IFRS 13 - Xác định giá trị hợp lý và thực trạng áp dụng kế toán giá trị hợp lý tại Việt Nam

Bài viết "IFRS 13 - Xác định giá trị hợp lý và thực trạng áp dụng kế toán giá trị hợp lý tại Việt Nam" khái quát những nội dung chủ yếu trong IFRS số 13 để giúp người đọc có cái nhìn toàn diện hơn về GTHL và cách xác định GTHL. Đồng thời bài viết cũng tìm hiểu thực trạng việc áp dụng kế toán GTHL tại Việt Nam trong thời gian qua, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình áp dụng kế toán GTHL tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
IFRS 13 - Xác định giá trị hợp lý và thực trạng áp dụng kế toán giá trị hợp lý tại Việt Nam Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021IFRS 13 - XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ HỢP LÝ VÀ THỰC TRẠNG ÁP DỤNG KẾ TOÁN GIÁ TRỊ HỢP LÝ TẠI VIỆT NAM IFRS 13 - FAIR VALUE MEASUREMENT AND THE ACTUAL APPLICATION OF FAIR VALUE ACCOUNTING IN VIET NAM ThS. Nguyễn Thị Lan Phương Trường Đại học Nha TrangNgày nhận bài: 25/9/2021Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Việc sử dụng giá trị hợp lý (GTHL) để định giá trong kế toán đang là một xu hướng tất yếu và được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế 13 (IFRS 13) - Xác định GTHL được ban hành là một bước tiến quan trọng nhằm phát triển cơ sở đo lường thống nhất trong việc ghi nhận, lập và trình bày Báo cáo tài chính (BCTC). IFRS 13 đã phát triển nhất quán và giảm thiểu độ phức tạp bằng cách cung cấp một định nghĩa chính thức về GTHL, thống nhất phương pháp xác định GTHL và yêu cầu công bố thông tin để sử dụng trong hệ thống chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế. Bài viết này khái quát những nội dung chủ yếu trong IFRS số 13 để giúp người đọc có cái nhìn toàn diện hơn về GTHL và cách xác định GTHL. Đồng thời bài viết cũng tìm hiểu thực trạng việc áp dụng kế toán GTHL tại Việt Nam trong thời gian qua, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy quá trình áp dụng kế toán GTHL tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Từ khóa: IFRS 13; GTHL; xác định GTHL; Việt Nam ABSTRACT The use of fair value for valuation in accounting is an inevitable trend and is applied in many countries around the world. The issuance of The International Financial Reporting Standards 13 (IFRS 13) - Fair Value Measurement is an important step for developing a unified basis of measurement for the recognition, preparation and presentation of Financial Statements. IFRS 13 has developed the consistency and also reduced complexity by providing a formal definition of fair value, unifying a method of fair value measurement and disclosure information on International Financial Statements System. This article summarizes the main contents in IFRS 13 to help readers have a comprehensive understand of fair value and fair value measurement. At the same time, the article also figures out the reality of the application of fair value accounting in Vietnam during the past time, from which proposing a number of solutions to promote the application of fair value accounting in Vietnam in the context of globalization. Keywords: IFRS 13; Fair Value; Fair Value Measurement; Viet Nam.1. Đặt vấn đề Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) đã và đang được sử dụng rộng rãi trên thế giớinhằm mang lại sự thống nhất chung về công tác kế toán trong quá trình hội nhập toàn cầu. Tại ViệtNam, theo Đề án áp dụng chuẩn mực BCTC đã được Bộ Tài chính phê duyệt, từ năm 2025 tổ chức 197 Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021triển khai áp dụng chuẩn mực BCTC Việt Nam (VFRS) cho tất cả các doanh nghiệp hoạt động tạiViệt Nam (trừ các đối tượng áp dụng IFRS hoặc chế độ kế toán áp dụng cho doanh nghiệp siêunhỏ). Tuy nhiên, VFRS cũng phải được xây dựng dựa trên hệ thống IFRS theo nguyên tắc tiếp thutối đa thông lệ quốc tế, đồng thời trong quá trình triển khai thực hiện, Bộ Tài chính thường xuyênrà soát lại VFRS, cập nhật những thay đổi của IFRS để đảm bảo VFRS phù hợp ở mức độ cao nhấtvới thông lệ quốc tế. Trong quá trình ghi nhận, lập và trình bày BCTC thì đo lường các thuộc tính được phản ánhtrong các BCTC là một chức năng cơ bản của kế toán. Kể từ khi hoạt động kế toán ra đời, giá gốcđã trở thành thước đo cơ bản cho các nghiệp vụ kinh tế và là cơ sở đo lường chủ yếu của các yếutố trong BCTC. Tuy nhiên đo lường theo giá gốc chỉ cung cấp thông tin quá khứ nên không thíchhợp với các quyết định kinh tế trong nền kinh tế thị trường, quá trình nắm giữ tài sản kế toán khôngghi nhận sự biến động về giá thị trường, GTHL,... của tài sản hay các khoản nợ phải trả. Do đócần phải có một hệ thống đo lường các đối tượng kế toán trên BCTC một cách hợp lý và phù hợphơn. IFRS 13 – Xác định GTHL được IASB ban hành và có hiệu lực từ 1/1/2013 đã khẳng định ýnghĩa của GTHL trong việc cải thiện tính nhất quán của thông tin tài chính toàn cầu và đưa ra mộtkhung lý thuyết chung cho quá trình đo lường theo GTHL. Tại Việt Nam, một số chuẩn mực kế toán đã có đề cập đến GTHL, đồng thời Luật Kế toán2015 cũng đã bổ sung khái niệm về GTHL. Hệ thống kế toán GTHL ở Việt Nam tuy đã có nhữngbước khởi đầu nhất định, song vẫn mang tính chấp vá, chưa có một định hướng rõ ràng, đồng thờicũng chưa có chuẩn mực kế toán nào quy định cụ thể về GTHL và các vấn đề liên quan. Do đó đểthời gian tới Việt Nam có thể áp dụng tốt và triệt để IFRS 13 - Xác định GTHL thì việc nắm rõcác nội dung chính của chuẩn mực này và có những định hướng rõ ràng theo một lộ trình cụ thể làđiều cực kỳ cần thiết. Trong nghiên cứu này, tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, thu thập các thôngtin và dữ liệu từ các tài liệu hoặc nghiên cứu có liên quan để làm rõ những nội dung chính củaIFRS 13, đồng thời tìm hiểu thực trạng áp dụng IFRS 13 tại Việt Nam, từ đó đưa ra một số kiếnnghị nhằm thúc đẩy quá trình áp dụng IFRS tại nước ta.2. Tổng quan lý thuyết Mục tiêu của IFRS 13: IFRS 13 có 3 mục tiêu chính: (1) Định nghĩa về GTHL; (2) Đưa rakhuôn khổ cho việc xác định GTHL; (3) Yêu cầu về trình bày và thuyết minh liên quan đến việcxác định GTHL. Phạm vi của IFRS 13: IFRS 13 được áp dụng trong trường hợp một Chuẩn mực khác yêucầu hoặc cho phép việc ghi nhận hoặc trình bày BCTC theo GTHL. IFRS 13 không áp dụng chocác giao dịch thanh toán trên cơ sở cổ phiếu trong phạm vi đ ...