Kết quả nghiên cứu bước đầu về nhện rám Phyllocoptruta oleivora ashmead cây ăn quả có múi

Bài viết này tổng hợp những kết quả nghiên cứu bước đầu về một số đặc điểm sinh học, sinh thái của nhện rám vàng Phyllocoptruta oleivora Ashmead và đề xuất biện pháp phòng trừ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kết quả nghiên cứu bước đầu về nhện rám Phyllocoptruta oleivora ashmead cây ăn quả có múi HOẠT ĐỘNG KH-CN KẾT QuẢ NGHIÊN CỨu BƯỚC ĐẦu VỀ NHỆN RÁM PHyLLOCOPTRuTA OLeIVORA AsHMeAd CÂy ĂN QuẢ CÓ MÚI n Nguyễn Tuấn Lộc Trung tâm BVTV vùng Khu 4 I. ĐẶT VẤN ĐỀ lý, kéo theo dịch hại trên vườn cam phát sinh Cam, quýt là cây ăn quả có múi (CAQCM) có giá mạnh, đặc biệt là các loài nhện nhỏ đã làm giảm trị kinh tế cao. Ở Việt Nam, nghề trồng CAQCM có năng suất, chất lượng và mẫu mã quả cam. truyền thống lâu đời và có những loại quả có múi Các công trình của các tác giả ở châu Á như ngon, là đặc sản gắn liền với các địa danh như cam Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ... đều Bố Hạ, cam Xã Đoài, bưởi Phúc Trạch, bưởi Đoan chỉ rõ hai loài nhện hại: nhện đỏ (Panonychus citri Hùng, Thanh Trà. Từ những năm 90 của thế kỷ XX, McGregor) và nhện rám vàng (Phyllocoptruta CAQCM đã trở thành loại cây trồng quan trọng, cây oleivora Ashmead) đều được coi là những đối tư- chủ lực trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng. ợng gây hại nghiêm trọng ở các vườn cam, quýt, Những năm gần đây, do đầu tư thâm canh không nếu không áp dụng các biện pháp phòng trừ thì cân đối, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật không hợp năng suất, chất lượng quả và tuổi thọ của vườn cam sẽ giảm đi rõ rệt. Nhện rám vàng Phyllocoptruta oleivora Ash- mead là loài phổ biến nhất và gây hại nghiêm trọng trên cam, quýt ở nhiều nước. Chúng có mặt thường xuyên trên vườn cam, quýt và trong tất cả các giai đoạn sinh trưởng của cây ngay từ khi cây gốc ghép bắt đầu có lá. Bài viết này tổng hợp những kết quả nghiên cứu bước đầu về một số đặc điểm sinh học, sinh thái của nhện rám vàng Phyl- locoptruta oleivora Ashmead và đề xuất biện pháp phòng trừ. II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Thí nghiệm theo dõi vòng đời và đặc tính sinh học được tiến hành nuôi cá thể trong phòng thí nghiệm. Sử dụng đĩa petri, mỗi đĩa 1 lá có bông thấm nước và 1 nhện. Theo dõi hàng ngày về quá trình sinh trưởng phát triển của rầy lưng trắng thí nghiệm đến khi xuất hiện trưởng thành. Ghi chép nhiệt độ, ẩm độ. Mỗi đợt nuôi 30 cá thể. - Thí nghiệm về các biện pháp phòng trừ được thực hiện tại nhà lưới và ngoài đồng ruộng. - Số liệu được xử lý theo phương pháp thống kê StatView và chương trình IRRISTAT 4.0. III. KẾT QUẢ THỰC HIỆN 1. Đặc điểm hình thái SỐ 11/2017 Tạp chí [5] KH-CN Nghệ An HOẠT ĐỘNG KH-CN Hình 1. Đặc điểm hình thái của nhện rám vàng Trưởng thành nhện rám vàng Phyllocop- đẻ, trứng có dạng hình cầu nhẵn bóng, màu trắng trong truta oleivora có kích thước cơ thể rất nhỏ, như giọt nước. Trong quá trình phát triển, hình dạng của khó nhìn thấy bằng mắt thường. Kích thước trứng chuyển dần sang dạng hình bầu dục, màu sắc sẫm trung bình 0,02-0,05mm. Quan sát bằng kính dần. Sắp nở, trứng chuyển sang màu hơi vàng. Đây là lúp cầm tay chỉ nhìn thấy nhện như những giai đoạn khó quan sát. Đặc điểm để phân biệt giữa giai chấm nhỏ li ti không rõ hình dạng. Dưới kính đoạn đầu của ấu trùng T1 và giai đoạn cuối của trứng là lúp Nikon độ phóng đại 40-65 lần, cơ thể có thể quan sát thấy các đôi chân di động. Một số tác giả nhện có hình dáng giống như củ cà rốt, màu gọi đây là giai đoạn trứng và tiền ấu trùng. Giai đoạn này vàng nhạt. Phần ngực phình to, phần bụng xảy ra tương đối nhanh, từ khi trứng mới đẻ đến khi kết hẹp lại thon dần về phía cuối. Các pha ấu thúc giai đoạn không nhìn thấy chân, diễn ra trong trùng và nhện trưởng thành chỉ có 2 đôi chân khoảng thời gian 3-4 ngày. Ấu trùng mới nở màu trắng, hướng về phía trước, toàn thân nhện phân hình dạng củ cà rốt, giống trưởng thành và rất ít di nhiều đốt nổi rõ. Con đực kích thước nhỏ và chuyển, nhưng vẫn nhìn rõ 2 đôi chân hướng về phía ngắn hơn con cái, phần bụng thon hơn và trước di động. Khi sắp lột xác, ấu trùng trải qua giai đoạn hoạt động nhanh nhẹn hơn. Con cái có vệt ngừng hoạt động, cơ thể co ngắn lại hình bầu dục, màu trắng nằm ngay trên lưng. chuyển sang ngà vàng, không nh ...