Hội chứng do thuốc gây ra trong điều trị các bệnh viêm khớp

Điều trị cho bệnh nhân tại Khoa cơ xương khớpThuốc dùng trong các bệnh viêm khớp, chủ yếu là viêm khớp dạng thấp (rheumatoid arthritis) và viêm khớp thoái hóa (osteoarthritis) đều có tác dụng điều trị, nhưng bên cạnh đó cũng có thể gây những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Ðể tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra, bệnh nhân viêm khớp cần có sự hiểu biết nhất định về một số loại thuốc thường dùng, đồng thời hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để kịp thời tư vấn khi cần thiết. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hội chứng do thuốc gây ra trong điều trị các bệnh viêm khớp Hội chứng do thuốc gây ra trong điều trị các bệnh viêm khớp Điều trị cho bệnh nhân tại Khoa cơ xương khớp Thuốc dùng trong các bệnh viêm khớp, chủ yếu là viêm khớp dạng thấp(rheumatoid arthritis) và viêm khớp thoái hóa (osteoarthritis) đều có tác dụng điều trị,nhưng bên cạnh đó cũng có thể gây những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Ðể tránh nhữnghậu quả đáng tiếc có thể xảy ra, bệnh nhân viêm khớp cần có sự hiểu biết nhất định vềmột số loại thuốc thường dùng, đồng thời hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để kịp thời tư vấnkhi cần thiết. Đề phòng tác dụng phụ Một số phản ứng có hại của thuốc rất dễ được phát hiện như: dị ứng thuốc(tăng nhiệt độ, mẩn ngứa, nổi mề đay, nhức đầu, nôn mửa) hoặc sốc phản vệ (ngứatoàn bộ cơ thể: nhất là ở bàn tay và bàn chân, phù ở mắt như bị bỏng nặng, phùcuống họng, khó thở, chóng mặt, tụt huyết áp và có thể ngất xỉu). Hiện tượngkhông dung nạp thuốc có thể xảy ra ở khoảng 25% bệnh nhân. Hệ miễn dịchkhông có vai trò trong loại phản ứng này. Đau bụng, nôn mửa, đau gân, chóngmặt, buồn ngủ, tiêu chảy có thể là biểu hiện của tình trạng không dung nạp thuốc.Giảm liều thuốc hoặc dùng thuốc sau bữa ăn đôi khi làm thuốc dễ dung nạp hơn. Và một số hội chứng Ngộ độc thuốc khi điều trị các bệnh khớp có thể từ nhẹ đến nặng, phục hồihoặc không phục hồi được. Thường những xét nghiệm lâm sàng và cận lâm sàngsẽ giúp chúng ta phát hiện sớm các biểu hiện nhiễm độc như: tăng huyết áp, loétvà chảy máu đường tiêu hóa, hạ đường huyết, tổn thương hoàng điểm, tổn thươnggan, thận, rối loạn về chuyển hóa và nội tiết, suy tủy dẫn đến giảm các tế bàomáu... Bệnh nhân phải dừng thuốc ngay lập tức khi có các biểu hiện ngộ độc trên. Ngoài các biến chứng thông thường vừa kể, một số hội chứng không điểnhình dưới đây cũng cần được chú ý khi điều trị viêm khớp: - Các biểu hiện viêm khớp gia tăng: Bệnh nhân cảm thấy đau hơn, sưng hơncùng với cứng khớp. Cần biết rằng ban đầu có thể xuất hiện các phản ứng theo xuhướng xấu do thuốc bắt đầu tác dụng. Nếu sau một ngày, các biểu hiện này khôngđược cải thiện và tiếp tục phát triển thì rất có thể thuốc đã không có tác dụng, cầnphải thay thế thuốc hoặc điều chỉnh lại liều dùng. - Tăng nhiệt độ: Nếu nhiệt độ tăng không đáng kể (dưới 38oC), đó có thể làbiểu hiện bình thường của phản ứng viêm khớp, nhưng nếu nhiệt độ tăng hơnnhiều (trên 38oC), phải nghĩ đến khả năng về một bệnh nhiễm trùng. Nhiều thuốctrị viêm khớp đã làm suy giảm hệ miễn dịch cũng như giảm thiểu tuần hoàn vàlàm tăng một cách đáng kể nguy cơ bị các bệnh do vi trùng và siêu vi trùng. Cácthuốc chính gây suy giảm hệ miễn dịch là: methotrexat, immuran, remicad,infliximab, enbrel, cyclosporin, cytoxan. Phát hiện và điều trị kịp thời các biểuhiện nhiễm trùng sẽ giúp giảm bớt những biến chứng nặng nề có thể xảy ra. - Tê hoặc cảm giác kiến bò: Các phản ứng này có thể xảy ra vì sự đè nén dophù và viêm vào các dây thần kinh. Một nguyên nhân khác là do thoái hóa dâythần kinh, do hiện tượng viêm và tổn thương mạch máu. Ngoài ra, độc tính củamột số thuốc kháng viêm cũng như thuốc làm suy giảm miễn dịch có thể làm tổnhại hệ thần kinh ngoại vi và gây ra cảm giác tê hoặc kiến bò. Bệnh nhân cần phảithông báo ngay với bác sĩ những biểu hiện này để tìm ra nguyên nhân và điều trịkịp thời. - Mẩn đỏ: Rất hiếm khi do các bệnh khớp gây ra. Nguyên nhân của triệuchứng này thường là do các thuốc: solganal, myochrysin, methoratrexat... - Đỏ mắt: Có thể do nhiễm trùng mắt. Nếu kèm theo đau nhức nặng cầnphải nghĩ đến bệnh viêm các mạch máu. - Không phân biệt được màu đỏ và xanh lá cây: Thường do plaquenil làmtổn hại võng mạc gây ra. Bệnh nhân phải báo với bác sĩ và dừng thuốc ngay. - Buồn nôn: Hầu hết các thuốc trị viêm khớp đều có thể gây nên cảm giácrất khó chịu này, đặc biệt là: ibuprofen, naproxen và một số thuốc kháng viêmgiảm đau khác như: azathiprin - (Immuran), prednisolon, methotrexat. - Ho và đau ngực: Viêm các khớp liên sườn có thể gây đau ngực. Tuy nhiêncũng cần được khám để loại trừ khả năng có bệnh về tim và phổi. Như đã trìnhbày, khả năng bị nhiễm trùng đường hô hấp do tác dụng giảm miễn dịch của thuốcđiều trị viêm khớp có thể xảy ra và phải được điều trị bằng kháng sinh kịp thời.Methotrexat có thể gây viêm phổi do làm tổn thương mô và mạch máu, biểu hiệnđầu tiên là ho kéo dài. Các thuốc kháng viêm cũng thường gây ợ acid và đau rát ởlồng ngực. Trên đây là một số dấu hiệu chính nhưng không phải hoàn toàn đầy đủ củacác phản ứng do thuốc điều trị các bệnh viêm khớp có thể dẫn đến. Thuốc như condao hai lưỡi, có thể gây ra bệnh tật, thậm chí tử vong nếu không được dùng đúngvà không có bác sĩ theo dõi liên tục. Bệnh nhân cũng như thầy thuốc cần luôn cảnhgiác để phát hiện và ...