HỘI CHỨNG SUY GIÁP (Kỳ 1)

Suy giáp là một hội chứng gồm các triệu chứng lâm sàng gây ra do hormon giáp giảm thấp trong máu.Nguyên nhân suy giáp là do một tình trạng bệnh lý gây ra bất thường về cấu trúc và / hoặc chức năng tuyến giáp dẫn đén sự tổng hợp không đủ hormone giáp Suy giáp nguyên phát thường gặp ở nữ trung niên.Tần suất rất thay đổi tuỳ thuộc vào từng nghiên cứu, khoảng 1-2 /1000. Tần suất bệnh gia tăng theo tuổi. Tỉ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam từ 2 đến 8 lần.Suy giáp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HỘI CHỨNG SUY GIÁP (Kỳ 1) HỘI CHỨNG SUY GIÁP (Kỳ 1) 1. ĐỊNH NGHĨA Suy giáp là một hội chứng gồm các triệu chứng lâm sàng gây ra do hormongiáp giảm thấp trong máu. Nguyên nhân suy giáp là do một tình trạng bệnh lý gây ra bất thườngvề cấu trúc và / hoặc chức năng tuyến giáp dẫn đén sự tổng hợp không đủhormone giáp Suy giáp nguyên phát thường gặp ở nữ trung niên. Tần suất rất thay đổi tuỳ thuộc vào từng nghiên cứu, khoảng 1-2/1000. Tần suất bệnh gia tăng theo tuổi. Tỉ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam từ 2 đến 8lần. Suy giáp dưới lâm sàng: bệnh nhân không có các triệu chứng lâm sàng rõrệt. Biểu hiện cận lâm sàng thấy nồng độ hormone giáp trong máu trong giới hạnbình thường và nồng độ TSH tăng nhẹ. 2. NGUYÊN NHÂN Có nhiều cách phân loại nguyên nhân: - Suy giáp bẩm sinh, SG mắc phải. - theo vị trí bệnh lý: Sg nguyên phát, thứ phát, đệ tam cấp. - theo thới gian mắc bệnh: thoáng qua, vĩnh viễn… Thường dùng cách phân chia theo vị trí bệnh lý 2.1. Suy giáp tiên phát: 2.1 Suy giáp nguyên phát: do bệnh lý tại tuyến giáp gây giảm sản xuất H TG - Viêm giáp : VG Hashimoto, VG xơ hoá Riedel,VG bán cấp, VG sausanh… - Thiếu Iode kéo dài. - Do điều trị : sau điều trị bằng Iode đồng vị phóng xạ, phẫu thuật tuyếngiáp, điều trị bằng thuốc kháng giáp tổng hợp ở bệnh nhân Basedow. - Rối loạn tổng hợp hormone tuyến giáp bẩm sinh: do thiếu men một phầnhay hoàn toàn. - Dùng các thuốc có chứa iod kéo dài như Amiodaron, thuốcho, thuốc cản quang..… - Suy giáp bẩm sinh : Bất sản hay loạn sản tuyến giáp – dothiếu iod – do mẹ dùng thuốc KGTH trong thời gian mang thai … - Do thuốc gây ức chế tổng hợp hormon tuyến giáp: thiocyanate,perchlorate, lithium ( điều trị bệnh tâm thần), resorcinol ( công nhân ngành dệt),……….. - Bệnh lý toàn thân có thâm nhiễm tuyến giáp như hemochromatosis,amyloidosis, cystinosis, sarcoidosis, sleroderma… - 2.2. Suy giáp thứ phát : do gây giảm tiết TSH => tuyến giáp giảm thể tích và giảm sản xúât hormongiáp Nguyên nhân do u tuyến yên, sau phẫu thuật tuyến yên, do tuyến yên bị pháhủy (Hội chứng Sheehan), bệnh lý thâm nhiễm…. Suy tuyến yên có thể toàn bộhay thiếu đơn độc TSH. 2.3. Suy giáp đệ tam cấp: Rối loạn chức năng vùng hạ đồi gây giảm TRH=> tuyến yên giảm TSH => tuyến giáp giảm sản xuất T3 T4 Do u, chấn thương, bệnh lý thấm nhuận, vô căn.. 2.4. Đề kháng với hormone giáp Trong đó chỉ có đề kháng hormone giáp chọn lọc tại mô ngoại vi mớigây suy giáp có bất thường ở thụ thể đối với T4 ở tế bào. 3.SINH LÝ BỆNH Giảm Hormon giáp gây tổn thương mô và giảm chuyển hoá Da : do ứ đọng chất hyaluronic acid, là một mucopolysaccharide ưa nướcdạng nhầy ở mô kẽ ở niêm mạc và các mô mềm gây ra hiện tượng phù niêm, phùcứng ấn không lõm. Giảm tiết mồ hôi và tuyến bã nhờn nên da khô, nhám. Cung lượng tim giảm khỏang 20 -30 % do giảm thể tích nhát bóp và nhịptim nên vận tốc tuần hoàn giảm, giảm lượng máu đến mô ngoại vi (da lạnh), giảmnhịp tim. Sức cản mạch tăng lên do mạch ngoại vi co lại để dành máu cho các cơquan nội tạng. Thâm nhiễm cơ tim, tràn dịch màng ngoài tim, bóng tim to. Các men timnhư Creatinin kinase, aspartate aminotranferase, và latate dehydrogenase tăng nhẹkết hợp với sự thay đổi trên ECG (thường là chậm xoang, PR kéo dài, biên độQRS, sóng P thấp). Hô hấp: cơ hô hấp cũng thâm nhiễm, giảm hoạt động. Có hiện tượng phùniêm ở niêm mạc đường dẫn khí gây giảm thông khí phút, có thể tràn dịch màngphổi hai bên. Hậu quả giảm thông khí phế nang, ứ đọng CO2. Dễ hạ đường huyết, giảm khối lượng protid cơ thể. Tiêu hóa: cảm giác chán ăn và giảm nhu động ruột gây táo bón. Hệ thần kinh TW: trì trệ các chức năng trí tuệ do giảm hoạt động não, ngủnhiều. Thiếu oxy não mạn tính. Hệ cơ: thâm nhiễm chất nhầy gây giả phì đại cơ, yếu cơ. Dẽ đau cơ khi hoạtđộng. giảm CHCB, giam thân nhiệt. - Tăng cân. - Mỡ: giảm chuyển hoá mỡ nên tăng cholesterol và triglyceride máu => gâytình trạng xơ vữa mạch máu - Thiếu máu đẳng sắc đẳng bào mức độ nhe do tuỷ giảm tạo máu. Do gancần hormon giáp để chuyển Caroten thành vitamin A nên suy giáp da vàng do ứđọng caroten. - Ngưng phát triển xương dài, gây liền sụn và loạn sản đầu xương nếu xảyra trước dậy thì. - Gây suy sinh dục ở cà nam và nữ. Điều hoà bài tiết hormon giáp Bình thường tuyến giáp được điều hoà hoạt động bài tiết bởi TSH. T3, T4 có tác dụng điều hoà ngược nồng độ TSH. Suy giáp nguyên phát: tuyến giáp giảm sản xuất hormon giáp => nồng độT4, ...