Kinh tế vi mô - Chương 4: Điều Tiết Thị Trường

Tài liệu tham khảo về kinh tế vi mô dành cho sinh viên khoa Kinh tế học chuyên đề " Điều Tiết Thị Trường John Kane "
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế vi mô - Chương 4: Điều Tiết Thị Trường Chương 4: Điều Tiết Thị Trường John KaneTrong chương này, chúng ta sẽ xem xét hoạt động của thị trường một cách cẩnthận hơn. Trước tiên, giả sử không có rào cản nào với hoạt động hiệu quả của thịtrường. Chúng ta sẽ xem xem điều gì xảy ra khi thị trường hoạt động ít hiệu quảhơn trong Chương 5.Điều tiết thị trường (market coordination)Sản xuất trong các nền kinh tế hiện đại là một hoạt động cực kỳ phức tạp. Hãyxem chiếc máy vi tính bạn hiện đang sử dụng. Nó gồm những bộ phận và nguyênliệu thô mà có lẽ được sản xuất tại hàng nghìn doanh nghiệp ở hàng chục nước.Bằng cách này hay bằng cách khác, kính, nhựa, kim loại, hợp chất silicon vànhững nguyên liệu thô khác được phối hợp trong màn hình, vi mạch máy vi tính,bản mạch in chính và những bộ phận khác hình thành nên chiếc máy này. Rất thúvị khi lưu ý là chiếc máy tính bạn đang sử dụng chứa đựng năng lực tính toán lớnhơn rất nhiều lần so với những chiếc máy tính lớn của 20 năm trước hoặc lâu hơn.Tất cả những nguyên liệu thô này được chuyển thành chiếc máy tính này như thếnào? Điều này xảy ra thông qua các quy trình thị trường. Nhưng hầu hết tất cả cácnền kinh tế nguyên thuỷ đều dựa vào thị trường để điều tiết các quyết định sảnxuất (vâng, điều này thậm chí đúng với cả Liên bang Xô Viết cũ - với dự tính 50%hoặc hơn 50% tất cả xuất lượng được bán trên thị trường chợ đen không chínhthức).Thị trường và ba câu hỏi cơ bảnTất cả các nền kinh tế, cho dù hình thức tổ chức của chúng thế nào đi nữa, đềuphải giải quyết những điều được biết với các tên ba câu hỏi cơ bản• Cái gì?• Như thế nào?• Cho ai?Hãy xem xét từng câu hỏi này.Cái gì?Câu hỏi đầu tiên có thể được diễn đạt lại là Loại hàng hoá và dịch vụ gì sẽ đượcsản xuất? Trong một nền kinh tế thị trường, sự tương tác giữa những sự tư lợi củangười mua và người bán quyết định loại hàng hoá và dịch vụ được sản xuất. AdamSminh, tác giả cuốn The Weath of Nations (Của cải của các dân tộc), cho rằng sựcạnh tranh giữa sự tư lợi của những người sản xuất mang lại kết quả có ích chotoàn bộ xã hội. Hai đoạn trích trong sách của Smith sẽ giúp minh hoạ cho lập luậnnày:Những gì chúng ta trông đợi vào bữa tối không xuất phát từ lòng nhân từ củangười bán thịt, người ủ rượu bia, hoặc người làm bánh mà nó xuất phát từ sự quantâm của họ tới lợi ích riêng của họ. (Cuốn 1, Chương 1).[Một nhà sản xuất]… bằng việc quản lý công việc làm ăn theo cách làm sao để sảnxuất ra giá trị lớn nhất, anh ta chỉ có ý định vì lợi ích của bản thân anh ta, và anh tacó quyết định này, giống như trong nhiều quyết định khác, được hướng dẫn bởibàn tay vô hình nhằm thúc đẩy một mục đích không phải là một phần trong ý địnhcủa anh ta. Mục đích này không phải luôn có hại cho xã hội nếu chỉ vì nó khôngphải là một phần của lợi ích xã hội. Bằng việc theo đuổi lợi ích của bản thân mình,anh ta thường thúc đẩy lợi ích của xã hội một cách có hiệu quả hơn so với nếu khianh ta thực sự có ý định thúc đẩy nó. Tôi chưa bao giờ biết nhiều về hàng hoáđược sản xuất bởi những người ưa thích kinh doanh hàng hoá công cộng. NÓ làmột sự giả vờ, không phổ biến trong số các thương nhân, và rất ít lời có thểkhuyên can họ không làm như vậy (Cuốn IV, Chương II).Lập luận này cho thấy sự cạnh tranh giữa những nhà sản xuất tư lợi thúc đẩy họsản xuất hàng hoá làm hài lòng sự mong muốn của người tiêu dùng. Điều này dẫntới tình trạng quyền tối cao của người tiêu dùng (consumer sovereignty) trong đórút cục người tiêu dùng quyết định loại hàng hoá và dịch vụ sẽ được sản xuất. Mộtsố nhà kinh tế, như John Kenneth Galbraith, đặt câu hỏi về lập luận này và chorằng hoạt động quảng cáo của các tập đoàn lớn có thể ảnh hưởng đáng kể lên cầucủa người tiêu dùng. Mặc dù vậy hầu hết các nhà kinh tế đều cho rằng trong khicác phương pháp quảng cáo có thể ảnh hưởng với cầu của người tiêu dùng về ngắnhạn, rút cục người tiêu dùng vẫn quyết định họ sẽ mua hàng hoá và dịch vụ nào.Những chiến dịch quảng cáo có hiệu quả có thể dẫn tới hiện tượng như chấn độngthị trường, gây ấn tượng, nhưng những mốt nhất thời này nói chung tồn tại tươngđối ngắn.Nếu vì bất kỳ một lý do gì, người tiêu dùng muốn mua nhiều một hàng hoá hơn,điều này làm tăng cầu. Về ngắn hạn, sự tăng cầu này làm tăng giá, tăng sản lượngvà một mức lợi nhuận cao hơn cho các doanh nghiệp trong ngành sản xuất này.Tuy nhiên để hưởng ứng với những lợi nhuận này, các doanh nghiệp mới sẽ thamgiá thị trường về dài hạn, làm tăng cung của thị trường. Lượng cung tăng này sẽđẩy giá cả trở lại vị trí cũ trong khi tiếp tục tăng số lượng bán. Lợi nhuận ngắn hạndo tăng cầu dần dần biến mất khi giá giảm xuống. Vì vậy, phản ứng về dài hạn vớimức cầu tăng là tăng số lượng hàng được sản xuất. (Chú ý xem điều này nhất quánvới khái niệm quyền tối cao của người tiêu dùng như thế nào)Như thế nào?Câu hỏi cơ bản thứ hai có thể được diễn đạt hoàn t ...