Ý Tý là một xã vùng cao sát biên giới, thuộc huyện Bát Xát (Lào Cai), nằm ở độ cao trên 2.000 mét, tựa vào dãy núi Nhĩ Cù San có đỉnh cao tới 2.660 mét. Nơi đây gần như quanh năm mây mù bao phủ,.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khám phá Ý Tý - Lào CaiKhám phá Ý Tý - Lào CaiSơ lượcÝ Tý là một xã vùng cao sát biên giới, thuộc huyện Bát Xát (Lào Cai), nằm ởđộ cao trên 2.000 mét, tựa vào dãy núi Nh ĩ Cù San có đỉnh cao tới 2.660 mét.Nơi đây gần như quanh năm mây mù bao phủ, rất hiếm khi thấy được ánh nắngmặt trời soi đủ cả ngày. Bởi thế, nhiều người gọi Ý Tý là “vùng đất mù sương”.Vào ngày th ứ Bảy chợ phiên hàng tu ần rực rỡ sắc m àu thổ cẩm của các dân tộcMông, Dao, Giáy, Hà Nhì. Ảnh: Việt ThanhXã Ý Tý có 15 b ản với 4 dân tộc là Hà Nhì, Dao, Mông và người Kinh ở trungtâm xã; trong đó nhiều nhất là người Hà Nhì.Nơi ấy có những con đường ngoằn ngo èo vắt ngang núi, rồi mất hút trong ngútngàn màu xanh của cây rừng. Những ngôi nh à chìm khuất trong mây thoắt ẩn,thoắt hiện. Những vách núi sừng sững giữa trời. Đâu đó những thác nước trắngxóa từ trên cao đổ xuống đầy kiêu hãnh. Sự kỳ vĩ của thiên nhiên Ý Tý khiến aiđã từng đến và được ngập chìm giữa bao la, khoáng đạt và mênh mang đất trời,sẽ không thể quên được cảm xúc tuyệt vời này.Vẻ đẹp chỉ diễn ra trong khoảnh khắc. Có lúc, bất chợt từ phía ngọn núi xa xa,gió lại đem mây tới, duềnh lên, nối đất vào với trời xanh, xóa nhòa mọi ranhgiới. Có phải vì thế mà khi đặt chân đến Ý Tý, nhiều người cảm thấy như m ìnhđang bước vào một thế giới khác, giống như một giấc mơ cổ tích…Nếu lên Ý Tý vào ngày th ứ Bảy, du khách sẽ được hòa mình vào phiên chợ vănhóa với rực rỡ sắc m àu thổ cẩm của các dân tộc Mông, Dao, Giáy, Hà Nhì. Đôikhi còn có cả người Hán từ b ên kia biên giới cũng sang trao đổi mua bán hànghóa ở đây. Mỗi dân tộc một kiểu trang phục, một cách vấn khăn, một lối trangsức. Không lẫn vào nhau mà cùng nhau làm cho bức tranh Ý Tý trở nên đa sắcmàu.Tan chợ, các thiếu nữ miền sơn cước thường đứng ven đường hoặc ngồi trênnhững tảng đá cùng nhau nói chuyện, hong nắng và thêu thùa. Dưới thung lũngthấp thoáng những ngôi nh à trình tường xinh xắn, kiến trúc độc đáo của ngườiHà Nhì, người Mông ở Ý Tý. Với thiết kế h ình chữ nhật, nhà trình tường cómột cửa chính và “cửa tò vò” thông gió ở trên cao, không cửa sổ, nhưng mùađông rất ấm áp m à mùa hè lại mát mẻ. Tường nhà đư ợc nện bằng đất rất dày.Mái nhà được lợp bằng gỗ hoặc cỏ tranh, theo kiểu h ình tròn hoặc hình chóp.Việc thường ngày của phụ nữ Hà Nhì.Không ch ỉ gìn giữ những nét đặc sắc của cộng đồng các dân tộc, là nơi có khíhậu, cảnh quan núi rừng hùng vĩ, Ý Tý còn ẩn chứa nhiều tiềm năng trong pháttriển kinh tế, lao động sản xuất. Trong những khu rừng già Ý Tý, cây thảo quảtrở thành nguồn “vàng nâu” quý giá cho vùng đ ất n ày.Nơi đây, do nhiệt độ thư ờng dưới 20 độ C, có những dòng suối với nguồn nướctrong lành quanh năm nên còn là “vùng đ ất hứa” trong việc phát triển nuôi cácgiống cá nước lạnh từ xứ sở châu Âu như cá hồi vân, cá tầm… đ ã và đ ang trởthành đ ặc sản của vùng cao Bát Xát.Rừng nguyên sinh Ý Tý – Lào CaiBất cứ ai đến “phu” (bản) Dì Thàng, Chỏn Thẻn hay Lao Chải, Sín Chải củangười Hà Nhì đều muốn tham quan, chiêm ngưỡng cảnh quan hùng vĩ, kỳ bícủa “rừng treo Ý Tý”. Trên độ cao hơn 2.000m, bốn mùa chìm trong sương mù,rừng nguyên sinh Ý Tý có rất nhiều lo ài thực vật và động vật có tên trong Sáchđỏ Việt Nam, đang đư ợc người Hà Nhì bảo vệ nghiêm ngặt. Khu rừng nguyênsinh độc đáo n ày nằm giữa một thung lũng đá h ình vòng cung, rộng 8.000ha,trải d ài trên ba xã Ý Tý, Dền Sáng, Sảng Ma Sáo , xen lẫn rừng nhiệt đới và ánhiệt đới, nhiều tầng tán với một số loại thực, động vật đặc hữu như bách xanh,thông tre, cây vù hương một lá, rùa ba vạch, tê tê vàng, kỳ đà vân, sóc bay.Đứng ngắm khu rừng nguyên sinh tươi tốt giữa trùng điệp đồi cỏ tranh và đá taimèo, khoan khoái hít căng lồng ngực không khí trong lành, mát rượi, nh ìn bốnbề mới thấy làng Lao Chải ở vị trí thật đắc địa, nằm d ưới thung lũng, có dòngsuối nhỏ chảy qua, bao bọc chung quanh là những khu rừng nguyên sinh cònnguyên vẻ hoang sơ, mới thấy cách giữ rừng của người Hà Nhì thật hiệu quả.Đi trong rừng nguyên sinh Ý Tý như lạc vào một không gian khác hẳn, tĩnhlặng, hoang sơ và bí ẩn, chỉ có tiếng nước chảy róc rách, tiếng lá rừng xạc xàovà những ngọn gió phóng khoáng ru hồn người về miền cổ tích. Những cây cổthụ vút lên từ khe sâu, cheo leo trên những vách đá, thân xù xì ẩm mốc. Điềukỳ lạ là cây nào cũng có tán lá tròn úp trên đ ầu như những chiếc mũ b ê-rêkhổng lồ, trên cành thi nhau lòa xòa, vấn vương đủ loại phong lan rực rỡ sắcmầu. Bạt ngàn thảo quả xanh mướt dư ới tán rừng cổ thụ.Nơi đây còn có những con đ ường ngoằn ngoèo vắt ngang núi, rồi mất hút trongngút ngàn màu xanh của cây rừng. Những ngôi nhà chìm khu ất trong mây thoắtẩn, thoắt hiện. Những vách núi sừng sững giữa trời, đâu đó những thác nướctrắng xóa từ trên cao đổ xuống đầy kiêu hãnh. Sự kỳ vĩ của thiên nhiên Ý Týkhiến ai đó nếu từng đến và được ngập chìm giữa bao la, khoáng đạt, mênhmang và vĩ đại của đất trời, sẽ không thể qu ên được cảm xúc tuyệt vời n ày.Nếu lên Ý Tý vào ngày th ứ b ...