Hiển linh Trấn Vũ quán

Khi nhắc đến đền thờ thần Trấn Vũ ta thường nghĩ ngay đến Trấn Vũ quán (đền Quán Thánh ở đường Thanh Niên, phường Quán Thánh, Ba Đình), mà ít người biết rằng ở thôn Ngọc Trì, xã Thạch Bàn, huyện Gia Lâm, Hà Nội cũng có một ngôi đền thờ thần Trấn Vũ.Vẻ đẹp và giá trị văn hóa của ngôi đền Trấn Vũ ở thôn Ngọc Trì không kém so với đền Quán Thánh. Trước đây đền Trấn Vũ thuộc tỉnh Bắc Ninh, vả lại cũng không ở vị trí trung tâm như đền Quán Thánh nên ít...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiển linh Trấn Vũ quánHiển linh Trấn Vũ quánKhi nhắc đến đền thờ thần Trấn Vũ ta thường nghĩ ngay đếnTrấn Vũ quán (đền Quán Thánh ở đường Thanh Niên,phường Quán Thánh, Ba Đình), mà ít người biết rằng ở thônNgọc Trì, xã Thạch Bàn, huyện Gia Lâm, Hà Nội cũng cómột ngôi đền thờ thần Trấn Vũ.Vẻ đẹp và giá trị văn hóa của ngôi đền Trấn Vũ ở thôn NgọcTrì không kém so với đền Quán Thánh. Trước đây đền TrấnVũ thuộc tỉnh Bắc Ninh, vả lại cũng không ở vị trí trung tâmnhư đền Quán Thánh nên ít người biết đến.Tương truyền đức Trấn Vũ là linh hồn của Ngọc Hoàngthượng đế, hóa thân xuống trần tu hành đắc đạo, có công diệttrừ yêu ma, khắp trăm họ được hưởng phúc lành, thần còngiúp Thục An Dương Vương diệt Bạch tinh kê, xây dựngthành Cổ Loa. Đền Trấn Vũ nằm hữu ngạn đê sông Hồng, làmột trong những thắng tích của Hà Nội. Đền được xây dựngcách đây ngót 8 thế kỷ. Khi vua Lê Nhân Tông đem quânchinh phạt phương Nam có nghỉ lại ở xã Cự Linh, Bắc Ninh(nay là Thạch Bàn, Gia Lâm, Hà Nội), đức vua được thánh tổứng mộng. Sau khi thắng giặc trở về, vua bèn cho lập đềnthờ, trong đền có tượng, bài vị ghi dòng chữ vàng “Hiển linhTrấn Vũ quán”. Đền Trấn Vũ được xây dựng trên thế đất quyxà hội tụ, phía trước là cánh đồng rộng mênh mông. Trênđồng nổi lên một gò đất như hình mai rùa, phía sau đền chínhlà đê sông Hồng trông tựa hình rồng đang uốn lượn. Đềnquay về hướng bắc, cùng hướng với đền Quán Thánh ở BaĐình.Phía trước đền là hồ bán nguyệt, sân đền có hai cột trụ cao,hình vuông, đỉnh cột đắp hai con sấu chầu vào nhau, trên bốnmặt trụ có các hình long, ly, quy, phượng... đắp nổi trang trí,xưa kia thân cột còn có những câu đối nhưng thời gian đã bàomòn. Qua sân gạch nhỏ là đến tiền tế. Hàng hiên nhà tiền tếlà bốn cột đá xanh vuông, chân cột phình to. Tiền đường gồmnăm gian, ba gian giữa nền gạch thấp như nền hiên làm nơihành lễ, nền hai gian bên cao hơn nửa mét so với nền giangiữa làm nơi tiếp khách, thụ lộc. Các cột cái gian tiền đườngbề thế, đứng trên bệ đá tạo sự chắc chắn và tôn vẻ uy nghiêmcho ngôi đền. Tiếp đến là Trung đường rồi Thượng điện.Đền Trấn Vũ nay dùng làm nơi thờ nhiều vị là do chùa, đình,nghè bị chiến tranh tàn phá nên nhân dân trong làng rước bàivị về đây thờ chung. Thượng cung, ngoài pho tượng Trấn Vũcòn có tượng mười hai nguyên soái được tạc bằng đất, tươngtruyền đó là các vị đi theo ngài diệt trừ yêu ma, sắp thành haidãy sát tường chầu vào giữa. Mỗi pho tượng có một hình thùkỳ quái. Trung tâm của ngôi đền chính là pho tượng đức TrấnVũ, đó là một trong ba pho tượng đồng lớn nhất thờ ở cácđình chùa miền Bắc nước ta. Trên bia ký tại đền có ghi: “Đếntiết Đông chí năm Mậu Thân (1788) khởi công đúc lại tượngđồng, lòng thành u tối được chứng giám. Hai bên hợp lại, củacải sức dân dùng không kể. Đến tháng tám năm Nhâm Tuất(1802) mọi người tới họp mặt, thấy vàng bọc ngoài tượng lấplánh, chất ngọc rực rỡ. Xét thấy có thể lưu truyền vẻ lẫm liệtmuôn đời, thỏa lòng mong đợi của nhân dân khắp nơi”. Bứctượng được hoàn thành sau 14 năm lao động của những bậcthầy trong nghề đúc đồng và những đóng góp về vật chất củanhân dân. Tượng Trấn Vũ ở Thạch Bàn là biểu hiện rực rỡcủa nghệ thuật, kỹ thuật tạo tượng lớn nguyên khối trongnghề đúc đồng cổ truyền nước ta. Đây là pho tượng đồngđược phủ bằng sơn thếp. Tượng cao 3,8m, nặng 4 tấn. Tượngtrong tư thế ngồi thẳng, uy nghiêm, đầu để trần, mặc long bàomàu đen, tay trái để trước ngực bắt quyết, tay phải cầm gươmthất tinh, mũi gươm chống trên lưng rùa. Đó chính là hìnhtượng của một đạo sĩ. Vẻ đẹp của pho tượng toát lên thần tháiung dung, đĩnh đạc đầy quyền năng đạo pháp của đức thánh.Trải qua bao cơn binh biến, đền Trấn Vũ thôn Ngọc Trì vẫngìn giữ được những giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc, xứngđáng là một danh thắng của thủ đô. Nơi đây cũng là điểm đếnthăm quan du lịch của nhiều du khách trong và ngoài nước. ...