Không gian văn hóa làng cổ Lộc Yên, Quảng Nam

Để hiểu thêm giá trị độc đáo của làng xưa vùng trung du xứ Quảng này, bài viết "Không gian văn hóa làng cổ Lộc Yên, Quảng Nam" xin đóng góp vài suy nghĩ về việc hình thành không gian của người xưa khi chọn nơi đây thành lập làng. Để biết thêm về nội dung chi tiết, mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Không gian văn hóa làng cổ Lộc Yên, Quảng NamV A N HOA NGHE THUAT TROMC MIIPCKHONG GIAN VAN HOALANG CO LOG YEN, QUANG NAMNGUYfeN THirONG HYLTS: Da cd nhieu bai bao viet ve ngdi lang cd Ldc Yen (xa Tien Canh, Tien PhUdc, Quang Nam)nhung chu yeu gidi thieu ve ngdi nha cd dep nhat nam tren gd dd1 ma dng Ngd Dinh Diem da tirngmua hai lan ma khdng dUdc, do chu nhan khdng mudn ban... De hieu them gia trj ddc dao cualang xua vung trung du xu Quang nay, bai viet dudi day ddng gdp vai suy nghi ve viec hinh thanhkhdng gian cua ngudi xda khi chgn noi day de thanh lap lang. Phai ndi them, khdng gian kientrue lang Ldc Yen la mdt khdng gian van hda nha cd trung du tieu bieu cua tinh Quang Nam.ang thi phai cd nha. Nha cd cd gia tridac trung rieng, tuy nhien thudngluon dugc ngudi xua xay dung trongmot khong gian tuong iing vdi gii tri ciia nd. Vavi vay, viec bao tdn nha cd phai bit diu tir vieckhoi phue khong chi kien true ma phii chiitrgng den khong gian xung quanh nd.Noi den van minh a la noi den nep a, nhuvay tu su chgn lge vi trf dung nha den loai nhava kieu thiic nhi phai phii hgp vdi eanh quan,dia ly vung ma minh sinh sdng. Cac cu dan Vietttr miln Bie vao Quang Nam, den Tien Phudemugn hon so vdi eic huyen d ddng bing nhuTam Ky, Thang Binh, Dien Ban... Vi thi, bingnhimg trii nghiem cua ngudi di trudc cong vditri thirc ciia ngudi dia phuang (tri thiic ban dia)ma khi dung nha lam noi trii in, ngudi ta phaidua vio phong thiiy (ddi nui, khe nudc), khaithac nguyen vat lieu xay dung tai chd, chii yeuli thao mgc (may tre, gd) eiing vdi dit da, dllam nen cic kieu thiic, kit ciu bin vimg phiihgp khf hau cua viing trung du: mua nhilu,ning ndng va do am cao... Tien Phude ndichung la vung ban son dia, chd cao la gd, ddi,vimg triing thip Ii thung lung vdi sudi, khe.Lang nay each ling kia thudng la nhimg dayddi va gidi han chu vi ciia lang bdi phin ddi baoquanh cd thung lung ben trong.LmSd 322Thang 4-2011Lang Ldc Yen vdi cinh quan vdn cd cuaminh, mac dii trai qua sir biln thien thay ddiciia thien nhien ciing nhu su hiiy diet ciia chilntranh, nhung den nay, qua nhilu the he sinhsdng, vin ludn dugc gin giii tran trgng bdingudi di sau. Lge Yen vin cdn nguyen net depthien nhien ban diu. Khi den tham Lge Yen, rainhilu khach thap phuang dlu ddng y rang,canh quan d day dac trung cho vimg trung duciia ca huyen Tien Phude. Cii ten Tien Canh dachirng minh vl cii ly ma ngudi xua dat ten choxa, trong dd cd ling Lge Yen.Chi cd mdt con dudng din vao ling, udnluon sit mep ciia rugng liia hai ben. Con dudngchfnh niy cd doan dudng nhu la dudng trungtam d giiia thung IQng chia cit ro net hai phindit lang vdi day go ddi d hai ben. Vao ling, bentay trai li Go Tron, tay phai la Gd Ngang, cackhe nudc dim rugng thap la Vung Trau. De didang tiep can khdng gian mang chilu sau cuaviing smh thai ban son dia ma con ngudi cualang hang ngiy hit thd, khong gian sdng, motmoi trudng xanh dep thim dam tinh tha malang Loc Yen con giii dugc, toi tam chia viingsinh thai nay thinh ba khong gian theo thit tutilp can tir ngoai vao trong.Khong gian san xuaiViing niy nim d giiia thung IQng, d dayVAN HOA CO TRUYENkhdng gian hep bi chia cit bdi khe nudc, bdchin ben canh nhirng rugng liia, cay mau bacthang cao din va cham dut d chan ddi. Vao muahe khd han, nhung ngudn nudc tir cic khe da,ngudn maeh tir ddi da d hai ben va tren caothim thau xudng dii de cho nong dan cd the tieptuc canh tic. Ve mua mua IU, nudc tir cic khesudi chinh cung nhu tren go cao chay xudngddn vao giira thung lung nen ngudi lang thudngdu phdng de cay trdng khong bi lu cudn troi,dit d tren ddi khong bi Id, chudi chay. Nhd bienphap, ky thuat ngan bd bae thang, hudng ddngchay bing each be bd vdi da thien nhien khaithic tai ehd ma nude dugc giU de canh ticquanh nam, tang them dien tich canh tic dthung lung hep niy.Trong khong gian san xuit dac trung cuaviing gd ddi, rugng bac thang, vdi ddng nudcluon chuyen dich da mang din cho ngudi khichlin chii mot cim giie sinh soi, no dii vi ci suyen tinh thanh binh ciia viing ddi. Miia xuanLoc Yen, khong gian ddi, gd tran ngap ehdi nonI6c bile; miia ha, miia thu vudn rgp mat bdngcau, Idn bon, thanh tri... vi nhimg chilu ningxuyen ddi Iam lip lanh, dng mugt tren nhiingtin cay va vang them mau liia chfn dudi rugngsau... Vao miia nudc chay, dgng vat thiiy sinhboi lgi ben dudi khe nudc chuyen dich lien tuctir cao xudng thap, tao nen tieng rdc rich muonthud, lim khong gian noi day them net sinhdgng, luan ehuyen vdn cd cua thien nhien.Khong gian thien nhien - moi trudng sdngQua khdi nhiing bd rugng bac thang hudnglen Gd Ddi, noi day la khong gian sdng mavudn ddi vdi cay li, bd da, ngo da tao nen trongkhong gian vdi mau xanh ciia cay vudn bao phulam cho mii ngdi nau dd ciia nhung ngdi nhi cdndi bat len, tang them siic quyen ru vi su im apeua miia dong, sir mit linh ciia miia ha. Dactrung ciia viec bd trf mat bing ...