Hình thái giải phẫu thực vật phần 9

Nhiều thể biến dị dẫn đến các túi phôi gồm ít hơn 8 tế bào hay nhân (các nhân con không phân chia cùng một lần, có sự hợp nhất một số tế bào hay nhân giữa chúng, có sự thoái hoá của các nhân đối cực) hay ngược lại, với các túi phôi nhiều hơn 8 tế bào hay nhân (có sự phân chia bổ sung của các nhân đối cực như ở họ Hoà thảo, sự hợp nhất của các túi phôi bên cạnh, sự len lõi xâm nhập vào túi phôi của các nhân phôi tâm). ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hình thái giải phẫu thực vật phần 9 171 . Nhiều thể biến dị dẫn đến các túi phôi gồm ít hơn 8 tế bào haynhân (các nhân con không phân chia cùng một lần, có sự hợp nhất một số tếbào hay nhân giữa chúng, có sự thoái hoá của các nhân đối cực) hay ngượclại, với các túi phôi nhiều hơn 8 tế bào hay nhân (có sự phân chia bổ sungcủa các nhân đối cực như ở họ Hoà thảo, sự hợp nhất của các túi phôi bêncạnh, sự len lõi xâm nhập vào túi phôi của các nhân phôi tâm). (H.41) kiểu Polygonum kiểu OnagracéesHình 41. Các túi phôi đơn bào tử kiểu Polygonum (polygonaceae) và kiểuOnagraceae. Túi phôi có tám nhân mà nó là đơn bào tử hay lưỡng bào tử (H.146) vàkể cả bốn bào tử gồm có một noãn cầu (o), hai trợ bào (s), ba tế bào đối cực (an) vàhai nhân trung tâm (np và np). Trong hình này, cũng như trong hai hình sau, tế bàomẹ của các bào tử là 2n (a), các bào tử lớn hay nhân của chúng là n (c) • Túi phôi hai mầm nguyên tản (hay túi phôi hai bào tử). Haibào tử lớn hoạt động, túi phôi do sự kết hợp của hai nguyên tản. Nó còn cóthể có 8 nhân và được xây dựng trên kiểu túi phôi cổ điển (Allium vàScilla/họ Hành. Nó là do cộng sinh của hai nguyên tản như trường hợp củahình 42. Hình 42. Túi phôi hai bào tử kiểu Allium và Scilla Mặc dù nguồn gốc của nó khác nhau, túi phôi này có 8 nhân 2 cực được cấu tạo như kiểu Polygonum divaricatum Túi phôi bốn mầm nguyên tản (hay túi phôi bốn bào tử). Bốn bào tửlớn là khởi đầu cho bốn nguyên tản. Túi phôi có thể gồm bốn, tám hay nhiều hơntám tế bào (hay nhân). Túi phôi kiểu này có nhiều thể biến dị, chúng tôi chỉ đềcập một số trong chúng (hình 43). 172 Kiểu túi phôi bốn nhân. Ở loài Tulipa sylvestris (Họ Hành), cólúc túi phôi đơn cực được xây dựng trực tiếp từ bốn bào tử lớn do chúngkhông phân chia. Như ở họ Rau dừa nước, nó bao gồm một noãn cầu, haitrợ bào và một nhân trung tâm mà trong thực tế là bốn bào tử lớn. Vì vậy,đó chính là bào tử có vai trò của giao tử cái (trường hợp này làm liêntưởng đến trường hợp của một số Tảo lục (Codium/họ Tảo lục): Ở Tảo lụcbốn bào tử có vai trò của các giao tử, trong khi đó ở hoa Tulip chỉ có mộtnoãn cầu và một nhân trung tâm được thụ tinh. Trong thực tế, sự khácnhau là rất nhỏ, bởi vì có lúc các trợ bào có thể kết hợp với giao tử đực). Trong chi Plumbagella (họ Đuôi công - Hai lá mầm) ba nhân bàotử kết hợp với nhau, túi phôi hình thành chỉ gồm một nhân n NST và mộtnhân 3 NST. Mỗi nhân chỉ phân chia một lần, túi phôi cuối cùng là bốnnhân (một noãn cầu n NST, một tế bào đối cực 3n NST và hai nhân trungtâm: một nhân n NST và một nhân khác 3n NST). Chẳng hạn, ở loài lưỡngbội 2n = 2x = 12, túi phôi được cấu tạo một noãn cầu và một nhân trungtâm này là n = x = 6, một nhân trung tâm khác 3n = 3x = 18 và một tế bàođối cực 3n = 3x = 18. Túi phôi tám nhân. Trong kiểu Adoxa/Adoxaceae/Hai lá mầm,túi phôi được sắp xếp như túi phôi đơn mầm nguyên tản cổ điển, nhưngmỗi bào tử chỉ phân chia một lần. Ở Tulip phân chi Eriostemon, bảy tế bào thấy được bên cạnh lỗnoãn, có vai trò của noãn cầu, trong khi nó chỉ có một nhân trung tâm. Cuối cùng, phân họ Hành và các chi của Hai lá mầm làmnổi bật lên bởi sự hợp nhất của ba bào tử lớn. Phần lớn các loài Lilium làlưỡng bội (2n = 2x = 24), hai lần phân chia của nhân 3x = 36 được hìnhthành và của nhân x = 12 còn lại kết quả là: noãn cầu, các trợ bào và nhântrung tâm là x = 12, nhân trung tâm khác, cũng như ba nhân đối cực là tambội (3x = 36). 173 kiểu ngẫu nhiên của Tulipa kiểu Plumbagella kiểu Adoxa kiểu Tulipa phân chi kiểu Fritillaria liium kiểu Penaea kiểu Chrysanthemum cinerariaefolium Hình 43. Một số kiểu túi phôi bốn bào tử Túi phôi nhiều hơn tám tế bào (nhân). Túi phôi 16 tế bào (nhân)của họ Peneaceae và một số chi khác của Hai lá mầm trong các họ Măngrô và họ Thầu Dầu, do hai lần phân chia của mỗi bào tử. Mặc dù, túi phôinày là bốn cực, chỉ một noãn cầu hoạt động. 174 Túi phôi khác kiểu 16 tế bào là một cực với một noãn cầu, hai tr ...