Khu kinh tế mở Chu Lai và sự phát triển nông thôn: Phòng thí nghiệm cho đổi mới thể chế và chính sách của một nền ké hoạch hóa tập trung

Báo cáo này tranh luận rằng các quan chức địa phương đã đầu tư quá nhiều thời gian và tiền bạc để cố gắng thu hút các nhà đầu tư nước ngoài thay vì tập trung vào khu vực tư nhân trong nước. Mặc dù đầu tư nước ngoài là đáng mong đợi nhưng tỉnh Quảng Nam chắc chắn trở thành một trung tâm kinh doanh trong nước hơn là một nơi sản xuất cho các công ty đa quốc gia lớn
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khu kinh tế mở Chu Lai và sự phát triển nông thôn: Phòng thí nghiệm cho đổi mới thể chế và chính sách của một nền ké hoạch hóa tập trung Khu Kinh tÕ më Chu Lai vµ Sù ph¸t triÓn n«ng th«n: Phßng thÝ nghiÖm cho ®æi míi thÓ chÕ vµ chÝnh s¸ch cña mét nÒn kÕ ho¹ch hãa tËp trung Eli Mazur David Dapice Vò Thµnh Tù Anh Th¸ng 11 n¨m 2006 Lêi nãi ®Çu ViÖt Nam vÉn lµ n­íc mµ vïng n«ng th«n chiÕm chñ yÕu, vµ do ®ã viÖc t¹o ra viÖc lµm tèt vµ æn ®Þnh ë khu vùc n«ng th«n lµ mét ­u tiªn chÝnh s¸ch chÝnh. C¸c khu chÕ xuÊt lµ mét trong nh÷ng c«ng cô ®­îc sö dông ë ViÖt Nam vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn kh¸c ®Ó t¹o sù t¨ng tr­ëng viÖc lµm ë ngoµi c¸c thµnh phè lín. Nh÷ng khu chÕ xuÊt nµy kÕt hîp c¬ së h¹ tÇng tèt víi c¸c ­u ®·i kh¸c ®Ó thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ ®Õn nh÷ng n¬i mµ hä sÏ kh«ng bao giê quan t©m ®Õn nÕu kh«ng cã khu chÕ xuÊt. B¸o c¸o nµy nghiªn cøu kinh nghiÖm cña Khu kinh tÕ më Chu Lai ë tØnh Qu¶ng Nam ®Ó rót ra mét sè bµi häc vÒ viÖc sö dông c¸c khu chÕ xuÊt nh­ mét c«ng cô chÝnh s¸ch nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña n«ng th«n. B¸o c¸o nµy tranh luËn r»ng c¸c quan chøc ®Þa ph­¬ng ®· ®Çu t­ qu¸ nhiÒu thêi gian vµ tiÒn b¹c ®Ó cè g¾ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi thay v× tËp trung vµo khu vùc t­ nh©n trong n­íc. MÆc dï ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ ®¸ng mong ®îi nh­ng tØnh Qu¶ng Nam ch¾c ch¾n trë thµnh mét trung t©m kinh doanh trong n­íc h¬n lµ mét n¬i s¶n xuÊt cho c¸c c«ng ty ®a quèc gia lín. ChÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng nªn tËp trung vµo nhiÖm vô quan träng gióp khu vùc t­ nh©n trong n­íc tiÕp cËn hîp ph¸p ®­îc víi vèn vµ ®Êt ®ai ë møc chÝ phÝ phï hîp. Ngoµi ra, c¸c t¸c gi¶ còng ®Ò xuÊt viÖc ph©n quyÒn h¬n n÷a cho chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó Chu Lai cã thÓ tham gia vµo nh÷ng cuéc thö nghiÖm chÝnh s¸ch mµ kh«ng cÇn cã sù th«ng qua tõ tr­íc cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn trung ­¬ng. Nh÷ng ph¸t kiÕn cña b¸o c¸o phï hîp kh«ng chØ víi Khu Kinh tÕ më Chu Lai vµ tØnh Qu¶ng Nam mµ c¶ víi c¸c khu chÕ xuÊt ë vïng n«ng th«n kh¸c cña ViÖt Nam. MÆc dï quan ®iÓm ®­îc ®­a ra trong b¸o c¸o kh«ng nhÊt thiÕt ph¶n ¸nh quan ®iÓm chÝnh thøc cña UNDP, chóng t«i hy väng r»ng nh÷ng ®Ò xuÊt ®­îc ®­a ra trong b¸o c¸o sÏ khuyÕn khÝch sù th¶o luËn vµ tranh luËn cña c¸c nhµ nghiªn cøu vµ c¸c nhµ lËp chÝnh s¸ch. Chóng t«i xin nh©n c¬ héi nµy c¸m ¬n nhãm nghiªn cøu cho ph©n tÝch s©u s¾c vµ nh÷ng ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch x©y dùng cña hä. Chóng t«i hy väng b¸o c¸o nµy sÏ khuyÕn khÝch c¸c nhµ nghiªn cøu kh¸c nghiªn cøu nhiÒu h¬n n÷a vÒ vai trß cña c¸c khu chÕ xuÊt trong viÖc t¹o viÖc lµm, t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ gi¶m nghÌo ë vïng n«ng th«n ViÖt Nam. Setsuko Yamazaki Gi¸m ®èc quèc gia Ch­¬ng tr×nh Ph¸t triÓn Liªn Hîp Quèc Lêi c¸m ¬n B¸o c¸o nµy do Ch­¬ng tr×nh Gi¶ng d¹y Kinh tÕ Fulbright (FETP) t¹i Thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Tr­êng Qu¶n lý Nhµ n­íc Kennedy cña §¹i häc Harvard thùc hiÖn víi sù tµi trî cña Ch­¬ng tr×nh Ph¸t triÓn Liªn Hîp Quèc (UNDP) trong Dù ¸n sè 5088790-01 nhan ®Ò “C¸c b¸o c¸o th¶o luËn cña UNDP – ViÖt Nam vÒ nh÷ng Chñ ®Ò liªn quan ®Õn ph©n cÊp vµ hiÖu qu¶ kinh tՔ. Nhãm nghiªn cøu gåm: Eli Mazur, Ch­¬ng tr×nh Gi¶ng d¹y Kinh tÕ Fulbright David Dapice, Ch­¬ng tr×nh ViÖt Nam, §¹i häc Harvard Vò Thµnh Tù Anh, Ch­¬ng tr×nh Gi¶ng d¹y Kinh tÕ Fulbright Chóng t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì v« cïng quý b¸u cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng tØnh Qu¶ng Nam trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn b¸o c¸o nµy. Chóng t«i xin c¶m ¬n c¸c «ng Huúnh ThÕ Du, c« NguyÔn Mü Xu©n, «ng Tr­¬ng SÜ Anh, «ng Bïi V¨n, vµ «ng Ph¹m Anh TuÊn vÒ nh÷ng gãp ý quý b¸u cho b¶n b¸o c¸o. Chóng t«i ch©n thµnh ghi nhËn nh÷ng nhËn xÐt s©u s¾c cña ng­êi ph¶n biÖn cña b¸o c¸o nµy – ¤ng TrÇn Quèc Trung – Nhµ Kinh tÕ häc, Vô C«ng NghiÖp, Bé KÕ Ho¹ch vµ §Çu T­. Tuy nhiªn, nhãm nghiªn cøu xin nhËn mäi tr¸ch nhiÖm vÒ néi dung cña b¸o c¸o nµy. Môc lôc Tãm t¾t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 Giíi thiÖu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 I. Bèi c¶nh cña Chu Lai: ThÝ ®iÓm t¹i ®Þa ph­¬ng vµ Nh÷ng c¶i c¸ch chÝnh s¸ch cña Quèc gia . . . . . . . .9 A. Vai trß cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh chÝnh s¸ch §æi míi . . . . . . . . . . . . . . . .10 B. C¸c khu c«ng nghiÖp víi t­ c¸ch lµ nh÷ng v­ên ­¬m cho c¶i c¸ch chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ . . . . . . . . . .11 C. Ph¸t triÓn n«ng th«n vµ c¸c khu c«ng nghiÖp trong thËp niªn 1990 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 II. Khu kinh tÕ më Chu Lai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 A. C¸c c¬ së chÝnh s¸ch h×nh thµnh Chu Lai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 B. KiÕn tróc ph¸p lý cña Chu Lai . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 III. §¸nh gi¸ sù ph¸t triÓn cña Chu Lai trong 3 n¨m qua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 B. Ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng: Mét c¶ng trung chuyÓn quèc tÕ t¹i Qu¶ng Nam? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 C. §Çu t­ nguån nh©n lùc: tr­êng §¹i häc hay Trung häc? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 D. ChÝnh s¸ch c«ng nghiÖp: Ph¸t triÓn c¸c khu nghØ m¸t b·i biÓn hay c«ng nghiÖp nÆng? . . . . . . . . . . . .33 E. KÕ ho¹ch x©y dùng mét “vïng trong vïng” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...