Khóa luận tốt nghiệp ' Đặc điểm về nguồn gốc - ý nghĩa và giá trị phản ánh hiện thực của địa danh Quảng Ngãi '

Bất kì một địa danh nào khi ra đời cũng thực hiện hai chức năng cơ bản và quan trọng đó là chức năng định danh và chuyển tải ý nghĩa của con người gửi gắm trong đó. Địa danh ngoài chức năng là để gọi tên một đối tượng tồn tại trong thực tế khách quan, để phân biệt đối tượng này với đối tượng khác thì còn có nhiệm vụ thể hiện những ước mơ, nguyện vọng, là « tấm bia » phản ánh lịch sử, văn hóa, xã hội... của một vùng đất. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khóa luận tốt nghiệp “ Đặc điểm về nguồn gốc - ý nghĩa và giá trị phản ánh hiện thực của địa danh Quảng Ngãi “ Khóa luận tốt nghiệp “ Đặc điểm về nguồn gốc - ý nghĩa và giá trị phản ánh hiện thực của địa danh Quảng Ngãi “ MỤC LỤC DẪN NHẬP............................................................................................................. 3 1. Lí do chọn đề tài................................................................................................... 3 2. Lịch sử vấn đề....................................................................................................... 5 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu........................................................................ 7 4. Mục đích nghiên cứu............................................................................................. 7 5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................... 7 6. Kết cấu của đề tài.................................................................................................. 8 CHƯƠNG I. NHỮNG TIỀN ĐỀ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN......................... 9 1.1. Những tiền đề lí luận.......................................................................................... 9 1.2. Những tiền đề thực tiễn.................................................................................... 14 TIỂU KẾT............................................................................................................... 25 CHƯƠNG II. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO ĐỊA DANH QUẢNG NGÃI............... 26 2.1. Phương thức định danh.................................................................................... 26 2.1.1 Phương thức tự tạo................................................................................... 26 2.1.2 Phương thức chuyển hóa.......................................................................... 34 2.2. Đặc điểm cấu tạo dịa danh Quảng Ngãi........................................................... 39 2.2.1. Cấu tạo địa danh Quảng Ngãi.................................................................. 39 2.2.2. Vấn đề danh từ chung và thành tố chung trong địa danh Quảng Ngãi... 42 TIỂU KẾT............................................................................................................... 46 CHƯƠNG III. Đặc điểm về mặt chuyển biến của địa danh Quảng Ngãi......... 48 3.1. Nguyên nhân tồn tại hay mất đi của một địa danh........................................... 48 3.1.1. Nhóm nguyên nhân xã hội....................................................................... 48 3.1.2. Nhóm nguyên nhân ngôn ngữ.................................................................. 52 3.2. Đặc điểm chuyển biến của các loại địa danh..................................................... 53 TIỂU KẾT............................................................................................................... 71 CHƯƠNG IV. Đặc điểm về nguồn gốc- ý nghĩa và giá trị phản ánh hiện thực 72 4.1. Nguồn gốc- ý nghĩa của một số địa danh Quảng Ngãi..................................... 72 4.2. Giá trị phản ánh hiện thực của địa danh Quảng Ngãi....................................... 76 TIỂU KẾT............................................................................................................... 90 KẾT LUẬN............................................................................................................ 91 Bất kì một địa danh nào khi ra đời cũng thực hiện hai chức năng cơ bản và quan trọng đó là chức năng định danh và chuyển tải ý nghĩa của con người gửi gắm trong đó. Địa danh ngoài chức năng là để gọi tên một đối tượng tồn tại trong thực tế khách quan, để phân biệt đối tượng này với đối tượng khác thì còn có nhiệm vụ thể hiện những ước mơ, nguyện vọng, là « tấm bia » phản ánh lịch sử, văn hóa, xã hội... của một vùng đất. Do đó, việc tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa của địa danh là việc làm cần thiết cho nhiều khoa học như văn hóa học, lịch sử, địa lí, nhân học, ngôn ngữ học... Hơn nữa việc tìm hiểu giá trị phản ánh hiện thực của địa danh cũng là một công việc thú vị và đầy ý nghĩa. Bởi lẽ ngoài các địa danh được định danh một cách « trực quan » tức là ta dễ dàng nhận ra vì sao địa danh lại có tên ấy (như kiểu địa danh đặt theo tên cây cỏ, động vật có nhiều nơi ấy) thì còn một phần lớn những địa danh mà khi đi vào phân tích cụ thể ta mới rõ được nguồn gốc của sự ra đời địa danh ấy. Chính vì vậy nên, đi tìm hiểu nguồn gốc- ý nghĩa cũng như giá trị phản ánh hiện thực của địa danh chính là đi khơi dậy cái phần trầm tích ẩn sâu dưới lớp vỏ lộ thiên để thấy được giá trị đích thực của địa danh. Bên cạnh đó, khám phá ra những điều trên còn góp phần làm rõ lịch sử phát triển của ngôn ngữ dân tộc nói chung và ngôn ngữ địa phương nơi đang nghiên cứu nói riêng. 4.1. Nguồn gốc- ý nghĩa của một số địa danh Quảng Ngãi Thiên Ấn Núi Thiên Ấn nằm ở tả ngạn sông Trà Khúc, cách Quốc lộ 1 không xa và cận đường Quốc lộ 24B (Quán Cơm- Sa Kỳ) cách thị xã Quảng Ngãi 3,5km về hướng đông bắc, thuộc thị trấn Sơn Tịnh, thường được người xưa xem là « đệ nhất thắng cảnh » của tỉnh Quảng Ngãi. Núi Thiên Ấn (hay còn gọi tắt là núi Ấn) cao 106m, dáng núi hình thang cân, nhìn từ phía hữu ngạn sông Trà, tựa như chiếc ấn của trời cao niêm xuống dòng sông. Vì vậy người xưa gọi đây là « Thiên Ấn niêm hà » (ấn trời đóng trên sông) với niềm tin đây là một ngọn núi thiêng chi phối lịch sử và con người Quảng Ngãi. Long Đầu Long Đầu hay Đầu Rồng là tên một ngọn núi nằm sát đường Thiên Lý Bắc – Nam xưa kia và là Quốc lộ 1 ngày nay. Núi thuộc làng Phú Nhơn, nay thuộc thị trấn Sơn Tịnh, huyện Sơn Tịnh, ở bờ bắc sông Trà, ngay tại đầu cầu Trà Khúc. Thật ra ngọn núi này chỉ là đoạn cuối của một dãy núi thấp kéo dài từ làng Tham Hội huyện Bình Sơn ở phía đông bắc chạy theo hướng tây nam, đụng vào vực sông Trà Khúc. Hình núi chạy dài khuất khúc, chân núi choải ...