Hiểm họa từ nhồi máu cơ tim cấp (Kỳ III)

Kỳ III: CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP ưu việt nhất hiện nay Tất cả các trường hợp nhồi máu cơ tim đều được đặt trong tình trạng cấp cứu, do vậy sự lựa chọn phương pháp điều trị bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp (NMCTC) nên được quyết định bởi các bác sĩ ở Khoa cấp cứu cùng phối hợp với các bác sĩ tim mạch dựa theo các phác đồ cấp cứu tim mạch. Nếu ở các bệnh việnkhông có kỹ năng can thiệp tim mạch, cần cho bệnh nhân chuyển đến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiểm họa từ nhồi máu cơ tim cấp (Kỳ III) Hiểm họa từ nhồi máu cơ tim cấp (Kỳ III) Can thiệp nong mạch vành cho người bị nhồi máu cơ tim. Ảnh: PV Kỳ III: CÁC BIỆN PHÁP ĐIỀU TRỊ NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP ưuviệt nhất hiện nay Tất cả các trường hợp nhồi máu cơ tim đều được đặt trong tình trạng cấpcứu, do vậy sự lựa chọn phương pháp điều trị bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp(NMCTC) nên được quyết định bởi các bác sĩ ở Khoa cấp cứu cùng phối hợp vớicác bác sĩ tim mạch dựa theo các phác đồ cấp cứu tim mạch. Nếu ở các bệnh việnkhông có kỹ năng can thiệp tim mạch, cần cho bệnh nhân chuyển đến bệnh viện cókhả năng tái tưới máu cơ học cấp cứu gần nhất. Trong quá trình vận chuyển bệnhnhân cần có nhân viên y tế được đào tạo về cấp cứu tim mạch đi cùng, với cácphương tiện cấp cứu cơ bản, bằng các phương tiện vận chuyển cấp cứu phù hợpkhi tình trạng bệnh nhân đã được sơ cứu tương đối ổn định. Các biện pháp chung cho mọi bệnh nhân NMCTC bao gồm: Nghỉ ngơi tuyệt đối tại giường; thở ôxy; dùng thuốc giảm đau (morphinsulphat), dùng thuốc giãn động mạch vành (ĐMV) như nitroglycerin ngậm dướilưỡi, hoặc natispray xịt dưới lưỡi; cho ngay thuốc chống ngưng tập tiểu cầu:aspirin, ticlopidin, hoặc clopidogrel (nếu không có chống chỉ định); thuốc chốngđông: heparin thường hoặc heparin trọng lượng phân tử thấp; thuốc chẹn bêta giaocảm (nếu không có các chống chỉ định); thuốc ức chế men chuyển: nên cho sớmvà bắt đầu liều nhỏ (trong vòng 24 giờ đầu). Chế độ dinh dưỡng: ăn nhẹ, tránh táobón, chế độ ăn đủ năng lượng ít cholesterol và muối. Việc lựa chọn phương pháp điều trị tái tưới máu ngay cho bệnh nhânNMCTC phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: thời gian đến viện, tình trạng bệnh nhân,điều kiện trang thiết bị và trình độ của cơ sở y tế. Có 3 biện pháp điều trị tái tướimáu: - Điều trị tái tưới máu ĐMV bằng thuốc tiêu sợi huyết: Nếu không cóchống chỉ định, nên sử dụng thuốc tiêu sợi huyết cho những bệnh nhân có biểuhiện đau thắt ngực trong vòng 12 giờ kể từ lúc khởi phát, có kèm theo biểu hiệnđoạn ST chênh lên (1mm ở ít nhất hai chuyển đoạn ngoại vi, 2mm ở hai chuyểnđạo liên tiếp trước tim) và/hoặc biểu hiện blốc nhánh trái mới trên điện tim đồ.Muốn đạt hiệu quả tối ưu, phải dùng thuốc tiêu sợi huyết càng sớm càng tốt dựatrên những tiêu chuẩn về điện tim mà không cần đợi các kết quả về men tim. Các thuốc tiêu sợi huyết hiện nay được chia làm 2 loại: chọn lọc với fibrinvà ít chọn lọc với fibrin. Những thuốc không hoặc ít chọn lọc với fibrin nhưreteplase (r-PA), hay streptokinase (SK) sẽ hoạt hoá plasminogen cho dùplasminogen đã gắn với fibrin trong cục đông hay còn tự do lưu hành trong máu,vì thế các thuốc này sẽ tạo ra tình trạng tiêu sợi huyết toàn thể. Các thuốc chọn lọcvới fibrin là những chất hoạt hoá plasminogen ở mô (t-PAs) như alteplase,duteplase hay staphylokinase, sẽ hoạt hoá plasminogen gắn với fibrin chủ yếu trênbề mặt của cục đông. Nhờ cơ chế này, các thuốc chọn lọc với fibrin tạo ra hiệu quảtiêu đông mà không gây ra tình trạng tiêu đông hệ thống. Các chống chỉ định tuyệt đối dùng thuốc tiêu sợi huyết bao gồm: tiền sửxuất huyết não; dị dạng mạch não (dị dạng động tĩnh mạch), khối u ác tính nội sọ(tiên phát hoặc di căn); mới bị đột quỵ thiếu máu não trong vòng 3 tháng (loại trừmới bị đột quị thiếu máu não cấp trong vòng 3 giờ); nghi ngờ bóc tách động mạchchủ; chảy máu đang hoạt động hay chảy máu nội tạng (bao gồm cả kinh nguyệt);bị chấn thương nặng vùng gần đầu hay vùng mặt trong vòng 3 tháng. Các chống chỉ định tương đối bao gồm: tiền sử tăng huyết áp (THA) nặng,không được kiểm soát tốt trị số huyết áp (HA); THA nặng chưa được kiểm soátkhi nhập viện (HA tâm thu trên 180mmHg hoặc HA tâm trương trên 110mmHg);tiền sử đột quỵ thiếu máu não trên 3 tháng; hồi sức tim phổi gây chấn thương haykéo dài trên 10 phút hay mới phẫu thuật lớn dưới 3 tuần; mới bị chảy máu trong(trong vòng 2-4 tuần); chọc động mạch tại vị trí không ép được; với thuốc tiêu sợihuyết streptokinase hay anistreplase: mới dùng thuốc ( trên 5 ngày) hay có tiền sửdị ứng với các thuốc này; đang mang thai; loét dạ dày đang hoạt động; đang sửdụng thuốc chống đông. - Can thiệp ĐMV thì đầu cho các bệnh nhân NMCTC có đoạn ST chênh lênhoặc blốc nhánh trái mới trên điện tim, khi có thể tiến hành can thiệp ĐMV trongvòng 12 giờ kể từ khi khởi phát đau ngực, nếu có thể nên thực hiện nhanh chóng(trong vòng 90 phút kể từ khi đến viện) bởi những bác sĩ tim mạch can thiệp cókinh nghiệm tại những trung tâm tim mạch. - Phẫu thuật bắc cầu nối chủ - vành cấp cứu: nên được tiến hành trong cáctình huống sau: can thiệp ĐMV qua da thất bại hoặc huyết động không ổn định ởcác bệnh nhân có giải phẫu ĐMV phù hợp bắc cầu nối; tại thời điểm phẫu thuậtsửa chữa xuất hiện các biến chứng cơ học như vỡ vách liên thất hay hở hai lán ...