Kinh nghiệm chống chuyển giá ở một số quốc gia và bài học cho kiểm toán nhà nước về kiểm toán chuyển giá

Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực thanh tra, kiểm toán chống chuyển giá tại một số quốc gia trên thế giới cho thấy một số bài học quan trọng mà Việt Nam có thể lĩnh hội để nâng cao chất lượng, hiệu quả và hiệu lực của công tác thanh tra, kiểm toán chống chuyển giá do các cơ quan chức năng, trong đó có Kiểm toán nhà nước thực hiện.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm chống chuyển giá ở một số quốc gia và bài học cho kiểm toán nhà nước về kiểm toán chuyển giá Kinh nghieäm choáng chuyeån giaù ôû moät soá quoác gia vaø baøi hoïc cho KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC veà kieåm toaùn chuyeån giaù Ths. Lê Mạnh Cường* T rong xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu hiện nay, thị trường và phạm vi hoạt động của các Tập đoàn, Tổng công ty đa quốc gia ngày càng được mở rộng. Kéo theo đó, quy mô của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được luân chuyển giữa các quốc gia ngày một lớn. Chính dòng vốn đầu tư FDI này đã và đang đóng vài trò ngày càng quan trọng trong cơ cấu các nguồn lực đầu tư, phát triển nền kinh tế của các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Không thể phủ nhận vai trò và tầm quan trọng của nguồn vốn FDI đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam trong giai đoạn qua. Tuy nhiên, dưới góc độ kiểm tra, giám sát tài chính công, chúng ta cũng cần giữ thái độ thận trọng đối với những mặt trái và rủi ro tiềm ẩn của nguồn vốn đầu tư FDI lên nền kinh tế. Nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực thanh tra, kiểm toán chống chuyển giá tại một số quốc gia trên thế giới cho thấy một số bài học quan trọng mà Việt Nam có thể lĩnh hội để nâng cao chất lượng, hiệu quả và hiệu lực của công tác thanh tra, kiểm toán chống chuyển giá do các cơ quan chức năng, trong đó có Kiểm toán nhà nước thực hiện. Từ khóa: Chuyển giá, kiểm toán chống chuyển giá. Some international transfer pricing experiences and lessons for the State Audit Office of Vietnam in transfer pricing auditing In the context of the global economic integration, corporations’ market and operational scopes are increasingly broadening, which essentially increases the flow of foreign direct investment (FDI) among nations. This inflow of FDI capital has been playing a more and more important role among nations’ development and investment resources, especially for such developing economy like Vietnam. There is no doubt regarding the role and importance of FDI capital to Vietnam’s economic development over the period, however, from the public finance supervision and monitoring perspective, we also need to reserve a certain caution to the adverse effects and potential risks of FDI inflows to the economy. Studying international anti-transfer pricing inspection and auditing experiences in some countries around the world reveals some important lessons that Vietnam can take to improve quality, efficiency and effectiveness of anti-transfer pricing inspecting and auditing activities’ that are carried out by the functional state agencies, including the State Audit Office of Vietnam. Key words: Transfer pricing, transfer pricing auditing. *Văn phòng Kiểm toán nhà nước NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 114 - tháng 4/2017 19 NHAÄN DIEÄN VAØ ÑOÁI PHOÙ VÔÙI VAÁN ÑEÀ CHUYEÅN GIAÙ Trong xu thế hội nhập kinh tế toàn cầu hiện và đang bộc lộ một số ảnh hưởng tiêu cực lên nền nay, thị trường và phạm vi hoạt động của các Tập kinh tế Việt Nam, nổi bật có thể kể đến tình trạng đoàn, công ty đa quốc gia ngày càng được mở rộng, cạnh tranh không lành mạnh với các doanh nghiệp kéo theo đó, quy mô của dòng vốn đầu tư trực tiếp nội địa, gây tác động xấu đến môi trường đầu tư, nước ngoài (FDI) được luân chuyển giữa các quốc hiện tượng chuyển giá, trốn thuế, gây thất thu ngân gia ngày một lớn. Chính dòng vốn đầu tư FDI này sách… Trên thực tế, Chính phủ Việt Nam cũng đã đã và đang đóng vài trò ngày càng quan trọng trong có nhiều nỗ lực trong công cuộc chống chuyển giá cơ cấu các nguồn lực đầu tư, phát triển nền kinh tế trong thời gian qua và bước đầu đã đem lại những của các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia đang phát kết quả nhất định. Kết quả thanh tra tại một số triển, trong đó có Việt Nam. Theo thống kê sơ bộ, doanh nghiệp FDI lớn như Metro, Keangnam-Vina Việt Nam hiện có khoảng trên 15.000 dự án được đã giúp các cơ quan chức năng xử lý, thu hồi về NSNN hàng trăm tỷ đồng. Trong hoạt động kiểm đầu tư từ nguồn vốn FDI còn hiệu lực với tổng số toán của KTNN cũng đã phát hiện và xử lý một số vốn đăng ký đạt khoảng 219 tỷ USD, trong đó vốn trường hợp có tính chất chuyển giá, tuy nhiên đa thực hiện đạt khoảng 106 tỷ USD, tương đương phần là của các doanh nghiệp trong nước có quy khoảng 53,4% GDP Việt Nam năm 2016 tính theo mô vừa và nhỏ, địa bàn hoạt động trải qua các địa giá hiện hành (4.502,7 nghìn tỷ đồng). phương có chính sách đãi ngộ thuế không đồng Không thể phủ nhận vai trò và tầm quan trọng nhất. Nhìn chung, các quy định tại hệ thống văn của nguồn vốn FDI đối với sự phát triển kinh tế bản pháp quy hiện hành của Việt Nam còn hạn chế Việt Nam trong giai đoạn qua. Tuy nhiên, dưới quyền hạn của cơ quan thuế, thanh tra, kiểm toán; góc độ kiểm tra, giám sát tài chính công, chúng ta hình thức xử lý đối với doanh nghiệp có hành vi cũng cần giữ thái độ thận trọng đối với những mặt chuyển giá tránh thuế còn quá nhẹ, quy định xác trái và rủi ro tiềm ẩn của nguồn vốn đầu tư FDI định giá thị trường chưa được linh hoạt đối với lên nền kinh tế. Thực tế cho thấy các dự án FDI đã một số doanh nghiệp có giao dịch liên kết... Do 20 Số 114 - tháng 4/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN vậy, chư ...