kiến thức nhãn khoa - Ung thư biểu mô tế bào đáy

Ung thư biểu mô tế bào đáy: Nhận biết và xử tríUng thư biểu mô tế bào đáy thường thấy ở các vùng da hở, tiếp xúc với ánh sáng mặt trời như ở mặt, chân, tay… Ung thư biểu mô tế bào đáy ở mi mắt thường biểu hiện dưới dạng một cục nổi gồ lên, bề mặt óng ánh và có các mạch máu nhỏ bị giãn ngoằn ngoèo hoặc như một vết loét “gặm nhấm” hình bản đồ bờ gồ cao, lõm sâu ở giữa, tồn tại dai dẳng, khó liền và có nhiều sắc tố nâu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
kiến thức nhãn khoa - Ung thư biểu mô tế bào đáyUng thư biểu mô tế bào đáy: Nhận biết và xử tríUng thư biểu mô tế bào đáy thường thấy ở các vùng da hở, tiếp xúc với ánh sángmặt trời như ở mặt, chân, tay…Ung thư biểu mô tế bào đáy ở mi mắt thường biểu hiện dưới dạng một cục nổi gồlên, bề mặt óng ánh và có các mạch máu nhỏ bị giãn ngoằn ngoèo hoặc như mộtvết loét “gặm nhấm” hình bản đồ bờ gồ cao, lõm sâu ở giữa, tồn tại dai dẳng, khóliền và có nhiều sắc tố nâu đen giống như ung thư hắc tố. Đôi khi u xuất hiện dướidạng một vùng da bị kích thích hoặc da mi cứng như tờ bìa, da bóng hay da đổimàu thành màu trắng hay vàng giống như vết sẹo...Ở mi mắt, ung thư biểu mô tế bào đáy là một trong hai loại ung thư mi hay gặpnhất và chủ yếu gặp ở mi dưới, ở người già hoặc trung niên.Bệnh thường tiến triển chậm và hiếm khi lan sang các bộ phận khác của cơ thể, dođó có thể được chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.Nguyên nhân:Tiếp xúc với tia cực tím trong ánh nắng mặt trời là yếu tố nguy cơ cao nhất gâyung thư biểu mô tế bào đáy nên những người hay làm việc ngoài trời như nôngdân, ngư phủ, người làm muối, vận động viên chơi các môn thể thao ngoài trời,thợ làm đường…dễ có nguy cơ bị ung thư biểu mô tế bào đáy. Da của trẻ nhỏmỏng mảnh nên rất nhạy cảm với ánh nắng mặt trời so với người lớn do vậy trongthời niên thiếu nếu trẻ bị phơi nắng quá nhiều sau này dễ có nguy cơ bị ung thưbiểu mô tế bào đáy. Những người có làn da nâu và đen thường ít có nguy cơ bịung thư biểu mô tế bào đáy vì hắc tố (melanin) trong da họ đã mang đến cho họ sựbảo vệ tự nhiên còn những người có làn da mịn, có chiều hướng chuyển sang đỏhoặc xuất hiện các nốt tàn nhang khi đi nắng sẽ có nguy cơ cao nhất về bệnh này.Tia cực tím nhân tạo như đèn cực tím và tắm nắng cũng là nguyên nhân gây ungthư biểu mô tế bào đáy. Ngoài ra còn có thể có một số yếu tố khác liên quan đếnnhư do rối loạn miễn dịch, do rối loạn di truyền trong bệnh bạch biến, hội chứngnốt ruồi loạn sản, hội chứng khô da sắc tố hoặc do các hóa chất như thạch tín,muội than, xăng…Điều trị:Ung thư biểu mô tế bào đáy ở mi mắt được đánh giá là một trong những loại ungthư có khả năng được chữa khỏi cao, tiên lượng tốt. Điều trị chủ yếu là phẫu thuật;có thể kết hợp với xạ trị bổ xung trong trường hợp u xâm lấn rộng. Phẫu thuậtthường áp dụng nhất là cắt rộng- tạo hình, nghĩa là bao gồm việc cắt đủ rộng ukèm một phần mô lành xung quanh để tránh tái phát; sau đó các bác sĩ sẽ dùng cáckỹ thuật mổ tạo hình thích hợp để tái tạo lại phần đã cắt bỏ, nhằm đảm bảo vềchức năng mi mắt và thẩm mỹ cho bệnh nhân.Phòng bệnh:Để hạn chế, phòng tránh một phần nguy cơ bị ung thư da nói chung trong đó cóung thư biểu mô tế bào đáy ở mi mắt, cần phải:- Hạn chế làm việc hoặc sinh hoạt trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời, đặc biệt là từ10 giờ sáng đến 2 giờ chiều.- Khi bắt buộc phải làm việc và sinh hoạt dưới ánh nắng mặt trời phải dùng cácbiện pháp bảo vệ như che ô, đội nón hoặc mũ rộng vành, đeo kính râm, mang khănche mặt và mặc quần áo màu tối bằng các chất liệu tự nhiên. Khi thật cần thiết thìdùng kem chống nắng có hệ số chống nắng- SPF (Sun protection factor) ít nhất là15 nhưng không được lạm dụng quá và không dùng các mỹ phẩm không rõ nguồngốc, xuất sứ hoặc mỹ phẩm tự chế.- Khi làm việc có tiếp xúc với hóa chất, phóng xạ cần phải có biện pháp bảo vệnhư đi găng, ủng, quần áo bảo hộ, kính, mặt nạ…Tư vấn dùng thuốc trong nhà thuốc đạt tiêu chuẩn GPP Hiện nay, rất nhiều nước trên thế giới kể cả một số nước khu vựcĐông Nam Á đã áp dụng tiêu chuẩn GPP, còn ở nước ta theo lộ trình ápdụng thì tất cả các nhà thuốc trên cả nước phải đạt GPP kể từ ngày1/1/2011. Tiêu chuẩn GPP (Good Pharmacy Practice – “Thực hành tốt nhàthuốc”) là văn bản đưa ra các nguyên tắc, tiêu chuẩn cơ bản trong thựchành nghề nghiệp tại nhà thuốc của dược sỹ và nhân sự dược trên cơ sởtự nguyện tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức và chuyên môn ở mức caohơn những yêu cầu pháp lý tối thiểu. Một trong 4 nguyên tắc đặc biệt quantrọng mà GPP phải thực hiện đó là “tư vấn dùng thuốc” và nên lưu ý, hỏiđể được tư vấn đầy đủ là quyền lợi chính đáng của người mua. Vậy tưvấn dùng thuốc là gì và phải được thực hiện tại nhà thuốc GPP như thếnào?1. Cách thức tư vấn GPP Tư vấn dùng thuốc là sự truyền đạt bằng lời nói hay chữ viết củadược sỹ, nhân sự dược tại nhà thuốc (nhân viên có bằng cấp chuyên mônvề dược) nhằm cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho người mua thuốc,cho người bệnh về thuốc để đảm bảo thuốc được dùng hợp lý, an toàn,hiệu quả. Tư vấn dùng thuốc tốt nhất là dùng cả phương tiện nói và viết(viết tay lên giấy bao bì hoặc đánh máy in và gắn lên bao bì). Nếu chỉ tưvấn bằng lời nói mà không ghi chép thì người mua thuốc dễ quên còn nếuchỉ viết không thôi thì có thể người mua thuốc hiểu không đầy đủ dẫn đếnthông tin sai lệch và nhầm lẫn. Tại nhà thuốc có 2 loại thuốc: thu ...