Kỹ năng sử dụng câu hỏi trong dạy học Tiếng Việt

Môn Tiếng Việt là cơ sở, là nền tảng giúp học sinh học tốt các môn học khác. Tiếng Việt vừa là một khoa học, vừa là công cụ, phương tiện giúp học sinh lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo và phát triển tư duy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ năng sử dụng câu hỏi trong dạy học Tiếng Việt Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Khoa Giáo dục Tiểu học ---- - - --- ĐHSP HN Bài tập điều kiện BỒI DƯỠNG KỸ NĂNG SỬ DỤNG CÂU HỎITRONG DẠY HỌC TIẾNG VIỆT CHO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC Người hướng dẫn: TS. Dương Thị Hương Học viên: Võ Thị Ngọc Trâm Lớp: CH 17 – GDTH Hà nội, tháng 1 năm 2008 MỞ ĐẦU I. Lý do chọn đề tài 1. Môn Tiếng Việt ở nhà trường phổ thông nói chung, ở nhà trường tiểu học nóiriêng có một vị trí vô cùng quan trọng. Môn học này là cơ sở, là nền tảng giúp học sinh(HS) học tốt các môn học khác. Tiếng Việt vừa là một khoa học, vừa là công cụ,phương tiện giúp HS lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng, kỹ xảo và phát triển tư duy.Việc dạy học môn Tiếng Việt ở nhà trường tiểu học với tư cách là dạy tiếng mẹ đẻluôn là vấn đề được quan tâm chú ý. Chương trình Tiếng Việt tiểu học mới chủtrương: “Hình thành và phát triển ở HS các kỹ năng sử dụng tiếng Việt (nghe, nói, đọc,viết) để học tập và giao tiếp trong môi trường hoạt động của lứa tuổi”. Đây cũng chínhlà mục tiêu cơ bản của môn Tiếng Việt. mục tiêu đó coi trọng tính thực hành, thực hànhcác kỹ năng sử dụng tiếng Việt trong những môi trường giao tiếp cụ thể. Điều này gópphần chỉ đạo việc biên soạn nội dung chương trình, sách giáo khoa (SGK) và chi phốicác nguyên tắc, phương pháp dạy học môn Tiếng Việt nói chung và môn Tiếng Việtlớp 1 nói riêng. 2. Quan điểm giao tiếp, nói cụ thể hơn là quan điểm phát triển lời nói định ranguyên tắc, phương hướng xây dựng chương trình môn Tiếng Việt. Mỗi phân môn,mỗi tiết học, mỗi nội dung dạy học đều hướng tới mục đích phát triển của lời nói.Vấn đề phát triển lời nói cho HS không phải đến bây giờ mới được đề cập đến. Chủtịch Hồ Chí Minh đã dạy: “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báucủa dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”. Cốthủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã nói: “Trường học có trách nhiệm lớn lao trong việcgiữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Phải làm cho thế hệ trẻ nói và viết tốt hơn chúngta.” Muốn thực hiện được lời dạy đó, trường tiểu học cần phải có cách tổ chức,phương pháp dạy học hợp lý và tích cực nhằm nâng cao chất lượng dạy học mônTiếng Việt, giúp HS sử dụng thành thạo tiếng Việt. 3. Đáp ứng nhu cầu phát triển giáo dục, chương trình môn Tiếng Việt mới đã soạnthảo năm 1991 và đưa vào thử nghiệm năm 1996. Đến năm học 2002 – 2003, chươngtrình tiếng Việt 1 mới bắt đầu triển khai đại trà trên toàn quốc. Một trong những quanđiểm cơ bản của xây dựng chương trình là quan điểm giao tiếp và quan điểm này đượcthể hiện khá rõ trong SGK Tiếng Việt 1, nhất là sự xuất hiện của nội dung luyện nóiđược coi như một nội dung độc lập. Đây là một nội dung mới trong SGK Tiếng Việt 1.Việc dạy học nói bước đầu hình thành và rèn luyện cho HS kỹ năng nói – một trongnhững kỹ năng giao tiếp quan trọng của con người. Trẻ lớp 1, trước khi đến trường đã“biết nghe, biết nói” tiếng Việt, song vẫn chưa thật sự thành thạo và thực tế hoạt độngnói năng của các em vẫn còn nhiều hạn chế. Cho đến nay, việc triển khai chương trình Tiếng Việt 1 đã bước sang năm thứ 7nhưng phần lớn giáo viên (GV) vẫn tỏ ra lúng túng khi dạy luyện nói cho HS. Bên cạnhđó với vốn ngôn ngữ tiếp nhận được trước khi đến trường còn ít ỏi, HS lớp 1 rất khókhăn khi học nội dung này. Nhìn chung, việc dạy học nội dung này do đó vẫn chưa đạthiệu quả cao. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi quyết định chọn đề tài: “Những khó khănhọc sinh lớp Một gặp khi luyện nói và một số giải pháp giúp học sinh khắc phục”làm đề tài nghiên cứu của mình. II. Lịch sử vấn đề nghiên cứu Việc phát triển ngôn ngữ, phát triển lời nói, nội dung, phương pháp phát triển ngônngữ cho trẻ em đã được đề cập đến nhiều. Các tài liệu này đã và đang được sử dụnglàm tài liệu tham khảo, nghiên cứu và giảng dạy về lĩnh vực ngôn ngữ trẻ em. Tiêubiểu có thể kể đến: Cuốn “Phát triển ngôn ngữ trẻ em” (Ê.I.Tikhêva, NXBGD 1977);“Dạy nói cho trẻ trước tuổi cấp I” (Phan Thiều, NXBGD, 1979); “Tiếng Việt vàphương pháp phát triển lời nói của trẻ” (Cao Đức Tiến, NXBGD, 1994); “Một số vấnđề dạy ngôn bản nói và viết ở tiểu học theo hướng giao tiếp” (Nguyễn Quang Ninh,Sách bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ 1997 – 2000 cho GV tiểu học). Các tài liệu này đã tập trung giải quyết những vấn đề có tính lý luận và thực tiễnvề phát triển ngôn ngữ cho trẻ em. Bên cạnh đó còn có khá nhiều công trình nghiên cứu khác nhau đề cập một cáchtrực tiếp hay gián tiếp đến các vấn đề này như quyển Phương pháp dạy học tiếng Việtở tiểu học (2 tập), luận văn thạc sĩ của Đỗ Thi Thanh Vân đã nghiên cứu đã làm sáng tỏcác vấn đề về nội dung và ph ...