Khảo sát hệ sinh thái núi cao Fanxipăng trong vườn quốc gia Hoàng Liên và ý nghĩa du lịch sinh thái bền vững

Sự đa dạng hệ thống sinh thái ở Fanxipăng là kết quả của rất nhiều tác động tự nhiên (nhiệt đới, cận nhiệt đới và xích đạo). Nó tạo ra 1 sự cơ bản cho nền móng lich sử phát triển tự nhiên của Việt Nam và phục vụ cho các đối tượng kinh tế cùng đó, giữa những tác nhân tác động toàn diện vào du lịch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khảo sát hệ sinh thái núi cao Fanxipăng trong vườn quốc gia Hoàng Liên và ý nghĩa du lịch sinh thái bền vững Đỗ Trọng Dũng Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 91(03): 177 - 180 KHẢO SÁT HỆ SINH THÁI NÚI CAO FANXIPĂNG TRONG VƯỜN QUỐC GIA HOÀNG LIÊN VÀ Ý NGHĨA DU LỊCH SINH THÁI BỀN VỮNG Đỗ Trọng Dũng* Trường Đại học Sư phạm – ĐH Thái Nguyên TÓM TẮT Sự đa dạng hệ thống sinh thái ở Fanxipăng là kết quả của rất nhiều tác động tự nhiên (nhiệt đới, cận nhiệt đới và xích đạo). Nó tạo ra 1 sự cơ bản cho nền móng lich sử phát triển tự nhiên của Việt Nam và phục vụ cho các đối tượng kinh tế cùng đó, giữa những tác nhân tác động toàn diện vào du lịch Từ khóa: ĐẶT VẤN ĐỀ* Các hệ sinh thái (HST) núi cao Fanxipăng còn đang là vấn đề cần được nghiên cứu, nhưng theo các kết quả nghiên cứu của các nhà địa lý từ trước đến nay thì đều có một ý kiến thống nhất là: các hệ sinh thái vùng này còn mới mẻ và có sắc thái đặc trưng. Việc bảo vệ các hệ sinh thái núi cao Fanxipăng có một ý nghĩa đặc biệt cho việc phát triển du lịch sinh thái của Việt Nam. Vì vậy đánh giá vai trò hệ sinh thái vùng này để làm cơ sở khoa học cho du lịch sinh thái là hết sức cần thiết. Phương pháp nghiên cứu dựa trên quan điểm địa lý hệ thống và trên kết quả phân tích cơ sở phân hoá các hệ sinh thái núi cao Fanxipăng, các HST được đánh giá dưới mục đích du lịch sinh thái. CÁC HỆ SINH THÁI NÚI CAO FANXIPĂNG Theo các kết quả nghiên cứu trước đây và của tập thể các nhà nghiên cứu của Viện Địa lý hai năm 1995 và 1996 trên dãy núi cao Fanxipăng có các HST đặc trưng sau: Các hệ sinh thái nhiệt đới chân núi Đây là vành đai các hệ sinh thái nằm ở sườn Tây Nam dãy Fanxipăng phân bố trên độ cao < 1.700m gồm có các hệ sinh thái: Hệ sinh thái rừng hỗn giao cây lá rộng thường xanh sườn Tây Nam đai chân núi Fanxipăng * Tel: 0975 870 257, Email: dodungsptn@gmail.com Hệ sinh thái này đặc trưng bởi tuần hệ hỗn giao cây lá rộng thường xanh ẩm á nhiệt đới với ưu thế các cây họ Dẻ, Long não, Ngọc lan có cấu trúc 5 tầng: - Tầng I và tầng II ưu thế là các loài cây thuộc họ Dẻ. - Tầng II và III chủ yếu là các loài thuộc họ Long não, họ Thích và một số loài thuộc họ Chè, Hoa Hồng, Sau sau. - Tầng IV là tầng cây bụi phần lớn gồm các loài thuộc họ Cà phê, họ Dung, họ Chè, Viễn chí. - Tầng V là tầng cỏ quyết thuộc các họ Bạc hà, Hành, Gừng, Mạch môn, Cói, Hoà thảo… chủ yếu là các cây thân thảo mọc xen là các cây Dương xỉ, Quyết bá. Phụ tầng có một số loại dây leo. Giới động vật trong các hệ sinh thái này chủ yếu là các loài thuộc phân bố rộng như các loài thuộc họ Cu li, họ Khỉ, họ Chồn, họ Cầy, họ Mèo, các loài thuộc họ gậm nhấm. Chim có họ chim Trĩ, họ Đớp ruồi. Các loài bò sát gồm rắn lục, các loài ếch nhái như cóc nhà, ếch núi, ngoé, ếch tây… ở ranh giới trên có loài ếch trơn. Trong hệ sinh thái này mức độ đa dạng sinh học phong phú cả về thành phần loài và số lượng cá thể, các chỉ tiêu nhiệt đới ở mức mát hơi lạnh, đủ thừa ẩm, di chuyển vật chất chậm, song tốc độ phân huỷ, chuyển hoá vật chất khá mạnh, tốc độ tích luỹ, biến cải và phát triển vật chất sống nhanh. Tác động của con người in khá rõ nét trong hệ sinh thái này, đặc biệt có lửa rừng thường xuyên do đốt nương rẫy. 177 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn Đỗ Trọng Dũng Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ Hệ sinh thái rừng hỗn giao cây lá rộng cây lá kim ẩm á nhiệt đới chân núi tây Nam Fanxipăng Trong hệ này quần hệ sinh vật không sai khác so với hệ sinh thái trên song sự có mặt của số lượng khá lớn Pơ mu, Thông vàng (họ Kim giao). Giới động vật trong rừng có phong phú hơn về các loại gậm nhấm họ Sóc và một số loài chim. Hệ sinh thái phát triển trong điều kiện phân huỷ, cũng như tích luỹ, biến cải vật chất diễn ra với tốc độ nhanh hầu như quanh năm. Các hạn chế về thời tiết bất lợi xảy ra không thường xuyên. Hệ sinh thái trảng cây bụi thứ sinh sườn Tây Nam chân núi Fanxipăng Đây là quần hệ thứ sinh sau nương rẫy, khả năng phục hồi rừng rậm chậm do sử dụng quá mức của con người. Ưu thế ở đây là các loài thuộc họ Dâu tằm, họ Đơm nem, họ Cam, rải rác có các loài sim, mua, thành ngạnh, đỏ ngọn… Giới động vật nghèo nàn, chủ yếu là các loài gặm nhấm, bò sát nhỏ và một số loài chim nhỏ. Hệ sinh thái nương rẫy sườn Tây Nam chân núi Fanxipăng Đây là hệ sinh thái nông nghiệp trên sườn dốc không quá lớn chủ yếu là các nương lúa, ngô của đồng bào. Đây là khu vực đầu nguồn của suối Nậm Mít Noi. Như vậy, các chất hữu cơ của đất rất dễ bị xói mòn, rửa trôi xuống lưu vực. Các hệ sinh thái đai chuyển tiếp Đai này phân bố từ độ cao 4.500 - 2.000m ở sườn Đông Bắc và từ 1.700m - 2.400m ở sườn Tây Nam. Trong đai này thường gặp các họ thuộc cả ba yếu tố thực vật nhiệt đới, á nhiệt đới và ôn đới trên núi. Các hệ sinh thái sườn Đông Bắc Hệ sinh thái rừng hỗn giao cây lá rộng cây lá kim nhiệt đới á nhiệt đới sườn Đông Bắc Fanxipăng Hệ sinh thái dày đặc trưng bởi các quần hệ có tính đan xen xâm nhập lẫn nhau của các đại diện thuộc 3 hệ thực vật gồm các loài cây lá rộ ...