Hướng mới trong điều trị bệnh đái tháo đường

Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển hóa chất đường do hormon insulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể. Đây là căn bệnh trầm trọng của thời đại vì ngày càng nhiều người mắc bệnh và việc chữa trị hết sức nan giải. Gần đây các công trình nghiên cứu ghép tế bào gốc để điều trị bệnh ĐTĐ đã mang lại một hy vọng mới rất sáng sủa.Căn bệnh thời đại Bệnh ĐTĐ có hai thể chính: ĐTĐ loại 1 do tụy tạng không tiết insulin và loại 2 do tiết...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Hướng mới trong điều trị bệnh đái tháo đường Hướng mới trong điều trị bệnh đái tháo đường Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh rối loạn chuyển hóa chất đường do hormoninsulin của tụy bị thiếu hay giảm tác động trong cơ thể. Đây là căn bệnh trầmtrọng của thời đại vì ngày càng nhiều người mắc bệnh và việc chữa trị hết sức nangiải. Gần đây các công trình nghiên cứu ghép tế bào gốc để điều trị bệnh ĐTĐ đãmang lại một hy vọng mới rất sáng sủa. Căn bệnh thời đại Bệnh ĐTĐ có hai thể chính: ĐTĐ loại 1 do tụy tạng không tiết insulin vàloại 2 do tiết giảm insulin và đề kháng insulin. 1. ĐTĐ loại 1 (týp 1): Có khoảng 5-10% tổng số bệnh nhân ĐTĐ thuộc loại 1, phần lớn xảy ra ởtrẻ em và người trẻ tuổi (dưới 30 tuổi). Các triệu chứng thường khởi phát đột ngộtvà tiến triển nhanh nếu không điều trị. Giai đoạn toàn phát có tình trạng thiếuinsulin tuyệt đối gây tăng đường huyết và nhiễm ceton. Triệu chứng điển hình là đitiểu nhiều, uống nhiều, đôi khi ăn nhiều, mờ mắt, dị cảm và sụt cân, trẻ em chậmphát triển và dễ bị nhiễm khuẩn. 2. ĐTĐ loại 2 (týp 2): Chiếm khoảng 90-95% số bệnh nhân, thường gặp ở lứa tuổi trên 40, nhưnggần đây xuất hiện ngày càng nhiều ở lứa tuổi 30, thậm chí cả lứa tuổi thanh thiếuniên. Bệnh nhân ít có triệu chứng và thường chỉ được phát hiện bởi các triệuchứng của biến chứng, hoặc chỉ được phát hiện tình cờ khi đi xét nghiệm máutrước khi mổ hoặc khi có biến chứng nặng như nhồi máu cơ tim, tai biến mạchmáu não; khi bị nhiễm khuẩn da kéo dài; bệnh nhân nữ hay bị ngứa âm hộ donhiễm nấm; bệnh nhân nam bị liệt dương. Những phương pháp điều trị phối hợp Những phương pháp điều trị phối hợp gồm: chế độ ăn uống cần đảm bảo đủchất đạm, đường, béo, vitamin, muối khoáng, nước hợp lý. Hoạt động thể lực bìnhthường hàng ngày. Duy trì được cân nặng ở mức hợp lý. Hạn chế các yếu tố nguycơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, suy thận... Thuốc uống: insulin dùng chobệnh nhân ĐTĐ týp1 và chỉ dùng cho bệnh nhân ĐTĐ týp 2 khi đã thay đổi chế độăn, luyện tập và dùng các thuốc điều trị ĐTĐ tổng hợp mà không hiệu quả. Mộtphương pháp tiên tiến trước đây là thay ghép tế bào tụy của người tình nguyện chobệnh nhân. Từ năm 1988, hơn 500 trường hợp ghép những tế bào tụy tạng củanhững người cho trên những bệnh nhân ĐTĐ týp 1 đã được thực hiện trên thế giới.Tuy nhiên kết quả không mấy khả quan vì: việc giữ gìn và chọn lọc những tế bàođược ghép vẫn rất khó khăn; kết quả chỉ ở mức khiêm tốn: khoảng 11% bệnhnhân không cần tiêm insulin một năm sau khi được ghép; tất cả bệnh nhân ghépkiểu này phải được điều trị hủy bỏ miễn dịch suốt đời nên rất phức tạp và tốn kém.Đặc biệt gần đây các nhà khoa học đã nghiên cứu ghép tế bào gốc tự thân để điềutrị bệnh ĐTĐ với những kết quả rất đáng khích lệ. Hy vọng mới từ việc ghép tế bào gốc để điều trị bệnh ĐTĐ Dựa trên cơ sở khoa học: thứ nhất là tuyến tụy phải luôn luôn giữ số lượngtế bào bêta không thay đổi, nếu không sẽ xảy ra bệnh ĐTĐ, do đó vấn đề chủ yếulà sự đổi mới những tế bào này như thế nào; thứ hai, năm 2003, Markus Stoffelthuộc Đại học Rockfeller University đã nghiên cứu phát biểu rằng trong tủy xươngcó một nguồn tế bào tiền bối của những đảo nhỏ Langerhans tuyến tụy. Nhómnghiên cứu của GS. Richard Burt ở Trường đại học Northwestern University deChicago đã tiến hành thực nghiệm và công bố trong Journal of the AmericanMedical Association (JAMA) công trình nghiên cứu theo dõi trong 3 năm trên mộtnhóm 23 bệnh nhân ĐTĐ. Nhóm bệnh nhân này đã được dùng phương pháp ghépcác tế bào gốc lấy trong tủy xương của chính họ. Ưu điểm của kỹ thuật ghép nàylà bệnh nhân nhận các tế bào của chính mình nên không phải đối phó với hiệntượng cơ thể loại bỏ mảnh ghép, không phải điều trị hủy bỏ miễn dịch suốt đời.Kết quả rất khả quan: 23 bệnh nhân không cần tiêm insulin mỗi ngày trong 14-50tháng liền; một bệnh nhân trong hơn 4 năm, 4 bệnh nhân trong 3 năm và 3 bệnhnhân khác trong 2 năm không cần tiêm insulin; 15 bệnh nhân mới đã được thựcnghiệm những cải tiến mới nhất về kỹ thuật đã không cần đến insulin 19 tháng.Như vậy là sau phương thức ghép tế bào tụy tạng, phương pháp ghép tế bào gốctủy xương đã đánh dấu một bước ngoặt mới trong việc điểu trị bệnh ĐTĐ, manglại hy vọng lớn cho bệnh nhân ĐTĐ. ThS. BÙI QUỲNH NGA ...