Kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam: Thực trạng và giải pháp

Trong khuôn khổ bài viết "Kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam: Thực trạng và giải pháp", tác giả đưa ra thực trạng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp áp dụng rộng rãi kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam: Thực trạng và giải pháp KẾ TOÁN MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT VIỆT NAM: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Bùi Thị Thu Hương*, Trần Anh Quang** 1 2 TÓM TẮT: Kế toán môi trường đã được thế giới thừa nhận là một giải pháp hữu hiệu giúp doanh nghiệp đạt tới hoạt động kinh doanh bền vững, nghĩa là vừa đạt được lợi ích kinh tế, vừa bảo vệ môi trường. Ngày nay vì mục tiêu riêng của mình mà các doanh nghiệp đã quên đi những tác động của quá trình sản xuất, khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên đến môi trường. Trên thực tế có rất ít doanh nghiệp sản xuất Việt Nam thực sự quan tâm đến thông tin do kế toán môi trường cung cấp nên thực tế chưa thực hiện kế toán môi trường,. Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả đưa ra thực trạng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam, từ đó đề xuất các giải pháp áp dụng rộng rãi kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam. Từ khóa: Kế toán môi trường; các doanh nghiệp sản xuất; Việt Nam. ABSTRACT: Environmental accounting is recognized worldwide as an effective solution for businesses to achieve sustainable development in terms of economic growth and environmental protection. Today, a large numbers of companies has been trying to utilize natural resources into production with a view to obtaining their own goals at the expense of environment. In Vietnam, there is a fact that manufacturing companies have probably been paying much attention to environmental protection in general, however, those issues have not been fully acknowledged in accounting practices in particular. That is to say, not only accounting techniques but also systematic processes of identifying, measuring and providing environmental accounting information have certain limitations. In this paper, the authors will explore the present status of environmental accounting in manufacturing companies in Vietnam and then propose some widely applied solutions. Key words: environmental accounting, manufacturing company, Vietnam 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Trong những năm gần đây, môi trường đang trở thành vấn đề thời sự có tính chất toàn cầu. Sự thay đổi trong nhận thức về trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp trước các vấn đề môi trường đã đặt kế toán tại các doanh nghiệp trước thách thức: làm sao và bằng cách nào có thể kế toán các yếu tố môi trường? không chỉ thông qua ghi chép và báo cáo các thông tin tài chính, mà còn phải thể hiện được vai trò của kế toán như là một công cụ trợ giúp hữu hiệu cho các nhà quản lý quản trị các vấn đề môi trường trong phạm vi từng đơn vị kinh tế.Tại Việt Nam, việc khai thác sử dụng tài nguyên dẫn đến cạn kiệt cùng với lượng chất thải xả ra môi trường trong quá trình sản xuất gây ra những vấn đề vô cùng nghiêm trọng.Vì vậy, sử dụng công cụ kế toán môi trường để nhận diện và đánh giá các đối tượng kế toán môi trường và tác động của chúng đến sự phát triển kinh tế tài chính của doanh nghiệp là việc làm vô cùng cần thiết. Để làm được điều đó, các doanh nghiệp không chỉ thực hiện công tác kế toán nói chung tại đơn vị, còn cần phải thực hiện công tác kế toán * Học viện Tài chính, 58 Lê Văn Hiến, Phường Đức Thắng, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, 11910, Việt Nam ** Đại học Lao động – Xã hội, 43 Trần Duy Hưng,Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà nội, 11313, Việt Nam. Tác giả nhận phản hồi: Bùi Thị Thu Hương . Tel.: +84982928974. E-mail address: buihuong7471@gmail.com; Trần Anh Quang . Tel.: +84985509327. E-mail address: quangktqt@gmail.com PROCEEDINGS OF THE SUSTAINABLE ECONOMIC DEVELOPMENT AND BUSINESS MANAGEMENT IN THE CONTEXT OF GLOBALISATION 983 môi trường. Trong lĩnh vực kế toán môi trường, hiện chưa có những hướng dẫn tổng quát đến cụ thể cho việc áp dụng kế toán môi trường trong doanh nghiệp như việc làm thế nào để nhận diện, thu thập, ghi nhận thông tin, lập báo cáo chi phí, thu nhập, tài sản, nợ phải trả môi trường… Vì vậy, chế độ kế toán hiện hành trong đó có vấn đề kế toán môi trường cần được nghiên cứu và xây dựng để làm cơ sở cho ứng dụng trong thực tế.Điều đó đặt ra vấn đề phải đánh giá đúng thực trạng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam, từ đó đưa ra những giải pháp ứng dụng kế toán môi trường trong các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam hiện nay 2. THỰC TRẠNG KẾ TOÁN MÔI TRƯỜNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT VIỆT NAM Qua thực tế nghiên cứu và khảo sát số liệu trong giai đoạn năm 2015 - 2018 trong phạm vi cả nước hiện nay có trên 50 doanh nghiệp đã bắt đầu quan tâm nghiên cứu việc áp dụng kế toán môi trường vào trong doanh nghiệp như các công ty sản xuất xi măng, công ty sản xuất hàng may mặc và các công ty chế biến dầu khí, công ty chế biến nông sản, công ty sản xuất gạch…Qua khảo sát thực tế tại các doanh nghiệp có thể nhận thấy rằng: Thứ nhất: Về nhận thức của các cấp quản lý về vấn đề bảo vệ môi trường và kế toán môi trường Trong quá trình phát triển, nhiều doanh nghiệp sản xuất Việt Nam đã xác định được đúng hướng đi, sản xuất ra những sản phẩm đáp ứng sự tin cậy của khách hàng về chất lượng, từng bước nâng cao tiêu chí thân thiện với môi trường và đem lại nhiều giá trị hơn cho khách hàng. Nhiều doanh nghiệp đã đề ra và thực thi các biện pháp ngăn ngừa ô nhiễm như trang bị hệ thống hút bụi công suất lớn, coi trọng công tác vệ sinh công nghiệp trong và ngoài khu vực sản xuất. Đối với các loại chất thải rắn, các doanh nghiệp thường hợp đồng với công ty môi trường đô thị thu gom hàng ngày, tránh tình trạng gây ô nhiễm. Đối với nước thải, các doanh nghiệp thường đầu tư trang bị hệ thống xử lý nước thải. Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp còn tổ chức trồng và quy hoạch và ...