Kinh doanh hàng hóa tạm nhập – tái xuất: Mạnh tay chấn chỉnh

Thời gian qua, phương tiện, hàng hóa tạm nhập – tái xuất (TN – TX) có dấu hiệu bị tồn đọng tại các cảng biển và các khu vực biên giới. Chỉ riêng Quảng Ninh, đến giữa tháng 7/2012, tại các cửa khẩu với Trung Quốc còn tồn đọng 1.585 container hàng TN - TX. Ngoài ra, hàng hóa chưa ra đến cửa khẩu biên giới, ở cảng tạm nhập Hải Phòng và cảng Cái Lân (Quảng Ninh) còn rất lớn. Có thể nói, lợi dụng sự thông thoáng về hải quan, ưu đãi của Nhà nước trong hoạt động...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh doanh hàng hóa tạm nhập – tái xuất: Mạnh tay chấn chỉnh Kinh doanh hàng hóa tạm nhập – tái xuất: Mạnh tay chấn chỉnh Thời gian qua, phương tiện, hàng hóa tạm nhập – tái xuất (TN – TX) có dấu hiệu bị tồn đọng tại các cảng biển và các khu vực biên giới. Chỉ riêng Quảng Ninh, đến giữa tháng 7/2012, tại các cửa khẩu với Trung Quốc còn tồn đọng 1.585 container hàng TN - TX. Ngoài ra, hàng hóa chưa ra đến cửa khẩu biên giới, ở cảng tạm nhập Hải Phòng và cảng Cái Lân (Quảng Ninh) còn rất lớn. Có thể nói, lợi dụng sự thông thoáng về hải quan, ưu đãi của Nhà nước trong hoạt động TN - TX, nhiều doanh nghiệp (DN) đã lợi dụng để thẩm lậu hàng hóa vào Việt Nam, gây bất ổn và thiệt hại về kinh tế, ảnh hưởng lâu dài đến môi trường. Diễn biến ngày càng phức tạp Mỗi năm có hàng triệu tấn phế liệu làm nguyên liệu cho các ngành sản xuất trong nước được nhập khẩu qua gần 60 cửa khẩu quốc tế, quốc gia, 49 cảng biển các loại của Việt Nam. Thống kê cho thấy, kim ngạch kinh doanh hàng TN - TX trong những năm qua tăng lên nhanh chóng. Nếu năm 2006, kim ngạch nhập khẩu (hàng tạm nhập) mới chỉ ở con số 1,33 tỉ USD thì tới năm 2011 đã lên tới 6,29 tỉ USD, kim ngạch hàng tái xuất năm 2006 là 782,1 triệu USD thì đến năm 2011 đã là 6,64 tỉ USD. Bên cạnh đó, hiện cả nước có trên 1.700 DN tham gia TN - TX với tổng kim ngạch là 10,3 tỷ USD. Việc cấp giấy phép cho TN - TX hàng hóa đang có xu hướng tăng lên. Đơn cử tại Quảng Ninh, nếu như năm 2010 tổng số tờ khai đã đạt con số 24.311 (64.720 container; khoảng 2.141.160 tấn hàng), gấp 3 lần so với năm 2006 và đến hết tháng 11/2011 đạt 28.621 tờ khai (72.157 container; khoảng 2.227.712 tấn hàng)… Có thể nói, hoạt động TN – TX đã góp phần tăng thêm nguồn thu cho NSNN, thúc đẩy các dịch vụ cảng biển, vận tải, giao nhận h àng hoá phát triển, song thực tế cho thấy hoạt động này hiện đang mang lại nhiều bất cập. Theo Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng Cục Hải quan), t ình trạng các loại rác thải, phế liệu vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường nhập lậu về Việt Nam đang ngày càng diễn biến phức tạp. Thủ đoạn phổ biến của bọn buôn lậu l à lợi dụng hình thức TN – TX và ưu tiên miễn kiểm tra phân luồng hàng hóa để khai báo không đúng tên hàng, đưa chất thải độc hại, rác thải công nghiệp vào Việt Nam hoặc tái xuất sang nước thứ ba. Những điều tra của Bộ Công an cũng cho thấy, thời gian gần đây loại h ình TN - TX đang bị một số DN lợi dụng để thẩm lậu hàng hóa vào Việt Nam, gây bất ổn và thiệt hại về kinh tế, môi trường. Nhiều năm trở lại đây, các cơ quan chức năng đã điều tra, phát hiện 2.575 vụ vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường, trong đó, có trên 200 vụ việc vi phạm trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, chủ yếu nhập chất thải nguy hại, rác thải công nghiệp. C ơ quan chức năng đã phạt tiền, truy thu phí bảo vệ môi trường trên 142 tỷ đồng, buộc tái xuất và tiêu hủy 325 tấn rác thải, 3.150 tấn nhựa phế liệu, hơn 10.000 tấn thép phế liệu và gần 6.200 tấn ắc quy chì phế thải… Điều đáng lo là vài năm gần đây, giá xăng dầu có sự biến động khá nhiều, tạo nên chênh lệch giá cao trong nước và thế giới. Một số tổ chức cá nhân đã lợi dụng kẽ hở của hình thức TN-TX để xuất loại hàng này với số lượng lớn sang biên giới Trung Quốc, Campuchia sau đó lại quay lại thị trường Việt Nam, khiến Nhà nước thất thu lớn đối với lượng xăng dầu thẩm lậu này do không phải nộp lệ phí xăng dầu (1.000 đồng/lít xăng, 500 đồng/lít dầu), không phải nộp 200 đồn g/lít quỹ bình ổn, trốn 10% thuế tiêu thụ đặc biệt, 10% VAT… Ngoài ra, một số DN dùng tàu biển, máy bay bay nhiều chặng ra nước ngoài, trong đó có nhiều chặng dừng chân ở một số cửa khẩu trong nước (vẫn nằm trong lộ trình phù hợp) và lợi dụng hình thức TN-TX để thẩm lậu mặt hàng này cũng như trốn thuế. Bộ Công an cho rằng, mô hình TN - TX tồn tại nhiều bất cập, lợi nhuận không cao, chỉ tập trung vào một số DN và tư nhân, trong khi đó Việt Nam phải chịu nhiều rủi ro, hàng hóa vận chuyển trên bộ hầu hết bằng container gây thiệt hại về đường sá, cầu cống, cản trở giao thông. Đối với những lô hàng phế thải bị buộc tiêu hủy, chi phí để tiêu hủy rác thải là rất lớn, trong khi đó một số mặt hàng tại Việt Nam hiện nay chưa có công nghệ tiêu hủy đảm bảo tiêu chuẩn. Điều này đã làm gia tăng gánh nặng cho xử lý và tiêu hủy chất thải rắn ở Việt Nam, thậm chí đã có những nhận định “Việt Nam đang dần trở thành bãi phế liệu của nhiều nước”. Đó là chưa kể hệ lụy tồn tại nhiều năm nay đặc biệt là về tình trạng tồn đọng hợp đồng gia công với số nợ thuế ngày càng tăng. Tính đến thời điểm ngày 30/6/2012, tại 17/33 cục hải quan còn 806 hợp đồng gia công chưa thanh khoản từ năm 1994 với số nợ tạm tính hơn 115 tỉ đồng. Nguyên nhân vì sao? Có khá nhiều nguyên nhân được chỉ ra để lý giải cho tình trạng “loạn” của hình thức TN – TX hiện nay: Thứ nhất, cơ quan hải quan thiếu thông tin do hãng tàu, DN kinh doanh cảng cung cấp để làm cơ sở quản lý hàng hóa. Các bản lược khai không thể hiện cụ thể chủng loại hàng hóa. Thứ hai, pháp luật hiện ...