Khả năng hấp phụ NH3/NH4+ nước nuôi biển của Zeolite

Thành phần các chất trong ao nuôi trồng thủy sản gây bất lợi, đặc biệt là NH3/NH4+, cho vật nuôi gia tăng mạnh mẽ theo thời gian. Chính vì vậy, việc hạn chế quá trình này góp phần quan trọng trong quản lý và ổn định hiệu quả nuôi trồng thủy sản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khả năng hấp phụ NH3/NH4+ nước nuôi biển của ZeoliteTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 1/2012THOÂNG BAÙO KHOA HOÏCKHẢ NĂNG HẤP PHỤ NH3/NH4+ NƯỚC NUÔI BIỂN CỦA ZEOLITEAMMONIA ADSORPTION BY ZEOLITE IN THE CASE OF MARINE CULTURE WATERThS. Nguyễn Đắc Kiên1, ThS. Phan Minh Thụ2, Hoàng Xuân Thìn1TÓM TẮTThành phần các chất trong ao nuôi trồng thủy sản gây bất lợi, đặc biệt là NH3/NH4+, cho vật nuôi gia tăng mạnh mẽtheo thời gian. Chính vì vậy, việc hạn chế quá trình này góp phần quan trọng trong quản lý và ổn định hiệu quả nuôi trồngthủy sản. Dựa vào kết quả thử nghiệm trên sáu nồng độ NH4+ khác nhau, bài báo đánh giá khả hấp phụ của 2 loại Zeoliteđối với NH3/NH4+ trong ao nuôi biển trong điều kiện phòng thí nghiệm. Zeolite 2 dạng bột (Indonesia sản xuất, thành phầnchính có SiO2: 75,50%; Al2O3: 10,56 %) có hiệu quả xử lý cao và ổn định hơn zeolite 1 dạng hạt (Việt Nam sản xuất vớithành phần chính có SiO2: 69,5%; Al2O3: 15,58 %). Khi nồng độ NH4+ đủ thấp, hiệu quả xử lý của zeolite cao nhất trong1-3 ngày đầu (hiệu quả xử lý là 100%), ngược lại nếu nồng độ NH4+ quá cao, quá trình hấp phụ của zeolite có thể kéo dàiđến 7 ngày. Hiệu quả xử lý của zeolite có thể đạt đến 72% sau 7 ngày thí nghiệm. Ngoài ra, zeolite còn có vai trò tạo môitrường ổn định, kích thích thực vật nổi phát triển, từ đó tăng cường hiệu quả xử lý của zeolite một cách gián tiếp.Từ khóa: Zeolite, NH+, hiệu quả xử lýABSTRACTIn The chemical components (such as ammonia) in aquaculture water, which impact negatively on aquaculturespecies, have been significantly increasing during the cultured period. Therefore, restricting this process contributesmanagement for aquaculture sustainable development. Based on the experiment results of six replicates of ammoniumcontents, the paper helps to evaluate the ammonia adsorption by two kind of zeolite in the indoor conditions. Zeolite2 (powder form, made in Indonesia with SiO2: 75.50% and Al2O3: 10.56 %) had much more stable in processing ofammonia treatment of indoor condition compared with zeolite 1 (particle form - made in Vietnam with SiO2: 69.50%; Al2O3:15.58 %). As NH4+ content was enough low, the effectiveness has a peak after the first 1-3 days of the treatment period. Bycontrast, as NH4+ content was very high, the effectiveness could be found in the last day. These values could be reached to72% after 7-treatment-days. Moreover, both zeolites play an important role in making a stable environment, stimulating thedevelopment of phytoplankton. Thus, it resulted in the increasing effectiveness of ammonium treatment indirectly.Keywords: Zeolite, NH+4, aquaculture, treatment.I. ĐẶT VẤN ĐỀAmmoniac là dạng khí độc trong ao nuôi thủysản, ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp lên sức khỏevật nuôi, ức chế sự sinh trưởng bình thường cũngnhư giảm khả năng chống bệnh của đối tượngnuôi… Từ đó làm ảnh hưởng đến tỉ lệ sống [4], năngsuất nuôi, hiệu quả kinh tế và tăng chi phí đầu tư [7].Ở dạng ion, NH4+ là một chỉ thị ô nhiễm môi trườngvà phì dưỡng của thủy vực. Chính vì vậy, quảnlý ammoniac trong ao nuôi và giảm thiểu lượngammoniac thải ra môi trường đang được quan tâm.Tuy nhiên, sự tồn tại của hai dạng khí và ion củaammonia trong môi trường phụ thuộc vào pH và1Khoa Nuôi trồng Thuỷ sản – Trường Đại học Nha Trang, Viện Hải dương học2 314 ❖ TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NHA TRANGnhiệt độ. Tại 25°C, khi pH = 7,25 thì hầu như 100 %lượng amoniac trong nước tồn tại ở dạng ion NH4+,còn khi pH = 11,25 thì amoniac gần như toàn bộnằm ở dạng trung hòa NH3, tức là amoniac [4].Trong ao nuôi trồng thủy sản, ammonia hìnhthành từ quá trình phân huỷ các hợp chất hữu cơnhư thức ăn dư thừa, phân bón, xác phiêu sinhđộng thực vật, chất bài tiết của sinh vật thủy sinh…Đặc biệt, càng về cuối vụ nuôi, hàm lượng tăng lênđáng kể, nhất là các khí độc, trong đó có ammonia,nếu như các biện pháp quản lý chất lượng ao nuôikhông tốt. Do đó, nhiều biện pháp xử lý ammoniatrong ao nuôi đã được nghiên cứu. Ammoniac cóTaïp chí Khoa hoïc - Coâng ngheä Thuûy saûnSoá 1/2012dụng sau 12 giờ thí nghiệm. Trong khi đó, các kếtquả nghiên cứu khác chỉ ra rằng khả năng hấp thụammoniac cực đại của zeolite sau khoảng 1-2 giờ,tùy thuộc vào nồng độ của ammoniac [3, 8]. Do đó,bài báo đánh giá khả năng hấp phụ của hai loạizeolite đối với NH3/NH4+ trong nước nuôi trồng hảisản, từ đó lựa chọn loại zoelite phù hợp cho môitrường nuôi ở Việt Nam.thể được xử lý bằng phương pháp sinh học, lý họchoặc hóa lý [8]. Trong đó, Zeolite có thể là phươngpháp xử lý có hiệu quả [8]. Zeolite là hỗn hợp củanhiều loại chất oxyt, với SiO2, Al2O3 chiếm phầnlớn. Bản chất của quá trình xử lý ammoniac củaZeolite là quá trình trao đổi ion và hấp phụ. Chínhvì vậy, bên cạnh các biện pháp xử lý ao nuôi, ngườinuôi thủy sản còn sử dụng Zeolite để quản lý lượngammoniac trong ao nuôi. Theo khuyến cáo của nhàsản xuất thì chu kỳ xử lý Zeolite trong ao nuôi tômlà 7 ngày. Tuy nhiên, vẫn chưa ...