Hoàn thiện thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công quốc tế ở Việt Nam hiện nay

Ở Việt Nam, thời gian gần đây, hoạt động gia công hàng hóa cho nước ngoài đang phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và tốc độ. Trong khi đó, thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công xuất khẩu là một trong những thủ tục phức tạp nhất và đòi hỏi cán bộ hải quan phải giám sát, kiểm tra các doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu tiên đến khi thực hiện xong việc thanh khoản hợp đồng với đối tác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoàn thiện thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công quốc tế ở Việt Nam hiện nay International science conference “International trade - Policies and practices in vietnam”, ISBN: 978 – 604 – 67 – 1403 – 3 HOÀN THIỆN THỦ TỤC HẢI QUAN ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG GIA CÔNG QUỐC TẾ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY Improving the management of customs procedures for export outsourcing activities in Vietnam Ths. Mai Thanh Huyền Trường Đại học Thương mại TÓM TẮT Ở Việt Nam, thời gian gần đây, hoạt động gia công hàng hóa cho nƣớc ngoài đang phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và tốc độ. Trong khi đó, thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công xuất khẩu là một trong những thủ tục phức tạp nhất và đòi hỏi cán bộ hải quan phải giám sát, kiểm tra các doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu tiên đến khi thực hiện xong việc thanh khoản hợp đồng với đối tác. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng những sơ hở, những điểm chƣa hoàn thiện trong công tác quản lý thủ tục hải quan đối với hoạt động này để thực hiện hành vi gian lận thƣơng mại, gây thất thu ngân sách nhà nƣớc, đồng thời tác động xấu, cản trở phƣơng thức sản xuất, kinh doanh này tại Việt Nam. Hiện trạng này cần đƣợc khắc phục trong thời gian tới. Từ khóa: Gia công quốc tế, thủ tục hải quan, gia công ABSTRACT In Vietnam, Recently, the international processing are growing strongly both in scale and speed. Meanwhile, the customs procedure for export 870 Hội thảo Khoa học quốc gia “Thương mại quốc tế - Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam”, ISBN: 978 – 604 – 67 – 1403 – 3 processing is one of the most complicated and requires customs officers to supervise and inspect enterprises from the first stage until the com- pletion of contract liquidation with partners. In fact, many businesses have taken advantage of loopholes and gaps in the management of cus- toms procedures for this activity to conduct trade frauds, causing loss of state budget revenues. At the same time, it has a negative impact, hin- dering this mode of production and business in Vietnam. This situation needs to be overcome in the near future. Keywords: International processcing; customs procedure; outsourcing 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong bối cảnh liên kết chuỗi giá trị toàn cầu hiện nay, gia công quốc tế là một hình thức phân công lao động quốc tế đồng thời là một phƣơng thức kinh doanh xuất nhập khẩu đƣợc sử dụng rộng rãi. Ở Việt Nam, hoạt động gia công hàng hoá cho doanh nghiệp nƣớc ngoài đang phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và tốc độ. Thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công là một trong những thủ tục phức tạp nhất và đòi hỏi cán bộ hải quan phải giám sát, kiểm tra các doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu tiên đến khi thực hiện xong việc thanh khoản hợp đồng với đối tác. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng những sơ hở, những điểm chƣa hoàn thiện của thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công quốc tế để thực hiện hành vi gian lận thƣơng mại gây thất thu ngân sách nhà nƣớc đồng thời tác động xấu, cản trở phƣơng thức kinh doanh này tại Việt Nam. Quản lý hải quan hiện đại đòi hỏi công tác làm thủ tục hải quan cho các doanh nghiệp nhanh chóng hơn nhƣng vẫn đảm bảo sự chính xác, giảm rủi ro trong công tác quản lý nhà nƣớc. Do đó, để vừa tạo thuận lợi cho hoạt động gia công phát triển, vừa thực hiện tốt việc quản lý nhà nƣớc đối với phƣơng thức này, việc nghiên cứu và hoàn thiện thủ tục hải quan đối với hoạt động gia công quốc tế là thực sự cần thiết. 871 International science conference “International trade - Policies and practices in vietnam”, ISBN: 978 – 604 – 67 – 1403 – 3 2. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG GIA CÔNG Ở VIỆT NAM HIỆN NAY Theo điều tra, trong năm 2018 cả nƣớc có khoảng hơn 2000 doanh nghiệp thực hiện hoạt động gia công hàng hóa với nƣớc ngoài. Trong đó, chủ yếu là doanh nghiệp nhận gia công, chiếm khoảng 98%. Năm 2018, xuất siêu của Việt Nam đạt 7,2 tỷ USD, tuy nhiên riêng lĩnh vực gia công, sản xuất XK thì kim ngạch xuất siêu đạt 65,35 tỷ USD (xuất 222,24 tỷ USD so với nhập 156,89 tỷ USD). Tổng phí gia công các doanh nghiệp Việt Nam thu đƣợc từ hoạt động nhận gia công, lắp ráp hàng hóa cho nƣớc ngoài đạt 8,6 tỷ USD. Cụ thể nhƣ sau: Bảng 1: Bảng thống kê hàng hóa gia công tại Việt Nam năm 2018 Nguồn: TCHQ TT Nhóm hàng Số ngoại Tỷ lệ phần Tỷ lệ giá trị Tỷ lệ phí gia tệ thu trăm so với NVL NK về để công trên đƣợc tổng chi gia công so với tổng giá trị ( USD) phí gia tổng giá trị hàng hàng hóa sau công hóa sau gia công gia công 1 Dệt may 4.1 tỷ 48% 67.1% 24.5% 2 Giày dép 2.7 tỷ 32% 47% 27.3% 3 Lắp ráp điện 268 triệu 3.1% 78.9% 32.4% thoại 4 Lắp ráp điện 63 triệu 0.7% 76.4% 30.9% tử máy tính 5 Gia công hàng 1.4 tỷ 16.2% 74.7% 305 hóa khác 872 Hội thảo Khoa học quốc gia “Thương mại quốc tế - Chính sách và thực tiễn tại Việt Nam”, ISBN: 978 – 604 – 67 – 1403 – 3 Dệt may 0.70% 16.20% Giày dép 3.10% 48% Lắp ráp điện thoại 32% Lắp ráp điện tử máy tính Gia công hàng h ...