chương trình, những bài hát dân ca dành cho trẻ rất ít, nếu cóthì chỉ dàn dựng cho một vài trẻ biểu diện trong chương trình lễ hội, chứchưa áp dụng rộng cho mọi cháu. Chủ yếu trẻ tiếp xúc với dân ca qua hìnhthức nghe cô hát. Những những bài hát dân ca mà cô hát lại không gần gũilắm với trẻ, làm cho trẻ không hứng thú lắm với dân ca. Tuổi thơ của những thầy cô giáo chúng ta đã trải qua đầy êm đềmbên những đêm trăng, những đồng ruộng, cùng nhau đọc vè, đọc đồng dao,hát dân ca… còn trẻ của ngày nay dường như “tuổi thơ của trẻ đang bị đánhcắp”. Đó là điều đã làm tôi trăn trở. Vì vậy trong chương trình giảng dạycủa mình tôi đã cố gắn lựa chọn, lồng ghép một số bài dân ca phù hợp vớitrẻ. Tôi hy vọng rằng dân ca sẽ mang đến cho trẻ niềm say mê hứng thú.Đó là lý do tôi chọn đề tài: “Hãy mang dân ca đến gần hơn với trẻ mẫugiáo”.2/. Mục đích đề tài Mang dân ca đến gần hơn với trẻ mẫu giáo nhằm mục đích: a/. Giáo dục nghệ thuật, bồi dưỡng tình cảm dân tộc. Mỗi đất nước, mỗi dân tộc đều có nét văn hóa riêng. Những nét vănhóa dó là những phong tục, truyền thống,… được lưu truyền từ đời này quađời khác. Dân ca thường là những câu vần, lời thơ gắn liền âm điệu cao thấp.Dân ca là vật báu mà bất cứ dân tộc nào cũng ra sức nâng niu, giữ gìn. Dânca xuất hiện từ nhân dân và ngược lại tác động đến đời sống nhân dân. Dân ca Việt Nam có nhiều luyến láy. Từ những làn điệu đơn sơ, quaquá trình phát triển trở thành những khúc dân ca. Nhịp điệu tiết tấu của dânca liên quan chắt đến nhịp điệu tiết tấu của thơ, phải kể đến từ đa âm trongtiếng Việt. Ví dụ: “Kéo cưa lừa xẻ”, “dung dăng dung dẻ”,… Cấu trúc dân ca Việt thường có những tiếng đệm vào giữa hoặc cuốicâu. Dân ca Việt đa dạng, phong phú giúp trẻ dễ tiếp xúc, dễ thuộc, dễ hát,giúp tăng vốn từ cho trẻ, giúp trẻ hiểu thêm phong tục tập quán từng vùngmiền qua các giai điệu, tiết tấu, động tác múa, trang phục,… Trẻ tiếp xúc và hoạt động với các bài dân ca hình thành ở trẻ tình yêuquê hương đất nước sâu đậm. b/. Hình thành và phát triển nhân cách dân tộc cho trẻ Âm nhạc là món ăn tinh thần đối với trẻ, nếu thiếu nó trẻ chỉ là“những bông hoa khô héo”. Những nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng âm nhạcgiúp trẻ thoải mái, học tập và hoạt động tốt, trí nhớ phát triển, trí tưởngtưởng ngày càng phong phú. Những âm thanh có tổ chức chặt chẽ của âmnhạc giúp phát triển đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ... M. Gorki nhận xét: “Âm nhạc có tác động kì diệu đến tân đáy lòng,nó khám phá ra các phẩm chất cao quí của con người. Chính vì vậy, ngườilớn cần đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục âm nhạc cho trẻ càng sớmcàng tốt”. Âm nhạc quan trọng thì âm nhạc dân tộc càng quan trọng hơn đối vớitrẻ. Những cái hay, cái đẹp, những nét đặc sắc của dân tộc từ đời này sangđời khác, đã làm cho các làn điệu dân ca tác động nhiều thế hệ, hun đúccho trẻ tâm hồn Việt. Giúp trẻ hình thành và phát triển nhân cách một cáchtoàn diện. c/. Nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ Tạo điều kiện cho trẻ có đời sống âm nhạc phong phú, nâng cao kỹnăng âm nhạc cho trẻ, hát và múa nhuần nhuyễn các bài hát, đặc biệt là cácbài dân ca.3/. Lịch sử đề tài Trên thế giới có rất nhiều công trình nghiên cứu về vai trò của âmnhạc đối với trẻ mầm non, sự tác động của âm nhạc đói với sự hình thànhvà phát triển nhân cách ở trẻ. Ở Việt Nam cũng có một số nhà sư phạm nghiên cứu đưa dân ca vàochương trình giáo dục phổ cập. Ví dụ: Trong chương trình tiểu học có “Inhlả ơi” (Dân ca Thái), “Hát mừng” (Dân ca Hrê), “Màu xanh quê hương”(Dân ca Kh’mer). Đối với chương trinh giáo dục mầm non chú trọng cho trẻ làm quendân ca qua hình thức nghe cô hát. 1993 – 1996 Vụ giáo dục Mầm Non thựchiện chuyên đề giáo dục âm nhạc. Việc lựa chọn và dạy dân ca cho trẻ ...