Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng hệ miễn dịch nhân tạo cho lọc thư rác - Lương Văn Lâm

Chương 1 tổng quan về thư điện tử và thư rác, chương 2 tổng quan về hệ miễn dịch sinh học và hệ miễn dịch nhân tạo, chương 3 xây dựng chương trình lọc thư rác là những nội dung chính trong 3 chương của khóa luận tốt nghiệp 'Ứng dụng hệ miễn dịch nhân tạo cho lọc thư rác'. Mời các bạn cùng tham khảo để có thêm tài liệu phục vụ nhu cầu học tập và nghiên cứu.

 

 

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khóa luận tốt nghiệp: Ứng dụng hệ miễn dịch nhân tạo cho lọc thư rác - Lương Văn Lâm 1 LỜI CẢM ƠN Để  hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, em xin bày tỏ  lòng biết  ơn sâu sắc tới   thầy giáo Ths. Nguyễn Văn Trường – Giảng viên Tin học, khoa Toán, Trường Đại học  Sư Phạm – Đại học Thái Nguyên, đã định hướng ý tưởng, tận tình giúp đỡ, chỉ  bảo em   trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Em xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu nhà trường, Ban chủ nhiệm khoa Toán  cùng toàn thể các thầy, cô giáo trong khoa đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em thực hiện  luận văn. Bên cạnh đó, em xin gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và những người thân đã  động viên giúp đỡ em trong suốt quá trình làm luận văn. Trong quá trình tiến hành làm luận văn do chưa có nhiều kinh nghiệm nên không  tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Vì vậy em rất mong nhận được sự góp ý của các   thầy cô và các bạn sinh viên để luận văn được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn!                                Thái Nguyên, tháng 04 năm 2015                                    Sinh viên Lương Văn Lâm 2 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT, KÝ HIỆU Viết tắt, ký hiệu Viết đầy đủ, ý nghĩa HMD Hệ miễn dịch. Negative Selection Algorithm ­ Thuật toán chọn lọc tiêu  NSA cực (âm tính) SMTP Simple Mail Transfer Protocol. WEKA Waikato Environment for Knowledge Analysis. HTML HyperText Markup Language. IBM International Business Machines. TP Số lượng email spam kết luận đúng. TN Số lượng email thường kết luận đúng. FP Số lượng email thường kết luận sai thành spam. FN Số lượng email spam kết luận sai thành thường. Acc Độ chính xác tổng thể. DR Tỉ lệ phát hiện. FPR Tỉ lệ dương tính giả. 3 DANH MỤC HÌNH VẼ DANH MỤC CÁC BẢNG MỤC LỤC Trang bìa phụ………………………………………………………………………………..1 Lời   cảm  ơn………………………………………………………………………..................2 4 MỞ ĐẦU Thư  điện tử  (email) đã và đang là một trong những phương tiện, công cụ  gửi   nhận thông tin được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới. Sự phát triển của thư  điện tử  gắn liền với sự phát triển của ngành khoa học công nghệ thông tin. Thư  rác (spam) là những thư  điện tử  được gửi một cách tự  động tới tài khoản   (hộp thư) của người dùng với những nội dung không mong đợi, không muốn nhận,  không phù hợp hoặc nội dung thư không liên quan tới người nhận. Sự xuất hiện của thư  rác gây ra phiền phức, mất thời gian cho người sử dụng bên cạnh đó nó cũng làm cho  đường truyền Internet trở nên chậm hơn do số lượng thư rác gửi đi trong một thời điểm  là rất nhiều, thư  rác cũng là một trong những công cụ  phát tán virus máy tính gây ra  nhiều hậu quả khó lường về nhiều mặt. Để phòng ngừa và ngăn chặn thư rác, nhiều phương pháp đã được sử dụng tạo ra  nhiều phần mềm lọc thư  rác, một trong những phương pháp mới   đã và  đang được  nghiên cứu phát triển là  ứng dụng HMD nhân tạo (Artificial immune system ­ AIS) – là   phương pháp dựa trên nguyên lý, chức năng, mô hình hoạt động của HMD sinh học  ở  người, với kĩ thuật “học máy” mang lại hiệu quả tương đối cao.  Với kĩ thuật này các thư  điện tử  thông thường hoặc thư  rác sẽ  được “học” hay  “huấn luyện” tạo thành cơ sở dữ liệu để phát hiện các thư rác. Vấn đề đặt ra là cần cải   thiện hiệu quả của quá trình học máy, cũng như quá trình nhận dạng và loại bỏ thư rác. Vì vậy, tôi quyết định lựa chọn nội dung nghiên cứu trong khóa luận của mình là:  “Ứng dụng hệ miễn dịch nhân tạo cho lọc thư rác”. I. Mục tiêu nghiên cứu Bước đầu tìm hiểu hệ miễn dịch nhân tạo và áp dụng nó cho bài toán lọc thư rác. II. Nhiệm vụ nghiên cứu ­ Nghiên cứu lịch sử phát triển của thư điện tử, những lợi ích và mặt hạn chế mà  thư điện tử mang lại. 5 ­ Nghiên cứu về  thư  rác: quá trình phát triển, cấu trúc, tác hại của chúng… Tìm  hiểu nội dung các phương pháp ngăn chặn thư  rác,  ưu – nhược điểm của các phương   pháp. ­ Tìm hiểu nội dung hệ miễn dịch nhân tạo, một số thuật toán trong hệ miễn dịch   nhân tạo. ­ Xây dựng chương trình áp dụng một thuật toán của hệ miễn dịch nhân tạo cho  lọc thư rác. III. Phương pháp nghiên cứu ­  Nghiên cứu tài liệu: sách, luận văn, một số  đề  tài nghiên cứu cùng lĩnh vực,  những bài báo, diễn đàn chuyên về thư điện tử và hệ miễn dịch nhân tạo. ­ Tham khảo ý kiến thầy giáo hướng dẫn, các bạn sinh viên cùng chuyên ngành. ­ Thử nghiệm cài đặt chương trình và so sánh hiệu quả của chương trình với một  số phương pháp khác (trên WEKA) về khả năng phát hiện đúng và tỉ lệ lỗi. IV. Cấu trúc của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề tài có 03 chương: ­ Chương 1. Tìm hiểu tổng quan về thư điện tử và thư rác. ­ Chương 2. Tìm hiểu tổng quan nội dung hệ miễn dịch sinh học và hệ miễn dịch  nhân tạo. ­ Chương 3. Xây dựng chương trình lọc thư rác áp dụng hệ miễn dịch nhân tạo. 6 CHƯƠNG 1  TỔNG QUAN VỀ THƯ ĐIỆN TỬ VÀ THƯ RÁC Chương này trình bày tổng quan về lịch sử phát triển, khái niệm, lợi ích của thư   điện tử, cấu trúc chung và các giao thức gửi – nhận thư điện tử. 1.1. Tổng quan về thư điện tử 1.1.1. Lịch sử ...