Hội chứng đau đầu (Kỳ 2)

Chẩn đoán đau đầu. Chẩn đoán các chứng đau đầu nguyên phát cơ bản dựa vào tiêu chuẩn chẩn đoán lâm sàng, các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng được chỉ định nhằm mục đích xác định nguyên nhân các chứng đau đầu do thực tổn. 2.1. Khai thác bệnh sử : Trong phần khai thác bệnh sử cần tập trung làm rõ các điểm sau: + Cách khởi phát: thông thường mỗi loại đau đầu có một cách khởi phát tương đối đặc trưng. Ví dụ: - Kịch phát, đột ngột: thường do chảy máu nội...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hội chứng đau đầu (Kỳ 2) Hội chứng đau đầu (Kỳ 2) 2. Chẩn đoán đau đầu. Chẩn đoán các chứng đau đầu nguyên phát cơ bản dựa vào tiêu chuẩn chẩnđoán lâm sàng, các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng được chỉ định nhằm mụcđích xác định nguyên nhân các chứng đau đầu do thực tổn. 2.1. Khai thác bệnh sử : Trong phần khai thác bệnh sử cần tập trung làm rõ các điểm sau: + Cách khởi phát: thông thường mỗi loại đau đầu có một cách khởi pháttương đối đặc trưng. Ví dụ: - Kịch phát, đột ngột: thường do chảy máu nội sọ. - Đột ngột, dữ dội, phụ thuộc vào tư thế : thường do u não thất. - Cường độ tiến triển tăng dần trong 1 thời gian dài: thường do khối pháttriển nội sọ. - Đau đầu tái diễn, thành cơn, khởi phát ở tuổi thiếu niên và người trẻ, haygặp ở nữ giới, kèm theo buồn nôn, nôn, sợ ánh sáng, sợ tiếng động, thường làMigraine… + Vị trí đau: vị trí đau đầu của bệnh nhân cần được xác định rõ ràng. Nó cóvai trò tương đối quan trọng trong việc xác định nguyên nhân. - Đau một bên thay đổi khi bên phải, khi bên trái thường là Migraine.Migraine có thể khu trú mọi vị trí trên sọ nhưng thường ở vùng thái dương. - Đau một bên hốc mắt cố định, thời gian của cơn ngắn thường là đau đầuchuỗi - U hố sau giai đoạn sớm thường đau ở vùng chẩm. - Đau đầu do căng thẳng (tension typ headache) khu trú một hoặc hai bên,đau nhất vùng cổ-vai và chẩm, cũng có khi đau cả vùng trán. - Đau đầu do suy nhược thần kinh thường lan toả, kiểu đội mũ chật… + Tần số và chu kỳ của đau đầu tái diễn: - Cơn Migraine; không đau hàng ngày hoặc tồn tại lâu dài. Tần số thườngtừ 1- 2 cơn/ tuần. - Đau đầu chuỗi (cluster headache); xảy ra hàng ngày và kéo dài hàng tuầnhoặc vài tháng, sau đó là thời gian ổn định tương đối dài. Tuy nhiên đau đầu chuỗimạn tính có thể kéo dài hàng năm. - Chứng đau nửa đầu thành cơn mãn tính; thường xảy ra nhiều lần trongngày và kéo dài hàng năm. + Thời gian kéo dài của cơn: - Bệnh Migraine chỉ có cơn kéo dài từ 4 - 72 giờ, thường đạt cường độ đaudữ dội sau khi khởi phát 1- 2 giờ. - Đau đầu chuỗi: cơn kéo dài 20 - 60 phút, đặc trưng của chứng đau này làđạt cường độ cực đại ngay lập tức,. - Đau đầu tension: cơn đau tăng trong vài giờ, cường độ ít khi dữ dội nhưngcơn thường tồn tại lâu ngày, có khi hàng năm. - Cũng có bệnh nhân có đau đầu hỗn hợp (mixed or tension- vascularheadache), khi đó thời gian cơn đau sẽ thay đổi. - Trong chảy máu nội sọ, đau đầu đạt cực đại ngay lập tức và tồn tại thườngxuyên liên tục trong thời gian tương đối dài. + Thời gian xuất hiện: - Đau đầu chuỗi: thường xuất hiện khi ngủ và có thiên hướng lặp lại đúngthời gian đó. - Migraine xuất hiện bất kỳ nhưng có thiên hướng xuất hiện vào các buổisáng. - Tăng áp lực nội sọ: đau nhiều khi đêm về sáng làm bệnh nhân tỉnh dậy,cường độ đau tăng khi đi lại. - Đau đầu tension: thường đau ban ngày và tăng về cuối ngày. + Các yếu tố gây cơn: - Migraine: nhiều bệnh nhân có cơn đau khi thay đổi thời tiết, mất ngủ hoặcngủ dài (hoặc ngắn) hơn bình thường, khi ăn một số thức ăn nhất định (chocolate,tôm…), sau khi uống rượu (nhất là rượu vang đỏ), bia, nhìn ánh sáng chói. Cácbệnh nhân nữ thường có cơn đau vào chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng… - Bệnh lý nội sọ, đặc biệt bệnh lý hố sau: đau tăng khi cúi, ho, khi làmnghiệm pháp Valsava. - Giảm DNT: ngồi, đứng đau nhiều nhưng khi nằm đỡ đau nhanh. + Tính chất và cường độ: - Migraine: tính chất mạch đập, cường độ vừa đến dữ dội. - Đau đầu chuỗi: đau nhức, nặng nề như khoan, ổn định về cường độ. - Đau đầu do căng thẳng: cảm giác căng, chặt, đầy, ép. - Đau đầu do bệnh lý màng não: cường độ rất dữ dội, nặng nề, kéo dài liênmiên. + Tiền triệu, các triệu chứng thoảng qua và các triệu chứng kèm theo: - Muốn chẩn đoán chính xác đau đầu cần phải kết hợp với các triệu chứngkèm theo cơn đau. - Aura: triệu chứng não khu trú thoảng qua thường xảy ra trước cơnMigraine dưới 1giờ. - Co đồng tử, sụp mi, tăng tiết nước mắt, xung huyết kết mạc, ngạt mũi, nềmặt, quanh hốc mắt, đỏ mặt bên đau là các triệu chứng kèm theo trong cơn đauđầu chuỗi. - Do tổn thương cấu trúc nội sọ: đau đầu dai dẳng, tiến triển tăng dần. + Yếu tố tăng đau: - Đau tăng khi ho: tổn thương nội sọ, tăng áp lực nội sọ. - Vận động tăng đau: bệnh cơ, xương, khớp hoặc bệnh chèn ép các dây thầnkinh ngoại vi cảm giác hoặc hỗn hợp. - Hoạt động, vận động cơ thể: Migraine, đau đầu do căng thẳng. - Đau tăng khi cúi: đau đầu chuỗi … + Yếu tố dịu đau: - Cơn đau Migraine dịu đi khi: nghỉ ngơi, buồng tối. - Đau đầu typ te ...