Hoàn thiện các quy định của bộ luật hình sự liên quan đến nhân thân người phạm tội

Trong phạm vi bài viết này, tác giả trình bày, phân tích các quy định của Bộ luật Hình sự về nhân thân người phạm tội, chỉ ra những hạn chế, bất cập và đề xuất kiến nghị hoàn thiện những hạn chế, bất cập đó.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện các quy định của bộ luật hình sự liên quan đến nhân thân người phạm tội THỰC TIỄN PHÁP LUẬT HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA BỘ LUẬT HÌNH SỰ LIÊN QUAN ĐẾN NHÂN THÂN NGƯỜI PHẠM TỘI Nông Đức Tài* *Khoa Luật, Học viện An ninh nhân dân Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Người phạm tội, nhân Dưới góc độ Luật hình sự, nhân thân người phạm tội được hiểu là “tổng thân người phạm tội, luật hình sự. hợp những đặc điểm riêng biệt của người phạm tội có ý nghĩa đối với Lịch sử bài viết: việc giải quyết đúng đắn vấn đề trách nhiệm hình sự của họ”. Mặc dù Nhận bài : 12/5/2021 nhân thân người phạm tội không phải là một yếu tố cấu thành tội phạm nhưng trong nhiều trường hợp, nó là dấu hiệu định tội, định khung và Biên tập : 26/7/2021 quyết định hình phạt. Trong phạm vi bài viết này, tác giả trình bày, phân Duyệt bài : 28/7/2021 tích các quy định của Bộ luật Hình sự về nhân thân người phạm tội, chỉ ra những hạn chế, bất cập và đề xuất kiến nghị hoàn thiện những hạn chế, bất cập đó. Article Infomation: Abstract: Keywords: Offenders; criminal From the perspective of criminal law, the offender’s criminal profiling profiling; criminal law. is understood as “a combination of distinctive characteristics of the offender which play an important role for the proper resolution of Article History: their criminal liability”. Although criminal profiling is not an element Received : 12 May 2021 of crimes, in certain circumstances, it is a basis for determination of a Edited : 26 Jul. 2021 crime or sentence bracket or decision on sentence. The article analysises Approved : 28 Jul. 2021 regulations of the applicable Criminal Code relating to criminal profiling to draw shortcomings, inadequacies and propose recommendations for further improvements. 1. Các quy định của Bộ luật hình sự liên phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ, quyền quan đến nhân thân người phạm tội hạn để phạm tội… người phạm tội dùng Nghiên cứu các quy định của Bộ luật thủ đoạn xảo quyệt, có tổ chức, có tính chất Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung chuyên nghiệp, gây hậu quả đặc biệt nghiêm năm 2017 (BLHS năm 2015) liên quan đến trọng” và “khoan hồng với người tự thú, nhân thân người phạm tội, có thể thấy được đầu thú, thành khẩn khai báo, tố giác đồng những điểm nổi bật sau đây: phạm, lập công chuộc tội, tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát Thứ nhất, BLHS năm 2015 thể hiện khá hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải rõ sự phân loại mức độ răn đe trong nguyên quyết vụ án, ăn năn hối cải, tự nguyện sửa tắc xử lý người phạm tội. chữa hoặc bồi thường thiệt hại gây ra…”. Khoản 1 Điều 3 BLHS năm 2015 quy Trong quy định này, nội dung của nguyên định: “Nghiêm trị người chủ mưu, cầm đầu, tắc thể hiện rõ thái độ của Nhà nước ta đối chỉ huy, ngoan cố chống đối, côn đồ, tái với những đối tượng phạm tội khác nhau, đó Số 22(446) - T11/2021 45 THỰC TIỄN PHÁP LUẬT là sự phân định rõ nhóm đối tượng sẽ được Nhà nước trong việc xác định loại đối tượng hưởng chính sách khoan hồng, thể hiện sự xử lý là người từ đủ 14 tuổi trở lên mới phải nhân đạo của Nhà nước và nhóm chính sách chịu trách nhiệm hình sự và có năng lực cứng rắn thể hiện sự nghiêm minh của pháp trách nhiệm hình sự. Thậm chí theo quy luật đối với đối tượng có khả năng và đã định của BLHS cũng ghi nhận chính sách hoặc sẽ thực hiện những hành vi gây nguy xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội hại lớn cho xã hội. Qua đó, cũng giúp cho tại Chương XII BLHS hiện hành. Ngoài ra, cơ quan tiến hành tố tụng, đặc biệt cơ quan phần Tội phạm (Chương II) của BLHS năm điều tra có định hướng trong việc xác định 2015 cũng quy định rõ về các chế định liên và thu thập chứng cứ chứng minh về những quan đến tội phạm, trong đó chế định đồng tình tiết được quy định trên có liên quan đến phạm (Điều 17 BLHS năm 2015) đã giải nhân thân người phạm tội có nằm trong diện thích cụ thể và chặt chẽ về bốn loại người các đối tượng mà BLHS quy định hay không đồng phạm khác nhau, bao gồm: người tổ như người chủ mưu, cầm đầu, hay đối tượng chức, người thực hành, người xúi giục và thành khẩn khai báo, tố giác đồng phạm,… người giúp sức. Đây là cơ sở giúp cho quá Thứ hai, BLHS năm 2015 xác định rõ trình điều tra, truy tố, xét xử đạt hiệu quả ý nghĩa của việc xác định nhân thân người và phân hóa trách nhiệm hình sự trên cơ sở phạm tội trong tố tụng hình sự. những đặc điểm nhân thân khác nhau của Các dấu hiệu nhân thân người phạm tội từng đối tượng phạm tội, phục vụ tốt cho mặc dù không phải là dấu hiệu bắt buộc quá trình giáo dục, cải tạo người phạm tội. phải chứng minh nhưng nó có sự giao thoa Thứ ba, BLHS năm 2015 xác định rõ nhất định với các yếu tố cấu thành tội phạm, nhân thân người phạm tội là một tro ...