Khó khăn, thách thức và thành công của chương trình Lịch sử THPT mới

Bài viết bàn về việc đổi mới phương pháp đào tạo là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của công cuộc đổi mới giáo dục trong nhà trường. Bài viết đề cập đến những khó khăn, thách thức và thành công của chương trình lịch sử mới ở trường phổ thông. Việc đổi mới tốt hay không phụ thuộc vào ý thức, trách nhiệm và khả năng của đội ngũ giáo viên dạy Lịch sử ở các trường phổ thông. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khó khăn, thách thức và thành công của chương trình Lịch sử THPT mới KH KH‹N, THCH THÙC V€ TH€NH CÆNG CÕA CH×ÌNG TRœNH LÀCH SÛ THPT MÎI Vô Thà Ngåc Anh Vi»n Chi¸n l÷ñc v Ch÷ìng tr¼nh gi¡o döc1. °t v§n ·Ch÷ìng tr¼nh gi¡o döc phê thæng mîi mæn làch sû ÷ñc x¥y düng theo tinh th¦n v y¶uc¦u cõa Nghà quy¸t 40/2000-QH10 [1] - ái häi ÷ñc triºn khai thüc hi»n mët c¡ch çngbë tø möc ti¶u, nëi dung cho ¸n ph÷ìng ph¡p, ph÷ìng ti»n v c¡ch thùc ¡nh gi¡ k¸tqu£ håc tªp, °c bi»t l ph÷ìng ph¡p d¤y håc (PPDH). Thüc t¸ qu¡ tr¼nh triºn khai th½ iºm tø n«m håc 2003 - 2004 cho th§y tuy»t ¤i asè ng÷íi d¥n kº c£ mët sè lîn c¡n bë gi¡o döc v gi¡o vi¶n ch÷a nm ÷ñc möc ti¶u chõy¸u cõa vi»c êi mîi d¤y håc c¡c mæn håc nâi chung v mæn làch sû nâi ri¶ng. Hå ngh¾r¬ng vi»c êi mîi d¤y håc phê thæng l¦n ny v¨n l êi mîi nëi dung ch÷ìng tr¼nh v s¡chgi¡o khoa, ch÷a th§y rã r¬ng möc ti¶u chõ y¸u cõa vi»c êi mîi d¤y håc phê thæng l vi»cchuyºn tø trång t¥m truy·n thö ki¸n thùc sang trång t¥m coi trång vi»c r±n luy»n c¡c k¾n«ng sèng, °c bi»t l c¡c k¾ n«ng vªn döng, li¶n h» ki¸n thùc ¢ håc vo vi»c gi£i quy¸tc¡c v§n · cõa thüc ti¹n. . . ¥y khæng ph£i l þ muèn chõ quan cõa c¡c nh nghi¶n cùugi¡o döc m ch½nh l y¶u c¦u c§p b¡ch cõa sü nghi»p cæng nghi»p hâa v hi»n ¤i hâa§t n÷îc, y¶u c¦u ny ¢ ÷ñc qu¡n tri»t trong c¡c nghà quy¸t cõa £ng v Quèc hëi:Ph÷ìng ph¡p gi¡o döc phê thæng ph£i ph¡t huy t½nh t½ch cüc, tü gi¡c, chõ ëng, s¡ng t¤ocõa håc sinh; phò hñp vîi °c iºm tøng lîp håc, mæn håc; bçi d÷ïng ph÷ìng ph¡p tühåc, kh£ n«ng lm vi»c theo nhâm; r±n luy»n k¾ n«ng vªn döng ki¸n thùc vo thüc ti¹n;t¡c ëng ¸n t¼nh c£m, em l¤i ni·m vui, hùng thó håc tªp cho håc sinh (Luªt Gi¡o döc)[2]. ¥y ch½nh l cì sð ph¡p l½ cõa y¶u c¦u êi mîi PPDH trong nh tr÷íng phê thængcho t§t c£ måi tr÷íng håc, måi gi¡o vi¶n. çng thíi, y¶u c¦u â cán l ành h÷îng quantrång, mang þ ngh¾a kh¡i qu¡t, thº hi»n möc ½ch, nëi dung êi mîi PPDH. Khæng nhúngth¸ ¥y l¤i cán l xu th¸ ph¡t triºn trong vi»c d¤y håc phê thæng cõa nhi·u n÷îc tr¶n th¸giîi.2. Nëi dung nghi¶n cùuêi mîi PPDH trong nh tr÷íng phê thæng nâi chung v mæn làch sû ð tr÷íng THPT nâiri¶ng nh÷ ¢ n¶u ð tr¶n khæng ph£i l mët mong muèn chõ quan hay phong tro qu¦nchóng vîi sü tü nguy»n ho°c khæng. ¥y l mët y¶u c¦u kh¡ch quan, c§p thi¸t câ cì sðph¡p l½, cì sð l½ luªn v thüc ti¹n èi vîi måi tr÷íng THPT v måi gi¡o vi¶n. Tuy hi»n nay, trong nhi·u tr÷íng THPT ¢ xu§t hi»n ngy cng nhi·u ti¸t d¤y tètcõa gi¡o vi¶n giäi theo h÷îng tê chùc cho håc sinh ho¤t ëng t½ch cüc, tü lüc chi¸m l¾nhtri thùc mîi nh÷ng chõ y¸u mîi ch¿ døng l¤i trong c¡c ñt thao gi£ng, thi d¤y giäi. Nh¼nchung, PPDH làch sû v¨n chªm bi¸n êi. Kiºu d¤y håc phê bi¸n v¨n l gi¡o vi¶n truy·n 1thö nhúng nëi dung ÷ñc tr¼nh by trong s¡ch gi¡o khoa, håc sinh nghe v ghi ch²p. Câkh¡c ch«ng l ð mùc ë truy·n thö h§p d¨n hay t´ nh¤t, sinh ëng hay khæ khan, câ sûdöng ç dòng trüc quan hay khæng ho°c xen vo l nhi·u hay ½t c¥u häi. Nhúng nguy¶n nh¥n th÷íng ÷ñc n¶u ra l: - Håc sinh v¨n quen lèi håc thö ëng, g¥y khâ kh«n cho vi»c ¡p döng lèi d¤y ph¡thuy t½nh t½ch cüc, chõ ëng. Mët bë phªn khæng ½t håc sinh câ tr¼nh ë y¸u k²m, nëi dungd¤y håc l¤i câ ph¦n n°ng n·, v¼ vªy khæng õ thíi gian º d¤y håc theo y¶u c¦u êi mîiPPDH. - Nhi·u gi¡o vi¶n cán lóng tóng, thi¸u nhúng m¨u cö thº º nghi¶n cùu, håc tªp vthu thªp kinh nghi»m trong êi mîi PPDH. - Vi»c kiºm tra, thi cû v¨n theo lèi cô, ch÷a khuy¸n kh½ch c¡ch håc thæng minh, s¡ngt¤o cõa håc trá, khæng thüc hi»n ÷ñc vai trá án b©y trong êi mîi PPDH. - Ph÷ìng ti»n, thi¸t bà d¤y håc ð tr÷íng phê thæng cán qu¡ ngh±o nn, khæng thuªnlñi cho vi»c c£i ti¸n v êi mîi PPDH. - íi sèng gi¡o vi¶n, tuy ¢ ÷ñc c£i thi»n nhi·u, nh÷ng v¨n cán khâ kh«n, ch÷a thºth÷íng xuy¶n tªp trung vo êi mîi PPDH. - C¡c tr÷íng s÷ ph¤m ch÷a êi mîi ÷ñc v· c«n b£n ph÷ìng ph¡p o t¤o ngh· chogi¡o sinh. - C¡c cì quan nghi¶n cùu ch÷a câ nhúng cæng tr¼nh nghi¶n cùu, vøa câ thº £m b£ocì sð l½ luªn, vøa gi£i quy¸t ÷ñc vi»c ch¿ d¨n cho gi¡o vi¶n d¤y håc theo h÷îng t½ch cüc. Cán câ thº n¶u nhi·u nguy¶n nh¥n kh¡c, ¡ng chó þ l nhi·u gi¡o vi¶n ch÷a nhªnthùc ÷ñc mët c¡ch rã rng, s¥u sc þ ngh¾a v sü c¦n thi¸t cõa vi»c êi mîi PPDH nh¬mthüc hi»n möc ti¶u o t¤o lîp ng÷íi mîi, n«ng ëng v s¡ng t¤o, phöc vö cæng nghi»phâa, hi»n ¤i hâa §t n÷îc. Ho°c câ thº nhi·u gi¡o vi¶n ¢ nhªn th§y t½nh c§p thi¸t cõavi»c êi mîi â song ch÷a tø bä ÷ñc thâi quen d¤y håc theo lèi truy·n thö ki¸n thùcs¡ch vð mët chi·u, t¤o n¶n lèi håc thö ëng, c¡ch suy ngh¾ khuæn m¨u, thi¸u s¡ng t¤o cõang÷íi håc. T½nh b£o thõ, th¡i ë ng¤i khâ công l nhúng c£n trð khæng nhä cho vi»c êimîi PPDH. Thüc tr¤ng ny công l mët l½ do buëc ph£i êi mîi PPDH mët c¡ch m¤nhm³, ...