Hiệp định thương mại tự do Việt Nam Châu Âu và các thách thức về môi trường mà Việt Nam phải đối mặt

Việt Nam vừa ký kết hiệp định thương mại tự do với Châu Âu (EVFTA), trong bối cảnh các vấn đề môi trường (MT) ngày càng được quan tâm, thì vấn đề về chính sách giữa thương mại và MT có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Bài viết này thông qua tìm hiểu những yêu cầu về môi trường khi Việt Nam tham gia EVFTA, đánh giá những thách thức phải đối mặt và đề xuất các giải pháp giúp Việt Nam tiến tới đáp ứng tốt các yêu cầu về môi trường đã ký kết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam Châu Âu và các thách thức về môi trường mà Việt Nam phải đối mặt TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Ngô Tuấn Anh, V Kim D ng (2019), Cơ hội và thách thức với thị trường dịch vụ tàichính khi Việt Nam tham gia các FTA thế hệ mới, truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2019, t :http://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/co-hoi-va-thach-thuc-voi-thi-truong-dich-vu-tai-chinh-khi-viet-nam-tham-gia-cac-fta-the-he-moi-314942.html, Trường Đại học Kinh tế quốc dân 2. Hà Công Anh Bảo và các cộng sự (2019), “Thách thức khi tham gia các Hiệp địnhthương mại tự do thế hệ mới của Việt nam từ kết quả điều tra doanh nghiệp”, Kỷ yếu hội thảokhoa học “Các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới của Việt Nam: Từ chiến lược tham giađến thách thức khi thực thi”, TP. Hồ Chí Minh, tr. 289-304; 3. Nguyễn Ngọc Hà (2019), Tham gia FTA thế hệ mới: Lợi thế, thách thức và vấn đềđặt ra cho Việt Nam, truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2019, t http://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/tham-gia-fta-the-he-moi-loi-the-thach-thuc-va-van-de-dat-ra-cho-viet-nam-309173.html, Đại học Ngoại thương 4. Bộ Công Thương (2018), Báo cáo xuất nhập khẩu Việt Nam năm 2018, Hà Nội, tr. 11; HIỆP ĐỊNH THƢƠNG MẠI TỰ DO VIỆT NAM CHÂU ÂU VÀ CÁC THÁCH THỨC VỀ MÔI TRƢỜNG MÀ VIỆT NAM PHẢI ĐỐI MẶT TS. Đặng Hương Giang Đại học Kinh tế Kỹ thuật Công nghiệp Tóm lược: Việt Nam vừa ký kết hiệp định thương mại tự do với Châu Âu (EVFTA),trong bối cảnh các vấn đề môi trường (MT) ngày càng được quan tâm, thì vấn đề về chínhsách giữa thương mại và MT có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Theo đó, những chính sáchthương mại phù hợp có thể hỗ trợ việc đạt được các mục tiêu MT và ngược lại, vì vậy, cácFTA nói chung và EVFTA gần đây đã đề cập nhiều hơn tới các vấn đề MT liên quan đếnthương mại. Việc thực thi các nghĩa vụ đã cam kết trong các thỏa thuận quốc tế và pháp luậtquy định trong nước về MT không phải là vấn đề mới, tuy nhiên, trong khuôn khổ các FTA,các nghĩa vụ này trở thành rào cản lớn đối với các ràng buộc và điều chỉnh về thương mại.Cho đến nay, Việt Nam chưa có, thậm chí không có kinh nghiệm trong vấn đề này. Đặc biệt làmột quốc gia đang phát triển, với điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn, nguồn lực dành chohoạt động bảo vệ môi trường (BVMT) còn hạn chế, việc thực thi một cách nghiêm túc cácnghĩa vụ liên quan đến MT cam kết trong EVFTA đặt ra những thách thức và khó khăn khôngnhỏ cho Việt Nam. Bài viết này thông qua tìm hiểu những yêu cầu về môi trường khi Việt Namtham gia EVFTA, đánh giá những thách thức phải đối mặt và đề xuất các giải pháp giúp ViệtNam tiến tới đáp ứng tốt các yêu cầu về môi trường đã ký kết. Từ khoá: Hiệp định thương mại tự do, FTA, EVFTA, bảo vệ môi trường 3271. Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới và các cam kết về môi trường Trong thời gian gần đây, đàm phán và k kết các FTA song phương và đa phương cóxu hướng đưa các nội dung môi trường hay phát triển bền vững vào thành một chương trongcác FTA. Với quan điểm cho rằng, các hoạt động kinh doanh thương mại và BVMT, pháttriển bền vững có tính chất tương hỗ không thể tách rời nên xuất hiện một dạng FTA “thế hệmới”, trong đó có môi trường và phát triển bền vững. Nội dung môi trường hay phát triển bền vững đề cập trong các FTA được xây dựngdựa trên mối quan tâm, lợi ch c ng như điều kiện kinh tế, chính trị và xã hội của quốc giatham gia đàm phán và k kết. Trong một số FTA, mục tiêu của các nội dung môi trường hayphát triển bền vững nhằm thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực cụ thể về thương mại, có liênquan đến môi trường của các nước thành viên. Một số FTA khác, nội dung về môi trường vàphát triển bền vững có yêu cầu và tiêu chuẩn cao hơn thể hiện qua mức độ cam kết và cácnghĩa vụ, thậm chí còn s dụng công cụ kinh tế như áp dụng cơ chế giải quyết tranh chấp cótr ng phạt hoặc bồi thường về thương mại nếu xảy ra tranh chấp thương mại có liên quan đếnmôi trường. Đối với các FTA thế hệ mới, Việt Nam đã k kết và đang đàm phán WTO, FTAĐối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), FTA Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA),FTA Việt Nam Liên minh hải quan Belarus, Kazakhstan và Nga (VCUFTA) và FTA ViệtNam - Khối thương mại tự do (EFTA). Nhìn chung, các lĩnh vực liên quan đến môi trườnghay phát triển bền vững được đề cập trong các FTA này tương đối giống nhau, ch khácnhau ở mức độ chi tiết hay mức độ ràng buộc. Trong WTO, nội dung/chủ đề liên quan đến“môi trường” ch bao gồm một nội dung duy nhất đó là dịch vụ môi trường, cụ thể là camkết mở c a thị trường đối với 5 loại dịch vụ môi trường. Đối với Hiệp định TPP, các nộidung/chủ đề liên quan đến “môi trường” được đưa vào thành những cam kết cụ thể baogồm: Hiệp định đa phương về môi trường (MEAs), đa dạng sinh học ...