Hướng dẫn phân tích và thiết kế hệ thống thông tin hướng cấu trúc: Phần 2

Tài liệu Kỹ thuật phân tích và thiết kế hệ thống thông tin hướng cấu trúc: Phần 2 gồm nội dung chương 3 và 4. Chương 3 giới thiệu các kỹ thuật cơ bản liên quan đến tiến trình phân tích và tiến trình thiết kế. Chương 4 đưa ra bài tập mẫu phân tích thiết kế hệ thống kinh doanh bán buôn được trình bày gắn gọn, đơn giản, dễ hiểu và dễ áp dụng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hướng dẫn phân tích và thiết kế hệ thống thông tin hướng cấu trúc: Phần 2 Chương 3 CACKf THUẬT CffBẴN Chương này sẽ trình háy các kỹ tỉìuật cơ bản nhất trên cá hai phương diện đặc thù của phươTìg pháp phán tích thiết kế hướìig cấu ỉrúc là xử lý và dữ liệu, đồng thời thực hiện tuần tự theo đúng hai giai doạn trung tám và phán biệt là phân tích và thiết kế. Nắm vững được nlnìnỊỉ kỹ thuật cơ hàn này là nơm vững được các nội dung thiết yếu nlĩấi của phươtìỊỉ pháp phân tích và thiết kế theo hướng cấu Irúc. Để nâng cao tính thực hành, chúng ta sử dụng một ví dụ xuyên suốt hầu hết các kỹ thuật trong cuốn sách: Bàí toán kinh doanh bản buôn Một công ty kinh doanh bán buôn một số mặt hàng. Công ty tiếp nhận các Đơtì hàns của KHACH và sau đó kiểm tra tính hợp lệ của dơn hàng. Nếu Đơn hàng hợp lệ thì kiểm tra Khách là cũ hay mới. Nếu khách cũ có nợ quá hạn (rà soát sổ cône nơ) hay khách mới (đối rlìiếu viri Danh sách khách) thì chuyển đơn hàng sang hộ phận giải quyết khách, ngược lại chuyển Đơn hàng cho bộ phận xử lý Đơn hàng. Tại bộ phận giải quyết khách, nếu là khách mới người ta sẽ trao dổi với khách nhằm hiểu rõ thêm về khách, sau đó thực hiện ký một lum đồm nếu thấy cần thiết; Còn đối với khách nợ quá hạn, người ta sẽ phdi giải quyết nợ cũ và quyết định có cho phép khách tiếp tục mua hàng núri hay không. Tại bộ phận xử lý Đơn hàng, người ta đối chiếu Đơn hàng vái Thẻ kho để biết được khả nâng đáp ứng yêu cẩu của khách. Trong tnrờnịỉ hợp thiếu liâiiỊỉ hay có các yêu cầu mặt hàng mới, người la sẽ 80_____________ Kỳ thuật phân tích và thiết kể HTTI' hưởng cấu trúc' tlìoả thuận với khách, sau đó Ịập Phiếu ữiao hàne và phiếu thu rồi chuyển chúng cho bộ phận gom và gửi hàng. Bộ phận gom và gửi hàng sè tổ chức gom hàng theo Phiếu giao hàng và gửi hàng cho khách. Trước khi gửi hàng, người ta thoả thuận với khách về phương thức gửi và giao cho khách một Phiếu ỊỊÌao hàng kèm theo một phiếu thu. 3.1. CÁC KỸ THUẬT LIÊN QUAN ĐỂN TIẾN TRÌNH PHÂN TÍCH 3.1.1. Các kỹ thuật phàn tích xử lý 3.1.ỉ.I. Kỹ thuật I - Xây dụmg mô hinh nghiệp vạ 3.1.ì.ì.ỉ. Sơ đổ luồng dữ liệu mức ngữ cảnh Sơ đồ luồng dữ iiệu mức ngữ cảnh là mổ hình hệ thống ờ mức tổng quát nhất. Ta xem cả hệ thỂ^g như một chức năng. Các tác nh&n ngoài cùng các luồng dff liệu vào ra từ tác nhăn ngoài đến hệ thống dược xác định. Tác nhân ngoài (ngoài hệ thổng) là một người, một nhóm người, một tổ chức hay một hệ thống khác có quan hộ vẻ mặt thông tin với hệ thống. Ngưởi ta dùng hình vuông để biểu dỉẻn tác nhãn ngoài, tên của nó ià một danh từ. Sự có mặt của tác nhân ngoài chỉ ra giới hạn của phạm vi nghiên cứu. 'Tác nhân ngoài 4chông nhất thiết ở ngoài tổ chức, chẳng hạn, Bộ phận kế toán trong tổ chức đó là tác nhân ngoài của chức năng quản lý kho. Tác nhân ngoài là phẩn sống còn của hệ thống, ơiúng vừa là nguồn cung cấp thông tin cho hệ thống, vừa là nơi ti6u thụ sản phẩm thông tin của hệ thống. Các tác nhân ngoài như điểm xuất Ị^áựđiểm kết thúc của luồng tài liệu mà chính chúng là yếu tố gây ra sự hoạt động của hệ thống (khách hàng: từ đó Ị^át sinh ra yẻu cẩu mua hàng). Nói khác di, các Chương 3: Các kỳ thuật cơ bàn 81 lác nhân ngoài là nơi phát sinh/thu nhận thông tin. Đôi khi có thể mở rộng lác nhân ngoài như một chức năng (có tên là động lừ-bổ ngữ) hay một hệ thống con khác của hệ thống bao nó. Hệ thống được xác định với một chức năng hệ thống, tác nhân ngoài là X. Y và z, các iuổng dữ !iệu từ hệ thống vào ra X, Y và z như ị rên hình 3.1. Hình 3. / ; Sơ đồ ngữ cánh Tác nhân ngoài cũng như các dòng thông tin được biểu hiện bằng các danh từ và được xác định từ nhật ký khảo sát. V í dụ bài toán kinh doanh bán buôn: Thông tin thoả thuận Hìnlì 3.2: Sơ đồ ngữ cảnh hài toàn kinh doanh bán buôn 3.ỉ . ì . ì .2. Mô hình phán cấp chức năng (nghiệp vụ) Mô hình phân cấp chức năng BFD (Business Punction Diagram) hay sơ đổ cấu trúc tổ chức SCO (Structured Chart o f Organization) xác định chức năng nghiệp vụ được tiến hành sau khi có sơ đồ tổ chức. Để minh định nhu cầu thông tin của tổ chức, ta phải biết tổ chức hiện thời 82 Kỳ thuật phân tích và thiết kể HTTT hưởng cáu trùc đang và sẽ thực hiện những công việc gì, xử lý cái gì. Từ đó xác định được các dữ liệu, thông tin gì cần và làm thế nào để có chúng. ỉ. Mó tả mô hình a. Định nghĩa: M ô hình chức năng nghiệp vụ là một sơ đồ phân rã có thứ bậc một cách đơn giản các chức năng của tổ chức. b. Bán chất của mô hình phán cấp chức năng: là trả lời cho câu hỏi hệ thống làm gì? c. Khái niệm và ký hiệu sử dụng - Chức năng nghiệp vụ ở đây được hiểu là các công việc mà lổ chức cần thực hiện trong hoạt động của nó. Khái niệm chức nãng ờ đây 4à khái niệm iogic (gắn với/sinb bởi mức khái niệm)y tức là chi nói đến công việc cần iàm và mối quan hệ phân mức (mức tổng hợp và chi tiết) giữa chúng mà không chỉ ra công việc được làm như thế nào, bằng cách nào, ờ đâu, khi nào và ai làm (là khái niệm vật lý). Các ký hiệu sử dụng: - Hình chữ nhật có tên chỉ chức năng ở bên trong - Đường thẳng gấp khúc để nối các chức năng ỏ mức trên và các chức năng ở mức trực tiếp thuộc nó. Hìnlì 3.3: Sơ đổ phân cấp chức năng bài toán quản lý đào tạo c 'hương 3: Cúc kỹ thuật cơ bàn______________________________ ^ d. Ỷ nghĩa của mô hình - Sơ đổ chức nãng nghiệp vụ là công cụ mô hình phân tích đầu tiên. - Xác định phạm vi hệ thống được nghiên cứu. - Cung cấp các thành phần cho việc khảo sát và phân tích tiếp. - Mô hình được xây dựng dần cùng với tiến ưình khảo sát chi tiết giúp cho việc định hướng hoạt động khảo sát. - Cho phép xác định phạm vi các chức nàng hay miền cần nghiên cứu cúa tổ chức. - Cho phép xác định vị trí của m ...