Ketone huyết trên bò sữa và thử nghiệm phòng trị bằng Propylene Glycol

Nghiên cứu cho thấy các yếu tố như lứa đẻ, điểm thể trạng, thời gian cạn sữa đều liên quan đến bệnh ketone. Trong thử nghiệm về phòng bệnh ketone với PG, việc sử dụng PG liên tiếp 3 ngày sau khi sinh có hiệu quả phòng bệnh cao (P
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ketone huyết trên bò sữa và thử nghiệm phòng trị bằng Propylene Glycol KETONE HUYẾT TRÊN BÒ SỮA VÀ THỬ NGHIỆM PHÒNG TRỊ BẰNG PROPYLENE GLYCOL Diệp Tấn Toàn*, Nguyễn Văn Phát Trường Đại học Nông Lâm Tp. Hồ Chí Minh * Email: dieptantoan@gmail.com; nv.phat@hutech.edu.vnTÓM TẮTMột nghiên cứu được tiến hành trên 81 bò sữa HF từ 11/2015 đến 04/2016 tại Trại trình diễn và thựcnghiệm chăn nuôi bò sữa công nghệ cao Israel (DDEF) nhằm đánh giá ảnh hưởng của bệnh ketone huyếtđến sức khỏe bò sữa và xây dựng phác đồ có sử dụng propylene glycol (PG) để phòng trị bệnh ketone.Thử nghiệm phòng trị với PG được bố trí theo kiểu khối hoàn toàn ngẫu nhiên 1 yếu tố thí nghiệm. Cácgiá trị trung bình được so sánh bằng trắc nghiệm Tukey với sự khác biệt giữa các lô thí nghiệm khiPĐề tài nghiên cứu này được tiến hành nhằm: (i) đánh giá tình hình bệnh ketone trên đàn bò sữa và các yếutố liên quan đến tỉ lệ bệnh ketone tại trại; (ii) thử nghiệm liệu pháp phòng - điều trị bệnh ketone vớipropylene glycol.2. VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁPNghiên cứu được thực hiện từ tháng 11/2015 đến tháng 04/2016, trên 81 bò HF đang khai thác sữa tại Trạitrình diễn và thực nghiệm chăn nuôi bò sữa công nghệ cao Israel thuộc Trung Tâm Quản lý và Kiểm địnhGiống Cây trồng – Vật nuôi (DDEF), Tp Hồ Chí Minh.2.1. Nội dung và phương pháp2.1.1. Đo nồng độ ketone, glucose trong máuBò được lấy máu vào buổi sáng (10-11 giờ) để kiểm tra nồng độ thể ketone trong máu. Máu được lấy ởđộng mạch đuôi và không sử dụng chất kháng đông. Nồng độ glucose và ketone trong các mẫu máu đượcđo trực tiếp bằng máy Precision Xtra (Abbott Laboratories, Abbott Park, IL), có độ nhạy và độ đặc hiệu96-100% và 98-100% (Iwersen và ctv, 2009). Tình trạng ketone huyết cận lâm sàng được kết luận khinồng độ thể ketone từ ≥1,4 đến ≤2,9 mmol/L.2.1.2. Kiểm tra sự vận động và nhai lạiThiết bị theo dõi SCR của Mỹ được thiết kế có dây đeo (thu nhận tín hiệu) được gắn trên cổ bò. Tín hiệuthu nhận được truyền về hệ thống đọc và phân tích dữ liệu. Sự vận động và nhai lại được thiết bị ghi nhậntheo dõi sau mỗi 2 giờ và số liệu được lưu lại cho đến khi tháo rời thiết bị. Thiết bị đã được ứng dụng thựctế để theo dõi hoạt động nhai lại và vận động của bò có hiệu quả (Schirmann, 2009). Đơn vị tính cho nhailại là số lần/phút; đơn vị tính cho vận động là tỉ lệ phần trăm (%) thay đổi. Các số liệu được thể hiện ởdạng biểu đồ.2.1.3. Xác định điểm thể trạng (BCS)Chấm điểm BCS cho bò sữa Holstein theo thang điểm từ 1 đến 5 với khoảng cách 0,25. Thời điểm chấmBCS: 14 ngày trước khi sinh, 10 ngày sau sinh và 30 ngày sau sinh (Domecq và ctv, 1997).2.1.4. Năng suất sữaNăng suất sữa được hệ thống vắt sữa Afimilk đo hằng ngày. Số liệu được lưu giữ sau mỗi ca vắt sữa.2.1.5. Các thông tin khácCác thông tin về bệnh, tiền sử bệnh, liệu trình điều trị được cập nhật hàng ngày qua phần mềm quản lý đànAfifarm có thể lưu trữ số liệu suốt đời của từng cá thể bò.2.1.6. Phòng bệnh ketone81 bò đang khai thác sữa ở trại được chia ngẫu nhiên thành 2 nhóm: 1. Thí nghiệm: có 39 bò sữa được phòng bệnh với PG liên tục trong 3 ngày sau khi sinh (cho uống PG, 500 ml); 2. Đối chứng: có 42 bò, không được uống PG và không có biện pháp phòng bệnh nào khác.2.1.7. Điều trị bệnh ketoneNgày thứ 4 sau khi sinh, tất cả bò của 2 nhóm được kiểm tra nồng độ ketone máu. Những bò có nồng độbeta-hydroxybutyrate (BHBA) trong máu và quan sát dấu hiệu biểu hiện bệnh ketone đến ngày 60 sau khi sinh. Những bò có nồng độ BHBA ≥1,4mmol/L được điều trị với một trong 3 phác đồ (PĐ): – PĐ1: Kết hợp truyền glucose 30% (1L/ngày); tiêm (I/M) Catosal, 1 ml/20kg thể trọng, tiêm cách ngày; tiêm (I/M) Dexamethasone, 15ml/con/ngày, tiêm cách ngày. Liệu trình này được thực hiện trong 3 ngày liên tục; – PĐ2: Chỉ sử dụng PG liên tục trong 3 ngày (500ml/con/ngày); – PĐ3: Kết hợp cả 2 liệu pháp PĐ1 và PĐ2 liên tục trong 3 ngày.Vào ngày thứ 4 sau điều trị, kiểm tra lại máu của tất cả những bò được điều trị để xác định nồng độ thểketone nhằm đánh giá hiệu quả của liệu pháp. Nếu nồng độ ketone huyết 1,4 mmol/L: ghi nhận nồng độ K, G, sau đótiếp tục điều trị theo quy trình của Trại.2.2. Xử lý số liệuSố liệu thu thập sẽ được ghi lại ở dạng số liệu thô, sau đó xử lý sơ bộ bằng phần mềm Microsoft Excel2010, và được xử lý thống kê bằng phần mềm Minitab (version 16.2) theo phép phân tích phương sai(ANOVA) cho bố trí thí nghiệm theo kiểu khối hoàn toàn ngẫu nhiên 1 yếu tố thí nghiệm. Các giá trị trungbình được so sánh bằng trắc nghiệm Tukey, sự khác biệt giữa các lô thí nghiệm (nghiệm thức thí nghiệm)có ý nghĩa khi giá trị P0,05). Nồng độ ketone trung bình của bò bệnh thể lâm sàng là 4,58mmol/L, cận lâm sàng là 2,20 mmol/L, của bò không bệnh ( ...