Kinh tế thủy lợi - Chương 9

Tính Toán KINH Tế TRONG CÔNG Trình Lợi Dụng Tổng Hợp Nguồn N-ớci. Khái Niệm CHUNG Nội dung tính toán kinh tế trong công trình lợi dụng tổng hợp cũng nh- tính toán trong công trình có mục tiêu đơn. Điều khác nhau là hiệu ích và chi phí đầu t- phải tính theo giá trị tổng hợp và việc chọn ph-ơng án tối -u phải dựa vào hiệu ích tổng hợp. 1. Chọn ph-ơng án tối -u của công trình lợi dụng tổng hợp nguồn n-ớc: Ph-ơng án tối -u đ-ợc chọn dựa trên nguyên tắc là: - Lợi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế thủy lợi - Chương 9 Ch−¬ng IX TÝnh To¸n KINH TÕ TRONG C¤NG Tr×nh Lîi Dông Tæng Hîp Nguån N−íci. Kh¸i NiÖm CHUNG Néi dung tÝnh to¸n kinh tÕ trong c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp còng nh−tÝnh to¸n trong c«ng tr×nh cã môc tiªu ®¬n. §iÒu kh¸c nhau lµ hiÖu Ých vµ chiphÝ ®Çu t− ph¶i tÝnh theo gi¸ trÞ tæng hîp vµ viÖc chän ph−¬ng ¸n tèi −u ph¶idùa vµo hiÖu Ých tæng hîp.1. Chän ph−¬ng ¸n tèi −u cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp nguån n−íc: Ph−¬ng ¸n tèi −u ®−îc chän dùa trªn nguyªn t¾c lµ: - Lîi dông nguån n−íc hîp lý. - HiÖu Ých kinh tÕ tæng hîp cña c¸c ngµnh dïng n−íc ph¶i lín nhÊt. - C¸c ®èi t−îng dïng n−íc riªng biÖt ph¶i cã hiÖu Ých tèi thiÓu ®¹t yªucÇu môc ®Ých dïng n−íc cña ®èi t−îng ®ã. Gi÷a c¸c ph−¬ng ¸n ®em so s¸nh th× thÊy r»ng hiÖu Ých cña tõng ®èit−îng dïng n−íc lµ kh«ng ®ång bé. Cã ph−¬ng ¸n th× hiÖu Ých cña ®èi t−îngnµy ®¹t cao. Môc ®Ých cuèi cïng lµ ph¶i chän ph−¬ng ¸n cã hiÖu Ých tæng hîplín nhÊt. VÝ dô: Cã mét c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp phôc vô cho c¸c ®èi t−îngdïng n−íc sau: - Cung cÊp n−íc t−íi cho c©y trång. - Phßng lò - Cung cÊp n−íc cho tr¹m thuû ®iÖn. 137 Ng−êi ta ®Ò xuÊt 4 ph−¬ng ¸n lîi dông tæng hîp víi gi¸ trÞ hiÖu Ých thuvÒ h»ng n¨m cña c¸c ®èi t−îng dïng n−íc nh− sau: B¶ng 9: hiÖu Ých thu vÒ hµng n¨m cña ®èi t−îng dïng n−íc §¬n vÞ tÝnh: tû ®ång Phßng lò T−íi Thuû ®iÖn Tæng hîp lîi dôngPh−¬ng ¸n B phßng lò % B t−íi % B f® % B tæng hîp % 1 7 58 14 78 23 100 44 94 2 8 67 18 100 18 78 44 94 3 11 92 16 89 20 87 47 100 4 12 100 12 67 17 74 41 87 Qua b¶ng ta thÊy: - NÕu xÐt vÒ yªu cÇu thuû ®iÖn: th× ph−¬ng ¸n 1 cho hiÖu Ých cao nhÊtgi÷a c¸c ph−¬ng ¸n Bt® = 23 tû (100%), trong lóc ph−¬ng ¸n 2 th× ®¹t 78%,ph−¬ng ¸n 3 ®¹t 87%, ph−¬ng ¸n 4 ®¹t 74% so víi ph−¬ng ¸n 1. - NÕu xÐt vÒ yªu cÇu T−íi: th× ph−¬ng ¸n 2 lµ ph−¬ng ¸n cã hiÖu Ých caonhÊt: Bt−íi = 18 tû. Trong lóc c¸c ph−¬ng ¸n kh¸c cã hiÖu Ých lµ 14, 16 vµ 12 tû. - NÕu xÐt vÒ yªu cÇu phßng lò: th× ph−¬ng ¸n 4 cã hiÖu Ých cao nhÊt Bpl= 12 tû (100%) trong lóc c¸c ph−¬ng ¸n kh¸c chØ ®¹t 58 ÷ 92% so víi ph−¬ng¸n 4. Nh−ng nÕu xÐt vÒ ph−¬ng ¸n cã hiÖu Ých lín nhÊt trong lîi dông tænghîp nguån n−íc th× ph−¬ng ¸n tèt nhÊt kh«ng ph¶i lµ ph−¬ng ¸n 1, 2 hoÆc 4mµ lµ ph−¬ng ¸n 3. Bëi v× ph−¬ng ¸n 3 cã hiÖu Ých lîi dông tæng hîp lµ Bth =47 tû trong lóc ®ã ph−¬ng ¸n 1 vµ ph−¬ng ¸n 2 chØ ®¹t 44 tû, cßn ph−¬ng ¸n 4chØ cã 41 tû. 1382. HiÖu Ých cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp: HiÖu Ých cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp cña mét n¨m thø i nµo ®ã lµtæng hiÖu Ých cña c¸c ngµnh dïng n−íc trong n¨m thø i. Bi tæng hîp = Bi t−íi + Bi th®iÖn + bi cÊp n−íc + Bi phßng lò NÕu ta muèn t×m hiÖu Ých ®−îc quy vÒ n¨m b¾t ®Çu nµo ®ã th× ta ph¶idïng c«ng thøc quy chuÈn trong tÝnh to¸n kinh tÕ thuû lîi (®· häc). CÇn chó ý: NÕu cã nh÷ng ®èi t−îng cïng tÝnh trïng phÇn gi¸ trÞ hiÖu Ýchth× ph¶i khÊu trõ phÇn hiÖu Ých tÝnh trïng lÆp ®ã ra khái phÇn hiÖu Ých lîi dôngtæng hîp. VÝ dô: Gi÷a tÝnh to¸n hiÖu Ých phßng lò vµ hiÖu Ých c«ng tr×nh tiªu n−ícchèng óng. HiÖu Ých phßng lò ®· tÝnh b¶o vÖ ®−îc khu d©n c−, nhµ m¸y ®ångruéng khái bÞ ngËp lôt, nh−ng c«ng tr×nh chèng óng còng víi môc tiªu lµ b¶o vÖ®ång ruéng khái ngËp óng c©y trång. C¶ hai ®èi t−îng ®Òu tÝnh ®Õn hiÖu Ýchb¶o vÖ ®ång ruéng khái ngËp n−íc. Do ®ã ta ph¶i trõ ®i phÇn tÝnh trïng lÆp ®ã.3. Chi phÝ ®Çu t− vµ vËn hµnh cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp nguån n−íc: Chi phÝ ®Çu t− cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp lµ tæng chi phÝ ®Çu t−cña c¸c ®èi t−îng dïng n−íc ph¶i chÞu. Kth = Kt−íi + Kthuû ®iÖn + KcÊp n−íc + Kphßng lò... - Chi phÝ vËn hµnh cña c«ng tr×nh lîi dông tæng hîp lµ tæng chi phÝ cñac¸c ®èi t−îng riªng biÖt. Ctæng hîp = Ct−íi + Cthuû ®iÖn + CcÊp n−íc + Cphßng lò...II. PH¢N Vèn CHI PhÝ §Çu T¦ Cña C¤NG Tr×nh Lîi DôngTæng Hîp Nguån N−íc Vèn ®Çu t− cña c«ng tr×nh ®¬n gi¶n vµ ®éc lËp (1 ®èi t−îng dïng n−íc)viÖc tÝnh vèn ®Çu t− t−¬ng ®èi ®¬n gi¶n, ë nh÷ng c«ng tr×nh tæng hîp lîi dông 139th× viÖc tÝnh to¸n kh¸ phøc t¹p. Bëi v× trong c«ng tr×nh lîi dông tæng hîpth−êng x¶y ra c¸c tr−êng hîp sau: - Mét h¹ng môc c«ng tr×nh phôc vô cho nhiÒu ®èi t−îng kh¸c nhau. VÝdô x©y dùng mét hå chøa n−íc dïng cho nhiÒu môc ®Ých nh−: t−íi n−íc,phßng lò, ph¸t ®iÖn... Vèn ®Çu t− hå chøa ®ã ph¶i ®−îc ph©n chia cho c¸cngµnh ...