Hoạt động bao thanh toán tại các công ty tài chính: Cần hoàn thiện khung pháp lý để phát triển

Bài viết nghiên cứu khung pháp lý cho hoạt động bao thanh toán tại các công ty tài chính, bên cạnh đánh giá những kết quả đạt được, nghiên cứu nêu ra những hạn chế cần khắc phục, bao gồm: (i) thiếu tính đồng bộ trong quy định pháp luật về chuyển nhượng các khoản phải thu; (ii) chưa xác định đầy đủ bản chất của hoạt động bao thanh toán,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hoạt động bao thanh toán tại các công ty tài chính: Cần hoàn thiện khung pháp lý để phát triển VAN HIEN UNIVERSITY JOURNAL OF SCIENCE VOLUME 5 NUMBER 3 HOẠT ĐỘNG BAO THANH TOÁN TẠI CÁC CÔNG TY TÀI CHÍNH: CẦN HOÀN THIỆN KHUNG PHÁP LÝ ĐỂ PHÁT TRIỂN Trương Văn Khánh1, Vũ Thanh Long2 Trường Đại học Văn Hiến 1, 2 2 LongVT@vhu.edu.vn Ngày nhận bài: 03/01/2017; Ngày duyệt đăng: 20/06/2017 TÓM TẮT Bài viết nghiên cứu khung pháp lý cho hoạt động bao thanh toán tại các công ty tài chính, bên cạnh đánh giá những kết quả đạt được, nghiên cứu nêu ra những hạn chế cần khắc phục, bao gồm: (i) thiếu tính đồng bộ trong quy định pháp luật về chuyển nhượng các khoản phải thu; (ii) chưa xác định đầy đủ bản chất của hoạt động bao thanh toán; (iii) việc xác định các khoản phải thu hiện tại và khoản phải thu trong tương lai chưa cụ thể; (iv) chưa ban hành quy định giao dịch chuyển nhượng các khoản phải thu phải đăng ký qua cơ quan nhà nước có thẩm quyền và (v) còn thiếu nhiều thông tin về hoạt động bao thanh toán trong hệ thống thông tin tín dụng. Bài viết sử dụng chủ yếu phương pháp mô tả, so sánh, đối chiếu và suy đoán để nghiên cứu, đánh giá thực tiễn và đề xuất một số giải pháp bổ sung, hoàn thiện khung pháp lý, góp phần thúc đẩy hoạt động bao thanh toán của các công ty tài chính trong tương lai. Từ khóa: bao thanh toán, công ty tài chính, khoản phải thu. ABSTRACT Factoring service in financial companies – regulatory framework to be improved for development This article studies the regulatory framework for the factoring service in financial companies. Apart from reviewing the findings, the study addresses limitations that require corrective actions, including: (i) inconsistency in the regulatory instruments pertaining to transfer of receivables; (ii) failure to comprehensively identify the nature of the factoring service; (iii) unspecified identification of current and future receivables; (iv) failure to issue the rule that registration of receivables transfer at the competent authority is mandatory; and (v) lack of information on factoring in the financing information system. The article mainly adopts the methods of description, comparison and projection to study and review the practices and propose some solutions regarding additions to and improvements in the regulatory framework, making contributions to the promotion of the factoring service of financial companies in the future. Key words: factoring, financial companies, receivables. 1. Đặt vấn đề những hình thức cấp tín dụng góp phần Bao thanh toán (BTT), một trong thúc đẩy giao thương quốc tế và thương 45 TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC VĂN HIẾN TẬP 5 SỐ 3 mại trong nước tại nhiều quốc gia trên thế tài chính hoàn chỉnh kết hợp tài trợ vốn lưu giới. Tại Việt Nam, qua gần 10 năm, các tổ động, bảo vệ rủi ro tín dụng, quản lý các chức tín dụng (TCTD) triển khai hoạt động khoản phải thu (KPT) và thu hồi công nợ BTT vẫn còn ở quy mô nhỏ, BTT chủ yếu (Factors Chain International-FCI, 2014). được một số ngân hàng thương mại Quy định chung về hoạt động BTT (NHTM) thực hiện và hầu hết các công ty quốc tế theo ấn bản tháng 06/2013 của FCI tài chính chưa triển khai được hoạt động (General Rules for International Factoring này. Nguyên do, ngoài những tác động từ Verion FCI June 2013), BTT là hoạt động môi trường kinh tế vĩ mô, nhiều TCTD hạn thực hiện theo hợp đồng, theo đó nhà cung chế năng lực kinh doanh,...hoạt động BTT cấp sẽ chuyển nhượng các KPT (hay một còn thiếu các điều kiện cần thiết về khung phần của các KPT) cho một đơn vị BTT, pháp lý, chưa tạo điều kiện cho các TCTD để thực hiện ít nhất một trong các chức phát triển hoạt động BTT trong những năng theo dõi công nợ (sổ sách kế toán) năm qua. liên quan đến các khoản phải thu, thu tiền Gần đây, Chính phủ ban hành Nghị các khoản nợ phải thu, phòng ngừa rủi ro định số 39/2014/NĐ-CP ngày 07/05/2014 nợ xấu. về hoạt động của công ty tài chính và công Như vậy, BTT là hoạt động tài trợ vốn ty cho thuê tài chính; trong đó, quy định lưu động (là hoạt động cấp tín dụng), là công ty tài chính tổng hợp và công ty tài một gói tài chính hoàn chỉnh, bao gồm sự chính BTT được thực hiện hoạt động BTT. kết hợp tài trợ vốn lưu động, bảo vệ rủi ro Đồng thời, quy định công ty tài chính BTT tín dụng, quản lý các KPT và thu hồi công phải đạt dư nợ BTT tối thiểu chiếm 70% nợ. Qua đó, BTT đem lại nhiều lợi ích cho tổng dư nợ cấp tín dụng, là một trong doanh nghiệp trong việc quản lý, thu hồi những định hướng quan trọng thúc đẩy lĩnh công nợ, giúp các TCTD giảm áp lực về vực chính yếu của công ty tài chính BTT. hạn mức tín dụng và giảm thiểu rủi ro tín Tuy vậy, khung pháp lý cho hoạt động BTT dụng. đến nay vẫn chưa được đồng bộ và hình Về cơ chế hoạt động BTT được tóm thành đầy đủ để tạo thuận lợi cho cho các tắt như sau: TCTD mở rộng hoạt động BTT. Bài viết (i) Khách hàng ký kết hợp đồng mua tập trung vào nghiên cứu những quy định bán hàng hóa, dịch vụ và cung cấp hợp pháp luật liên quan đến hoạt động BTT và đồng này cho đơn vị BTT thẩm định để đề xuất những giải pháp hoàn thiện khung quyết định ký kết hợp đồng BTT pháp lý, là một nhân tố quan trọng góp phần (ii) Khách hàng cu ...