Kinh tế thủy lợi - Chương 5

cơ sở lý luận của tính toán kinh tế động tháii. Quan hệ giữa thời gian và tiền tệ 1. Giá trị thời gian của tiền tệ: - Đồng tiền qua hoạt động kinh tế theo 1 thời gian nhất định sẽ tạo ra giá trị mới. Ví dụ ta gửi ngân hàng 100 triệu với lãi suất 5%/năm thì sau 1 năm sẽ có đ-ợc 105 triệu đồng, sau 2 năm là 110,2 triệu đồng. - Đồng tiền chỉ qua vận động theo thời gian thì giá trị mới tăng lên. Đúng với ý nghĩa “ Thời gian...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế thủy lợi - Chương 5 Ch−¬ng V c¬ së lý luËn cña tÝnh to¸n kinh tÕ ®éng th¸ii. Quan hÖ gi÷a thêi gian vµ tiÒn tÖ1. Gi¸ trÞ thêi gian cña tiÒn tÖ: - §ång tiÒn qua ho¹t ®éng kinh tÕ theo 1 thêi gian nhÊt ®Þnh sÏ t¹o ragi¸ trÞ míi. VÝ dô ta göi ng©n hµng 100 triÖu víi l·i suÊt 5%/n¨m th× sau 1n¨m sÏ cã ®−îc 105 triÖu ®ång, sau 2 n¨m lµ 110,2 triÖu ®ång. - §ång tiÒn chØ qua vËn ®éng theo thêi gian th× gi¸ trÞ míi t¨ng lªn.§óng víi ý nghÜa “ Thêi gian lµ tiÒn b¹c “. - §ång tiÒn chñ chuyÓn cµng nhanh cµng tèt, viÖc bá tiÒn ®Ó x©y dùngc«ng tr×nh, nÕu hiÖu Ých cao th× thêi gian hoµn vèn nhanh, th× ®ång tiÒn södông cã gi¸ trÞ. - Nh− vËy, ®ång tiÒn ®em sö dông, gi¸ trÞ ®−îc t¨ng thªm, phÇn t¨ngthªm ®ã ng−êi ta gäi lµ l·i tøc, nÕu tÝnh theo % cña ®ång tiÒn sö dông lµ l·isuÊt, l·i tøc vµ l·i suÊt ®i kÌm theo yÕu tè thêi gian.2. L·i tøc vµ l·i suÊt: - L·i tøc lµ chØ sè tiÒn sö dông ®−îc t¨ng thªm ra trong 1 thêi gian nhÊt®Þnh. - L·i suÊt lµ sè % sè tiÒn ®−îc t¨ng thªm so víi vèn ban ®Çu sau 1 thêigian nhÊt ®Þnh. - Sù lín nhá cña l·i tøc ®−îc biÓu thÞ b»ng l·i suÊt. VÝ dô: 100 triÖu ®ång göi Ng©n hµng 1 n¨m ®−îc 105 triÖu ®ång. VËy l·i tøc lµ: 5 triÖu ®ång. 64 105 − 100 l·i suÊt lµ: = 100% = 5% n¨m 100 TÝnh to¸n l·i tøc: L·i tøc cã 2 lo¹i: - L·i tøc ®¬n. - L·i tøc ghÐp. a. L·i tøc ®¬n: * Khi l·i tøc chØ tÝnh theo sè vèn gèc mµ kh«ng tÝnh thªm l·i tøc tÝchlòy (ph¸t sinh tõ tiÒn l·i ë thêi gian tr−íc) gäi lµ l·i tøc ®¬n. L·i tøc ®¬n tÝnhtheo c«ng thøc sau: F = P (1 + ni) = P + Pni P: Sè vèn gèc n: Sè thêi ®o¹n tÝnh to¸n (n¨m, th¸ng) i: L·i suÊt (tÝnh theo thËp ph©n) F: Sè tiÒn c¶ vèn lÉn l·i Pni: L·i tøc sau n thêi ®o¹n. b. L·i tøc ghÐp: Khi tÝnh to¸n l·i tøc ghÐp ng−êi ta quan niÖm sè vèn ë mçi thêi ®o¹nb»ng vèn céng thªm l·i tøc. L·i tøc ghÐp ph¶n ¸nh ®−îc gi¸ trÞ thêi gian cña®ång tiÒn cho c¶ phÇn l·i tr−íc ®ã. (Tøc l·i mÑ ®Î l·i con). TÝnh theo l·i tøc ghÐp tiÒn vèn vµ l·i (vèn tÝch lòy) F ®−îc tÝnh nh− sau: F = P (1 + i)n P: Vèn ban ®Çu i: L·i suÊt ghÐp n: Sè thêi ®o¹n tÝnh l·i tøc 653. L·i tøc danh nghÜa vµ l·i tøc thùc tÕ: Trong thùc tÕ, l·i tøc cã thÓ tÝnh to¸n theo n¨m còng cã thÓ tÝnh theoth¸ng. Do chu kú tÝnh to¸n kh«ng gièng nhau, nªn ®ång vèn cïng ho¹t ®éngthêi gian nh− nhau, nh−ng kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®ång vèn lòy tÝch kh¸c nhau. VÝ dô: Cã ng−êi göi Ng©n hµng 10.000 ®ång víi l·i suÊt 1% th¸ng th×sau 1 n¨m (12 th¸ng) sè tiÒn cã ®−îc lµ: F = P (1 + i)n = 10.000 (1 + 0,01)12 = 11.270 ®ång. Trong tr−êng hîp nµy ta gäi l·i suÊt 1% th¸ng lµ l·i suÊt thùc tÕ. Nh−ng nÕu ta chuyÓn 1% th¸ng = 12 th¸ng x 1% = 12% - n¨m. Th× ta tÝnh ®−îc sè tiÒn cã ®−îc sau 1 n¨m lµ: F = P (1 + i)n = 10.000 (1 + 0,12)1 = 11.200 ®ång. Hai trÞ sè F chªnh nhau lµ: ∆F = 11.270 – 11.200 = 70 ®ång. Ta gäi tr−êng hîp nµy lµ l·i suÊt danh nghÜa. Gi÷a l·i suÊt thùc tÕ vµ l·i suÊt danh nghÜa ®−îc x¸c ®Þnh theo quan hÖ n ⎛ r⎞ i = ⎜1 + ⎟ − 1sau: ⎝ n⎠ Trong ®ã: i: L·i suÊt thùc tÕ r: L·i suÊt danh nghÜa n: Sè thêi ®o¹n cña l·i suÊt ghÐp. Theo vÝ dô trªn th×: r = 12%, n = 12. VËy l·i suÊt thùc tÕ i lµ: 66 n 12 ⎛ r⎞ ⎛ 0,12 ⎞ i = ⎜1 + ⎟ − 1 = ⎜1 + ⎟ ⎝ n⎠ ⎝ 12 ⎠ = 1,1268 – 1 = 0,1268 = 12,68% Trong tÝnh to¸n c«ng tr×nh ®Òu dïng l·i suÊt thùc.4. L·i tøc ghÐp liªn tôc: L·i tøc ghÐp ®Þnh theo thêi gian lµ n¨m hoÆc th¸ng, nÕu thêi gian tÝnhl·i tøc rót ng¾n xuèng lµ 1/2 th¸ng, 1 tuÇn lÔ, thËm chÝ 1 ngµy th× l·i tøc ghÐp®o trë thµnh l·i tøc liªn tôc. L·i tøc thùc tÕ liªn tôc ®−îc x¸c ®Þnh nh− sau: m ⎛ r⎞ i = lim ⎜ ...